M.S. – monogram, jakim sygnowało swoje prace co najmniej czterech niezwiązanych ze sobą artystów aktywnych w XVI wieku[1]. Ich tożsamość nie została ustalona, dlatego w literaturze wszyscy oni umownie określani są jako „Monogramiści M.S.”
Pierwszy z nich aktywny był w latach 1530–1550/1551. Artystę tego wyodrębnił dyrektor westfalskiego Muzeum Nauki i Sztuki w Münster, Max Geisberg (1875–1943). Pierwsze drzeworyty artysty pochodzą z 1534 roku i ilustrowały pierwsze pełne wydanie Biblii Lutra. Artystę niekiedy utożsamiano z Melchiorem Schwarzenbergiem[2] lub z Martinem Schaffnerem[3]. Artysta ten mógł być również jednym z czeladników w warsztacie Cranacha, gdzie owe drzeworyty prawdopodobnie powstały[4]. Pracował dla drukarza Luffta w Witenberdze[5]. Jedna z kart Biblii z dwoma grafikami mistrza M.S. znajduje się w Art Institute of Chicago (drzeworyt górny 10,8 × 14,8 cm; drzeworyt dolny 10,6 × 14,8 cm)[6].
Działalność drugiego Monogramisty M.S. datowana jest na rok 1557. Jego styl przyrównywany jest do Augustina Hirschvogela, reprezentanta szkoły naddunajskiej, który aktywny był w Norymberdze w 1530 roku, a w 1540 zamieszkał w Wiedniu. Monogramista M.S. był jego naśladowcą[7]. W J. Paul Getty Museum w Los Angeles znajduje się jego grafika pt. Sokolnik na tle krajobrazu (15,1 × 21 cm)[8].
Trzeci Monogramista M.S. pochodził z Alzacji i aktywny był na początku XVI wieku, ok. 1515 roku.
Courtauld Institute of Art wyróżnia jeszcze Monogramistę M.S. pochodzącego z Węgier i aktywnego około roku 1506[9].
Przypisy
- ↑ Czterech Monogramistów M.S. notuje publikacja A Checklist of Painters c1200-1994 represented in the Witt Library, Courtauld Institute of Art, London. Wyd. 2. London – Chicago: 1995, s. 356. ISBN 1-134-26413-5. [dostęp 2015-09-13].
- ↑ Melchior Schwarzenberg jest autorem 133 grafik, stron tytułowych, 122 ilustracji i 10 dużych inicjałów; za: Rudolf Distelberger, Alison Luchs, Philippe Verdier, Timothy H. Wilson: Western Decorative Arts, Part I: Medieval, Renaissance, and Historicizing Styles Including Metalwork, Enamels, and Ceramics. Washington: National Gallery of Art, s. 103.
- ↑ Hütt 1985 ↓, s. 126.
- ↑ Frances Carey, The Apocalypse and the Shape of Things to Come, University of Toronto Press, ISBN 978-0802083258, s.162
- ↑ Hütt 1985 ↓, s. 254.
- ↑ Karta w Art Institute of Chicago
- ↑ Monogrammist MS. J. Paul Getty Museum. [dostęp 2015-09-13]. (ang.).
- ↑ Grafika w J. Paul Getty Museum
- ↑ A Checklist of Painters c1200-1994 represented in the Witt Library, Courtauld Institute of Art, London. Wyd. 2. London – Chicago: 1995, s. 356. ISBN 1-134-26413-5. [dostęp 2015-09-13].
Bibliografia
- Wolfgang Hütt: Niemieckie malarstwo i grafika późnego gotyku i renesansu. Warszawa: PWN, 1985. ISBN 83-01-04621-X.
