Nicolaus Volckmar

Nicolaus Volckmar (data ur. nieznana, zm. 10 listopada 1601) – leksykograf i pedagog pochodzenia niemieckiego działający w Polsce[1].

Życiorys

Pochodził z Hesji. Przybył do Polski w 1584 roku. W 1589 został uczniem Gimnazjum Akademickiego w Gdańsku. Języka polskiego nauczył się prawdopodobnie w gdańskim gimnazjum. W 1594 objął funkcję lektora łaciny w niższych klasach Gimnazjum, udzielał też prywatnie lekcji języka polskiego. Od 1598 roku pełnił również urząd kaznodziei w kaplicach Św. Anny i Św. Ducha[2].

Dzieła

Był autorem wielu podręczników i słowników, m.in. słownika łacińsko-niemiecko-polskiego Dictionarium trilinguae ad discendam linguam latinam, polonicam et germanicam accomodatum (Gdańsk 1596, istnieją też wydania późniejsze uzupełnione o część grecką)[3] oraz gramatyki języka polskiego Compendium linguae Polonicae (1594)[4]. Dziełem jego życia stał się podręcznik do nauki języka polskiego znany pod skróconym tytułem „Czterdzieści dialogów”, który ukazał się dopiero po śmierci autora, ale w ciągu następnych 150 lat miał wiele wznowień, według różnych autorów było to od 13 do 28 wydań. „Dialogi” są zbiorem lekkich, czasem zabawnych rozmów pomiędzy osobami różnych zawodów i stanów[2].

Przypisy

  1. ↑ Volckmar Mikołaj, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-11-03].
  2. ↑ a b O. autorze Aleksander Masłowski, Nicolaus Volckmar i jego „Dialogi” [online], iBedeker [dostęp 2024-11-03] (pol.).
  3. ↑ Helmut Glück, Konrad Schröder, Deutschlernen in den polnischen Ländern vom 15. Jahrhundert bis 1818. Eine teilkommentierte Bibliographie, 2007, s. 24 [dostęp 2024-11-03] (niem.).
  4. ↑ Klemensiewicz 1985 ↓, s. t.II 352-357.

Bibliografia

  • Helmut Glück, Konrad Schröder: Deutschlernen in den polnischen Ländern vom 15. Jahrhundert bis 1918. Eine teilkommentierte Bibliographie. Bearbeitet von Yvonne Pörzgen und Marcelina Tkocz. Wiesbaden: Harrassowitz Verlag, 2007. ISBN 978-3-447-05471-3.
  • Zenon Klemensiewicz: Historia języka polskiego t. II, rozdz. „Słowniki”, s. 352-357. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1985. ISBN 83-01-06443-9.

Linki zewnętrzne