Narodziny Jezusa Chrystusa

Adoracja pasterzy, Matthias Stomer, 1632
Mistrz z Wyższego Brodu: Boże Narodzenie, ok. 1350
Bazylika Narodzenia Pańskiego, miejsce urodzenia Jezusa
Narodziny Jezusa, Sandro Botticelli

Narodziny Jezusa Chrystusa opisane są w dwóch biblijnych ewangeliach Nowego Testamentu: Łukasza i Mateusza. Obie jako miejsce urodzenia przyszłego Mesjasza wskazują Betlejem w zachodniej Judei[1]. Zdaniem części badaczy – mógł być to też prawdopodobnie Nazaret[2][3][4]. Przyszedł on na świat najprawdopodobniej w 5 p.n.e.[5][6][7] Dzień nie jest do końca znany. Nadano mu imię Jezus. Był synem Marii i Józefa (Józef nie był jego biologicznym ojcem, poczęcie Jezusa nastąpiło w następstwie Zwiastowania Pańskiego[8][9]). Według przekazu nowotestamentowego Józef był z zawodu cieślą budowlanym (tektonem)[10][11], a według Ewangelii Mateusza i Łukasza potomkiem króla Dawida (różnice w genealogii Jezusa, zachodzące między relacjami tych Ewangelistów, tłumaczy się hebrajskim prawem i zwyczajem lewiratu – 5 Księga Mojżeszowa/Powtórzonego Prawa 25, 5–6). Wedle Ewangelii Mateusza i Łukasza, jedynych pism w Nowym Testamencie, które zawierają informacje o poczęciu i narodzinach Jezusa, został on poczęty nie przez Józefa, lecz przez Ducha Świętego w łonie Marii (por. Łk 1,35 i Mt 1,18).

Ewangelia Łukasza i Mateusza zgodne są co do tego, że Jezus urodził się w wiosce Betlejem niedaleko Jerozolimy. Według Ewangelii Łukasza Józef wraz z małżonką Marią udali się na spis powszechny zarządzony przez cesarza rzymskiego Oktawiana Augusta, a gdy tam dotarli, Maria urodziła Jezusa (por. Łk 2,1–7). Jak każde żydowskie dziecko płci męskiej, Jezus został obrzezany ósmego dnia po narodzeniu[12]. Po porodzie, który – wedle Ewangelii Łukasza – miał miejsce w ubogiej stodole (lub grocie), w nieokreślonym bliżej czasie rodzina wróciła do Nazaretu, małej wioski w Galilei.

Ewangelia Mateusza wśród wydarzeń związanych z narodzinami Jezusa opowiada o odwiedzinach mędrców ze Wschodu, prowadzonych przez gwiazdę betlejemską, dla oddania pokłonu Jezusowi. Mędrcy wyrazili swym pokłonem, dosł. „padnięciem na twarz” (gr. proskynéo, por. Mt 4,10), cześć królewską i boską wobec Jezusa jako mesjasza żydowskiego. Rozpoznali obecną w nim tajemnicę zbawiającego Boga (por. 2 Kor 5,19; Kol 1,19)[13][14]. Według badań z dziedziny historii form opowiadanie to prawdopodobnie nie ma charakteru historycznego, jest natomiast symbolicznym pouczeniem katechetycznym, ułożonym na wzór żydowskiego midrasza o Mojżeszu w Egipcie, zachowanego u Józefa Flawiusza (Dawne dzieje Izraela II,9 3–4)[15]. W ciągu dalszym pouczenia opisana jest tzw. rzeź niewiniątek, której mieli dokonać żołnierze Heroda (Wielkiego), pragnącego pozbyć się rywala do korony królewskiej. Ostrzeżeni, według opowiadania, przez anioła Józef i Maria wraz z dzieckiem podjęli się ucieczki do Egiptu. Po śmierci Heroda wrócili do Nazaretu (por. Mt 2,1–23)[16].

W tradycji chrześcijańskiej dla upamiętnienia narodzin Jezusa organizuje się jasełka, Popularne są również szopki bożonarodzeniowe. Tematykę narodzin Jezusa poruszają też śpiewane w okresie świąt Bożego Narodzenia kolędy.

Przypisy

  1. Według Mt 2,1–6 oraz Łk 2,1–20.
  2. John P. Meier, A Marginal Jew: Rethinking the Historical Jesus: The Roots of the Problem and the Person, Vol. 1, Doubleday 1991, s. 216.
  3. Bart D. Ehrman, Jesus: Apocalyptic Prophet of the New Millennium, Oxford University Press, 1999, s. 97.
  4. E.P. Sanders, The Historical Figure of Jesus, Penguin 1993, s. 85.
  5. Colin Humphreys, The Star of Bethlehem a Comet in 5-BC and the Date of the Birth of Christ, „Quarterly Journal of the Royal Astronomical Society”, 32 (4), 1991 (ang.).
  6. When was Jesus Born? [online] [zarchiwizowane z adresu 2006-04-28] (ang.).
  7. Chart XXX Chronology of Jesus, [w:] Kenneth Frank Doig, New Testament Chronology, 1990 [dostęp 2021-12-21] (ang.).
  8. Matthew 1:20-21 NIV [online], Biblica [dostęp 2022-03-17] (ang.).
  9. Sen św. Józefa [online], biblia.wiara.pl, 3 września 2008 [dostęp 2022-03-17].
  10. św. Józef był cieślą? [online], ojciecjakub.pl, 21 marca 2020 [dostęp 2022-03-17] (pol.).
  11. Biblioteka św. Józefa – Bądź wola Twoja, Panie. [dostęp 2011-07-06].
  12. Gdy nadszedł dzień ósmy i należało obrzezać Dziecię, nadano Mu imię Jezus, którym Je nazwał anioł, zanim się poczęło w łonie [Matki]. [przekład według Biblii Tysiąclecia]

    Łk 2,21 w przekładach Biblii.

  13. C.P. Ceroke: Mary, Blessed Virgin, I (In the Bible). W: New Catholic Encyclopedia. T. 9. s. 335–344.
  14. J.L. McKenzie SJ: The Gospel According to Mathew. W: The Jerome Biblical Commentary. s. 67.
  15. Por. wydanie polskie: Dawne dzieje Izraela. T. 2. Warszawa: 2007, s. 210.
  16. Por. X. Léon-Dufour: The Quest of Historical Jesus. W: Tenże: The Gospels and the Jesus of History. s. 216, 217.