Ogłowie (inaczej: uzda, uździenica, dawniej: tręzla, tranzla, trenzla, trędzla, tręzelka, tranzelka) – główna część rzędu jeździeckiego lub uprzęży[1]. Jest to, mówiąc ogólnie, uprzążrzemienna na głowę konia (rzadziej osła lub muła) z wędzidłem wkładanym do pyska zwierzęcia (lub bez – ogłowia bezwędzidłowe, np. hackamore, bosal). Głównym zadaniem ogłowia jest utrzymanie kiełzna (lub paska naciskającego na nos w wypadku ogłowi bezwędzidłowych) we właściwym miejscu w pysku konia[2].
Najpopularniejsze ogłowia posiadające wędzidło składają się z:
wędzidła– metalowego, gumowego, skórzanego lub plastikowego (czasem smakowego np. jabłkowego); występują różne typy wędzideł w zależności od siły działania i budowy – proste, łamane prosto (złożonego z dwóch części) lub łamane podwójnie (z 3 części); tzw. pessoa, munsztuk, pelham, wędzidła z wąsami, pierścieniowe, oliwkowe i wiele innych[3];
pasków policzkowych – podtrzymujących wędzidło po bokach głowy konia;
nagłówka/potylicy – paska za uszami konia;
naczółka – paska na czole konia;
nachrapnika (nie zawsze) – dawniej na zewnętrznej stronie rycerskich i wojskowych nachrapników dodawano metalowe elementy w celu dekoracji[4];
Ogłowia bezwędzidłowe typu hackamore mają podobną budowę jak ogłowia wędzidłowe. Zamiast wędzidła występują metalowe czanki (długie lub krótkie) po bokach pyska z przyczepionymi od góry i dołu paskami. Im dłuższe są, tym mocniejsze jest jego działanie.[5] Ogłowia bezwędzidłowe działają na zasadzie nacisku na nos konia[6].
Części pomocnicze ogłowia
wytok – pasek włożony do popręgu pomiędzy nogami konia, podtrzymywany przez drugi wokół szyi; od góry posiada kółka, przez które przewleczone są wodze – zapobiega szarpaniu wędzidła przez niedoświadczonego jeźdźca lub nadmiernemu unoszeniu głowy przez konia.
Wypinacze – wodze pomocnicze przydatne przy pracy z koniem na lonży, wyposażone w dodatkowe sprzączki i często w gumowe wstawki uelastyczniające.
↑ArletaA.WitekArletaA., Wędzidła, ogłowia, czapraki, derki, czyli o sprzęcie jeździeckim słów kilka, „Planeta koni” (6/2018), ISSN2543-7208. Brak numerów stron w czasopiśmie