Mirach

β Andromedae
Gwiazda Mirach wraz z małą galaktyką NGC 404
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór	Andromeda
Rektascensja	01h 09m 43,924s[1]
Deklinacja	+35° 37′ 14,01″[1]
Paralaksa (π)	0,01652 ± 0,00056″[1]
Odległość	197,4 ± 6,9 ly 60,5 ± 2,1 pc[a]
Wielkość obserwowana	2,07m[2]
Rozmiar kątowy	0,012″[3]
Ruch własny (RA)	175,90 ± 0,60 mas/rok[1]
Ruch własny (DEC)	−112,20 ± 0,46 mas/rok[1]
Prędkość radialna	0,06 ± 0,13 km/s[1]
Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy	czerwony olbrzym
Typ widmowy	M0+IIIa[1]
Masa	3–4[3] M☉
Promień	86[3] R☉
Metaliczność [Fe/H]	−0,03[2]
Wielkość absolutna	−1,84m[2]
Jasność	1900 L☉[3]
Temperatura	3800 K[3]
Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół	Centrum Galaktyki
Półoś wielka	6080[2] pc
Mimośród	0,2459[2]
Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 43 Andromedae Bonner Durchmusterung: BD +34 198 Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 42 Boss General Catalogue: GC 1400 Katalog Gliesego: GJ 53.3 Katalog Henry’ego Drapera: HD 6860 Katalog jasnych gwiazd: HR 337 SAO Star Catalog: SAO 54471 Merach, Mirac, Mirak, al Mizar, LTT 10420, GCTP 238.00, ADS 949, CCDM 01097+3537 HIP 5447

Mirach (Beta Andromedae, β And) – druga co do jasności gwiazda w gwiazdozbiorze Andromedy, odległa od Słońca o około 197 lat świetlnych.

Tradycyjna nazwa gwiazdy, Mirach, pochodzi od zniekształconego arabskiego słowa ‏مئزر‎ miʾzar, oznaczającego „pas” Andromedy^[3][4][5]. To samo pochodzenie ma nazwa gwiazdy Mizar w Wielkiej Niedźwiedzicy^[3][4]. W formie super mirat nazwa ta pojawiła się w tablicach alfonsyńskich z 1521 roku^[5]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2016 formalnie zatwierdziła użycie nazwy Mirach dla określenia tej gwiazdy^[6].

Mirach niewiele ustępuje jasnością najjaśniejszemu w konstelacji Alpheratzowi, za to znacznie różni się kolorem, co widać nawet gołym okiem^[3]. Obserwowana wielkość gwiazdowa Miracha to 2,07^m, zaś jego wielkość absolutna wynosi −1,84^m[2]. Gwiazda pozwala astronomom amatorom łatwo znaleźć na niebie galaktyki Andromedy i Trójkąta, jako że pierwsza jest widoczna dwukrotnie dalej od Miracha niż gwiazda Mi Andromedae, zaś druga znajduje się w podobnej odległości po przeciwnej stronie Miracha. Ponadto w odległości kątowej zaledwie 7 minut od Beta Andromedae znajduje się trudno dostrzegalna, mała galaktyka NGC 404, zwana „duchem Miracha”^[7].

Mirach to czerwony olbrzym, należy do typu widmowego M0. Jego temperatura to 3800 K, a jasność jest 1900 razy większa niż jasność Słońca. Masa tej gwiazdy 3-4 razy przewyższa masę Słońca, a zmierzony rozmiar kątowy pozwala ocenić średnicę gwiazdy na około 0,8 au, co odpowiada promieniowi około 86 razy większemu niż promień Słońca. Gwiazda zakończy życie odrzuciwszy rozdętą otoczkę, stając się białym karłem^[3].

Jest to gwiazda zmienna półregularna, która zmienia swą jasność w przedziale 2,01-2,10^m[8].

Mirach ma wielu optycznych, pozornych towarzyszy^[9][8].

• lista gwiazd w gwiazdozbiorze Andromedy
• lista najjaśniejszych gwiazd w poszczególnych gwiazdozbiorach