Studiował medycynę, psychologię i filozofię. W 1933 wyjechał z hitlerowskich Niemiec i zamieszkał w Paryżu. W 1935 roku przeniósł się do Wielkiej Brytanii, gdzie wykładał kolejno na uniwersytetach w Londynie, Cambridge i Leicester. W latach 1962–1964 był profesorem socjologii na uniwersytecie w Akrze (stolica Ghany). Później wykładał na różnych uniwersytetach niemieckich (m.in. w Konstancji oraz Ośrodku Badań Interdyscyplinarnych w Bielefeld). Mieszkał głównie w Amsterdamie, gdzie zmarł.
Tablica pamiątkowa we Wrocławiu
Koncepcje i publikacje
Według Eliasa socjologia jest nauką dynamiczną, której przedmiotem jest proces społeczny oraz nieustanny ciąg regularnych zmian będących wynikiem niezamierzonych działań ludzkich. Obecne stany społeczeństwa mają pochodzenie procesowo-historyczne. Żaden z obiektów społecznych nie ma stanu stałego i niezmiennego.
W swojej najgłośniejszej pracy pt. Przemiany obyczajów w cywilizacji Zachodu Elias przedstawia przemiany obyczajowości, jakie dokonały się w Europie od średniowiecza. Analizując podręczniki i inne dokumenty z kolejnych epok, przedstawia mechanizmy tworzenia się norm, które obecnie uznajemy za naturalne, głównie z zakresu zasad zachowania i moralności (np. zasady posługiwania się nożem i widelcem). Zdaniem Eliasa z czasem ludzie uzyskiwali coraz większą zdolność kontrolowania własnych emocji. Początkowo prace Eliasa pozostawały niezauważone, z czasem jednak uznano go za jedną z czołowych postaci współczesnej socjologii.
Wybrane prace
Über den Prozeß der Zivilisation, 1939
Die Höfische Gesellschaft, 1969
Was ist Soziologie?, 1970
Über die Einsamkeit der Sterbenden, 1982
Engagement und Distanzierung, 1983
Über die Zeit, 1984
Die Gesellschaft der Individuen, 1987
Studien über die Deutschen, 1989
Etablierte und Aussenseiter, 1990
Mozart. Zur Soziologie eines Genies, 1991
Symboltheorie, 2001
Tłumaczenia na język polski
O procesie cywilizacji, 2011, Wyd W.A.B., ISBN 978-83-7414-937-2 (Über den Prozeß der Zivilisation, 1939)
Przemiany obyczajów w cywilizacji Zachodu, tł. Tadeusz Zabłudowski, Warszawa 1980, PIW, ISBN 83-06-00258-X (na podstawie Über den Prozeß der Zivilisation, 1939)
Zaangażowanie i neutralność, Warszawa 2003, Wyd. PWN, ISBN 83-01-14098-4 (oprawa twarda), ISBN 83-01-14099-2 (oprawa broszurowa) (Engagement und Distanzierung, 1983)
Społeczeństwo jednostek, tł. Janusz Stawiński, red. nauk. i przedm. do wyd. pol. Mirosława Marody, Warszawa 2008, Wyd. PWN, ISBN 978-83-01-15438-7 (Die Gesellschaft der Individuen, 1987)
Rozważania o Niemcach: zmaganie o władzę a habitus narodowy i jego przemiany, Poznań 1996, Wydawnictwo Poznańskie, ISBN 83-86138-62-9 (Studien über die Deutschen. Machtkämpfe und Habitusentwicklung im 19. und 20. Jahrhundert, 1989)
Mozart. Portret geniusza, tł. Bogdan Baran, 2006, Wyd W.A.B., ISBN 83-7414-172-7 (Mozart. Zur Soziologie eines Genies, 1991)
Esej o czasie, tł. Ada Łobożewicz, Warszawa 2017, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, ISBN 978-83-235-2420-5 (Über die Zeit, 1984)
.jpg)
