Okręt został zbudowany w Stoczni Północnej w Gdańsku, jako piąty z serii dużych okrętów desantowych projektu 775 pierwszej odmiany (775/I), zaprojektowanych w Polsce i budowanych dla ZSRR[1]. W kodzie NATO typ ten był oznaczany jako Ropucha, względnie Ropucha I[2]. Okręt wodowano w 1975 roku[a]. Nosił numer stoczniowy 5 w ramach jednostek projektu 775[1].
Okręty desantowe proj. 775 dysponują przelotową ładownią, dostępną przez rampę dziobową i rufową, o długości 95 m, szerokości od 4,5 do 6,5 m i wysokości 4,5 m[3]. Na dziobie jest otwierana furta i opuszczana pochylnia; w celu rozładunku okręty mogą wpływać na plażę[1]. Jednostki mogą transportować do 13 czołgów lub transporterów opancerzonych albo 20 ciężarówek i w obu wariantach 150 żołnierzy[b]. Załoga liczy 87 osób, w tym 8 oficerów[3].
Wyporność okrętu niezaładowanego wynosi 2900 ton (czasem podawana jako standardowa), a pełna – 4400 ton[c]. Długość całkowita wynosi 112,5 m, a na linii wodnej 105 m, szerokość wynosi 15 m, a zanurzenie maksymalne 3,17 m[3].
Uzbrojenie artyleryjskie okrętów projektu 775/I stanowią cztery armaty uniwersalne kalibru 57 mm w dwóch dwudziałowych wieżach AK-725, umieszczonych przed i za nadbudówką i kierowanych radarem artyleryjskim Bars[3]. Zapas amunicji wynosi 2200 nabojów 57 mm[4]. Ponadto mają do samoobrony dwie poczwórne wyrzutnie pocisków przeciwlotniczych bardzo bliskiego zasięgu Strieła-3 samonaprowadzających się na podczerwień, z zapasem 32 pocisków[3]. Dla potrzeb wsparcia desantu okręty uzbrojone są w dwie dwudziestoprowadnicowe wyrzutnie niekierowanych pocisków rakietowych kalibru 122 mm Grad-M, ze 160 pociskami[3].
W skład wyposażenia radioelektronicznego jednostek projektu 775/I wchodzi stacja radiolokacyjna wykrywania nawodnego i powietrznego Rubka oraz radar nawigacyjny Don[5]. Do kierowania ogniem artylerii służy radar Bars na kolumnie za kominami na rufie[5]. Okręty ponadto wyposażone są w dwie szesnastoprowadnicowe wyrzutnie celów pozornych PK-16 kalibru 82 mm służące do walki elektronicznej[5].
Napęd stanowią dwa silniki wysokoprężne 16 ZVB 40/48 o łącznej mocy 19 200 KM, poruszające dwie śruby[3]. Prędkość maksymalna wynosi 17,5 węzła[3]. Zasięg wynosi 3500 Mm przy prędkości 16 w i 6000 Mm przy prędkości 12,5 w[3].
Służba
Okręt wszedł do służby w Marynarce Wojennej ZSRR 30 czerwca 1976 roku[1]. Początkowo nadano mu oznaczenie: SDK-91 (СДК-91), od sriednij diesantnyj korabl – średni okręt desantowy, w 1983 roku zmienione na BDK-91 (ВДК-91), od bolszyj diesantnyj korabl – duży okręt desantowy[1].
Po rozpadzie ZSRR w grudniu 1991 roku BDK-91 został przejęty przez Marynarkę Wojenną Rosji pod tym samym oznaczeniem. Wchodził w skład Floty Północnej[1]. W 2003 roku nadano mu dodatkowo nazwę „Oleniegorskij gorniak” (pol. „oleniegorski górnik”, od kombinatu wydobycia i przerobu rud w Oleniegorsku)[1]. W Rosji nosił numer burtowy 012[6].
W nocy 3/4 sierpnia 2023 roku „Oleniegorskij gorniak” został poważnie uszkodzony w ataku łodzi bezzałogowych (dronów morskich) na port w Noworosyjsku[8]. Opublikowano film z kamery na łodzi tuż przed uderzeniem w lewą burtę, a nadto ujawniono w rosyjskich mediach społecznościowych film przedstawiający późniejsze holowanie okrętu z przechyłem na lewą burtę[8][9]. Wybuch spowodował wyrwę w lewej burcie w rejonie linii wodnej na wysokości stanowiska dowodzenia o wymiarach ok. 4×5 m, lecz okręt nie zatonął, po czym został naprawiony w doku pływającym PD-190 w Noworosyjsku[10]. Atak został przeprowadzony przy użyciu drona konstrukcji ukraińskiej typu Sea Baby[10].
W styczniu 2024 r. pojawiły się informacje, że okręt po kilkumiesięcznym remoncie wrócił do służby, choć brak danych, w jakim stopniu jego sprawność została przywrócona[11].
Uwagi
↑Car′kow 2015 ↓, s. 23 podaje przy nazwie jednostki jedyną datę „(1975)”, bez sprecyzowania czego dotyczy (na ogół najistotniejszą datą dla okrętów jest data wodowania)
↑Tak Apalkow 2007 ↓, s. 22, 25 i Car′kow 2015 ↓, s. 24. W starszych źródłach spotykane są też inne dane jak 225 ludzi i 13 czołgów (Pawłow 1997 ↓, s. 77), 230 żołnierzy lub 450 t ładunku (Conway’s All the world’s fighting ships, 1947–1995. Annapolis: 1995, s. 412. ISBN 1-55750-132-7.), 230 żołnierzy (dwie kompanie) i 24 pojazdy bojowe lub 450 t ładunku (A fully illustrated guide to the World's Modern Amphibious Assault Ships. „War Machine”. vol. 1 (7), s. 123, 1983. Londyn: Orbis Publishing.)
↑Conway’s All the world’s fighting ships, 1947–1995. Robert Gardiner, Stephen Chumbley (red.). Annapolis: Naval Institute Press, 1995, s. 412. ISBN 1-55750-132-7. (ang.).
↑ abMarcin Chała. Nawodne bezzałogowce uderzeniowe w wojnie na Ukrainie. „Wojsko i Technika”. Nr 9/2023, s. 97-98, wrzesień 2023. Warszawa: Zespół Badań i Analiz Militarnych.
Jurij Apalkow: Korabli WMF SSSR. Sprawocznik. Tom IV. Diesantnyje i minno-tralnyje korabli. Sankt Petersburg: Galeja Print, 2007. ISBN 978-5-8172-0135-2. (ros.).
A. Car′kow: Rossijskij Wojenno-Morskoj Fłot 2016 g.. 2015, seria: Morskaja Kollekcyja. nr 12(193)/2015. (ros.).
Aleksandr Pawłow: Wojennyje korabli Rossii 1997–1998 g. Wyd. V. Jakuck: 1997. (ros.).