Osiąga 12–22 cm długości (średnio 18 cm) oraz 3,5–12,5 g masy. Posiada gładką, bezłuską skórę, pokrytą śluzem, ciało w przekroju walcowate. Procentowe proporcje długości poszczególnych części ciała są następujące: odcinek przedskrzelowy 6,9–12,1% długości całkowitej, odcinek skrzelowy 8,5–12,3%, tułów 44,9–54,4%, ogon 24,3–31,3%, otwór kloaczny 0,4–2,2%, oko 0,7–2,1%, przyssawka 2,2–5,8%. Wzdłuż tułowia 60–73 miomery. Płetwa ogonowa ma zazwyczaj kształt łopatkowaty (u 97% osobników), bądź zaokrąglony. Grzbiet czarny, boki i spód ciała białe lub kremowe. Linia boczna może być ciemno pigmentowana, przynajmniej po stronie brzusznej. Płetwa ogonowa ciemnoszara do czarnej.
Biologia i ekologia
Tryb życia
Osobniki dorosłe żyją w wodach słodkich, w górskich i podgórskich strumieniach, rzekach i jeziorach z czystą, dobrze natlenioną wodą i piaszczysto-żwirowym podłożu.
Larwy zwane ślepicami żyją zagrzebane w miękkim, bogatym w detrytus podłożu, w miejscach o słabym prądzie, często pod nawisami brzegowymi. Żyją do 7 lat.
Odżywiane
Ślepice żywią się okrzemkami i detrytusem. osobniki dorosłe nie są pasożytami, choć odnotowywano takie rzadkie przypadki na Słowacji i w Prucie.
Rozród
Metamorfoza w Polsce i na Słowacji ma miejsce we wrześniu, zaś na Ukrainie – w lipcu. Tarło dobywa się w dużych skupiskach, za dnia w kwietniu, maju i czerwcu w miejscach o piaszczystym bądź żwirowy dnie, czasem również gliniastym. W jego trakcie samce wykopują płytki dołek do którego samice składają jaja. Jedna samica składa od około 1950 do 7100 ziaren ikry. Po tarle osobniki dorosłe giną. Przeobrażenie larw następuje po okresie 3,5 do 4,5 roku.
↑Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973 (występuje pod synonimiczną nazwą łacińską)