Otton Grosser

Otton Grosser
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1 listopada 1883
Nowy Sącz

Data i miejsce śmierci

12 lutego 1943
okol. Stefanowa

p.o. Dyrektora Dyrekcji Kolei w Katowicach
Okres

od 1933
do 1936

Poprzednik

Stanisław Łaguna

Następca

Adam Wyleżyński

Dyrektor Dyrekcji Kolei we Lwowie
Okres

od 1936
do 1939

Poprzednik

Stanisław Łaguna

Szef Wojskowej Dyrekcji Kolejowej zs. w Warszawie
Okres

od 1939

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Srebrny Krzyż Zasługi (II RP) Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej
Multimedia w Wikimedia Commons

Otton Grosser (ur. 1 listopada 1883 w Nowym Sączu[1], zm. 12 lutego 1943 k. Stefanowa) – polski urzędnik Kolei Państwowych, podpułkownik saperów Wojska Polskiego.

Życiorys

Pochodzenia żydowskiego.[2] Jako urzędnik C. K. Dyrekcji Kolei Północnej w Wiedniu od ok. 1909 był aspirantem na stacji w Krzeszowicach[3], od około 1910 był aspirantem na stacji w Oświęcimiu[4], a od ok. 1910 w kolejnych latach był zatrudniony jako asystent na stacji w Krakowie[5][6][7].

Po zakończeniu I wojny światowej i odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. 19 sierpnia 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu kapitana, w piechocie, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej. Pełnił wówczas służbę Oddziale IV Sztabu Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie[8]. 1 czerwca 1921 pełnił nadal służbę w Oddziale IV Sztabu MSWojsk. w Warszawie, a jego oddziałem macierzystym był wówczas 4 pułk Strzelców Podhalańskich[9]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 398. lokatą w korpusie oficerów piechoty[10].

Następnie został przeniesiony do korpusu oficerów kolejowych. W latach 1923–1924 pełnił służbę w Oddziale IV Sztabu Generalnego w Warszawie na stanowisku wojskowego komisarza kolejowego, pozostając oficerem nadetatowym 2 pułku wojsk kolejowych w Jabłonnie (od 1 października 1924 – 2 Pułku Saperów Kolejowych)[11][12]. 12 kwietnia 1927 awansował na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 i 4. lokatą w korpusie oficerów saperów kolejowych[13]. W 1928 był delegatem Sztabu Generalnego Wojska Polskiego przy Ministerstwie Komunikacji, nadal będąc przydzielonym do 2 pułku saperów kolejowych[14]. Z dniem 4 grudnia 1928 został przeniesiony z korpusu oficerów saperów kolejowych do korpusu oficerów inżynierii i saperów z pozostawieniem na zajmowanym stanowisku[15]. Z dniem 31 stycznia 1930 został przeniesiony do rezerwy z równoczesnym przeniesieniem w rezerwie do 2 batalionu mostów kolejowych w Jabłonnie[16]. W 1934 jako podpułkownik rezerwy był przydzielony do Oficerskiej Kadry Okręgowej nr I jako oficer reklamowany na 12 miesięcy i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III[17].

Został pracownikiem Kolei Państwowych. Mianowany na stanowisko wicedyrektora Okręgowej Dyrekcji Kolei Państwowych w Katowicach, a z tej posady w lipcu 1933 został pełniącym obowiązki dyrektora (po odejściu inż. Stanisława Łaguny)[18]. W marcu 1936 został dyrektorem Okręgowej Dyrekcji Kolei Państwowych we Lwowie (także zastępując S. Łagunę)[19][20]. Pełniąc to stanowisko na początku 1938 został mianowany przez Ministra Komunikacji płk. Juliusza Ulrycha przedstawicielem lotnictwa do Państwowej Rady Sportu Lotniczego[21]. 16 kwietnia 1936 został wybrany prezesem zarządu Lwowskiego Okręgu Wojewódzkiego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej[22][20]. Był też prezesem Aeroklubu Lwowskiego[20]. Nadzorował organizację Krajowej Wystawy Lotniczej we Lwowie (1938)[20]. Pod koniec 1938 został mianowany na stanowisko dyrektora Warszawskiej Dyrekcji Kolejowej[23]. Mimo tego stanowisko dyrektora PKP we Lwowie opuścił latem 1939 i wtedy wyjechał do Warszawy po nominacji na posadę dyrektorską tamże[24]. W 1939 został szefem Wojennej Dyrekcji Kolejowej[25].

Po wybuchu II wojny światowej i nastaniu okupacji niemieckiej zaangażował się w działalność konspiracyjną. Został oficerem Armii Krajowej. Pełnił funkcję szefa Biura Wojskowego Komunikacji Komendy Głównej AK[26] (1942). Został aresztowany przez Niemców i rozstrzelany 12 lutego 1943 podczas egzekucji w Lasach Chojnowskich.

Był drugim mężem aktorki Ireny Solskiej[27][28].

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ Otton Grosser. wbh.wp.mil.pl. [dostęp 2021-03-30].
  2. ↑ Stanisław Salmonowicz: Sprawa Kurcyusza. Przyczynek do dziejów Komendy Głównej ZWZ-AK, Dzieje Najnowsze, Rocznik XXIX — 1997, s. 145
  3. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1910. Lwów: 1910, s. 822.
  4. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: 1911, s. 896.
  5. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1912. Lwów: 1912, s. 887.
  6. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów: 1913, s. 380.
  7. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 382.
  8. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 32 z 25 sierpnia 1920 roku, poz. 789.
  9. ↑ Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 37 z 24 września 1921 roku, s. 233, 640.
  10. ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 8 czerwca 1922 roku, Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1922, s. 32.
  11. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 11, 984, 993.
  12. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 11, 899, 905.
  13. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 20 kwietnia 1927 roku, s. 118.
  14. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 635, 639.
  15. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 3 z 29 stycznia 1929 roku, s. 11.
  16. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 3 z 29 stycznia 1930 roku, s. 32.
  17. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 163, 815.
  18. ↑ Zmiany na kierowniczych stanowiskach kolejowych. „Codzienna Gazeta Handlowa”. Nr 167, s. 1, 25 lipca 1933. 
  19. ↑ Kronika miejska. Pożegnanie dyr. inż. Łaguny. „Gazeta Lwowska”. Nr 54, s. 2, 6 marca 1936. 
  20. ↑ a b c d Wspaniała rewia rozwoju lotnictwa polskiego. Otton Grosser. „Wschód”. Nr 86, s. 5, 10 czerwca 1938. 
  21. ↑ Nominacja dyr. Grossera. „Gazeta Lwowska”. Nr 28, s. 2, 6 lutego 1938. 
  22. ↑ Komunikaty. Nowy zarząd Lwowskiego Okręgu Wojewódzkiego LOPP. „Gazeta Lwowska”. Nr 91, s. 2, 22 kwietnia 1936. 
  23. ↑ Dyr. PKP Otto Grosser wyjeżdża do Warszawy. „Gazeta Lwowska”. Nr 288, s. 3, 28 grudnia 1938. 
  24. ↑ Dyrektor Kolei pułk. Otton Grosser opuszcza miasto Lwów. „Wschód”. Nr 143, s. 1, 13 sierpnia 1939. 
  25. ↑ Rafał Dmowski: Funkcjonowanie Kolei na południowym Podlasiu w przededniu wojny i jej rola w Kampanii Wrześniowo-Październikowej 1939 roku na przykładzie Siedleckiego Węzła Kolejowego (Zarys problematyki), [w:] Kazimierza Pindel (red.): Podlasie w działaniach wojennych we wrześniu 1939 roku, Instytut Historii Akademii Podlaskiej Siedlce 2003, s. 197-230.
  26. ↑ VIII. Departament Rolnictwa. dws-xip.pl. [dostęp 2015-10-09].
  27. ↑ Irena Solska w bazie Filmweb
  28. ↑ Irena Solska. ogrodywspomnien.pl. [dostęp 2015-10-09].
  29. ↑ M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 295 „za zasługi na polu usprawnienia administracji kolejowej”.
  30. ↑ Odznaczenia z okazji XV-lecia L. O. P. P.. „Wschód”. Nr 99, s. 6, 9 października 1938. 
  31. ↑ M.P. z 1925 r. nr 56, poz. 217 „za szczególne zasługi, położone w dziedzinie organizacji i administracji armji Rzeczypospolitej Polskiej”.
  32. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 635.
  33. ↑ Piętnastolecie L. O. P. P.. Warszawa: Wydawnictwo Zarządu Głównego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, 1938, s. 282.

Bibliografia