Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej w Kaliszu

Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej w Kaliszu
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Kalisz

Adres

ul. Tadeusza Kościuszki 12
62-800 Kalisz

Data założenia

19 listopada 1906
17 grudnia 1911[1]

Dyrektor

Marcin Magdziński (od 2023)

Oddziały
Położenie na mapie Kalisza
Mapa konturowa Kalisza, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej w Kaliszu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej w Kaliszu”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej w Kaliszu”
Ziemia51°45′38,69″N 18°04′55,82″E/51,760747 18,082172
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej w Kaliszu (MOZK) – muzeum okręgowe w Kaliszu założone w 1906 jako Muzeum Archeologiczne, wojewódzka instytucja kultury, wpisane do Państwowego Rejestru Muzeów (nr 38) w 1998; jedno z najstarszych muzeów regionalnych w Polsce[2], dokumentuje historię Kalisza i Kaliskiego (wschodniej Wielkopolski).

W latach 1997–2015 dyrektorem muzeum był Jerzy Aleksander Splitt; od 2023 dyrektorem jest Marcin Magdziński.

Historia

Pierwszą wiadomością o zamiarze utworzenia muzeum w Kaliszu jest notatka z 1883, która ukazała się na łamach dziennika „Kaliszanin”. W 1900 w nowo wybudowanym ratuszu w Kaliszu otwarto wystawę czasową poświęconą archeologii i sztuce. W 1906 zbiory sekcji starożytności przy Towarzystwie Popierania Przemysłu i Handlu dały początek Muzeum Archeologicznemu. W 1909 powstało Muzeum Pomocy i Pokazów Szkolnych, przeznaczone na cele edukacyjne (Sekcja pokazów i pomocy szkolnych), którego organizatorką była Felicja Łączkowska, zaś przy miejscowym oddziale Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego powstało Muzeum Krajoznawcze. Po kilku latach powiększania i przenoszenia zbiorów wszystkich placówek, w kwietniu 1914 całość udostępniono zwiedzającym pod nazwą Muzeum Ziemi Kaliskiej.

Wybuch II wojny światowej spowodował koniec działalności i niemal całkowitą utratę zbiorów. Po wojnie rozpoczęto ponowne budowanie kolekcji. Pierwszą powojenną ekspozycję udostępniono w 1948, w 1953 pozyskano budynek przy ulicy Kościuszki 12.

Zdeponowany w 1958 w muzeum skarb ze Słuszkowa zawiera m.in. najliczniejszy skarb monet w Polsce i najliczniejszy zbiór denarów krzyżowych na świecie[3], w tym najliczniejszy zbiór denarów Sieciecha (122 sztuki). Legenda otokowa denarów Sieciecha „ZETECH” (Sieciech) jest jednym z najstarszych zabytków języka polskiego.

Zbiory

Zasoby muzeum podzielone są na część poświęconą badaniom archeologicznym okolicznych terenów (kolekcja kamiennych toporków, inwentarz metalowy, wyposażenie obiektów grobowych, zabytki dotyczące rozwoju osadnictwa), część etnograficzną (dewocjonalia, stroje, instrumenty, sprzęty domowe i narzędzia rzemieślnicze, rękodzieło), cześć historyczną (militaria, archiwalia kartograficzne, ikonografia, zbiory numizmatyczne), dział sztuki oraz dział gromadzący wydawnictwa związane z Kaliskiem.

W strukturze muzeum znajdują się również:

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Edward Chwalewik: Zbiory polskie : archiwa, bibljoteki, gabinety, galerje, muzea i inne zbiory pamiątek przeszłości w ojczyźnie i na obczyźnie w porządku alfabetycznym według miejscowości ułożone. T. 1: A–M. Warszawa–Kraków: Wydawnictwo Jakuba Mortkowicza, Towarzystwo Wydawnicze w Warszawie, 1926, s. 141.
  2. ↑ Stanisław Lorentz: Przewodnik po muzeach i zbiorach w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo „Interpress”, 1971, s. 90.
  3. ↑ Adam Kędzierski. Polskie denary krzyżowe w skarbie ze Słuszkowa. „Wiadomości Numizmatyczne”. 1–2 (163–164), s. 21–48, 1998. 

Bibliografia