Minnesang

Fikcyjny autoportret minnesingera Heinricha von Meißen (Codex Manesse)
Początek tekstu w Codex Manesse

Minnesang – przekazywana w formie pisemnej i zrytualizowana forma miłosnej liryki śpiewanej[1], uprawianej przez zachodnioeuropejską arystokrację, łącznie z cesarzem.

Na niemieckojęzycznych obszarach z minnesangiem w języku średnio-wysoko-niemieckim mamy do czynienia dopiero od około 1150 roku.

Pierwszymi znanymi minnesingerami byli trubadurzy pochodzący z południowej Francji.

Z punktu widzenia socjologii minnesang pełnił rolę rycerskiego hobby i był jednocześnie rodzajem zawodów między rycerzami arystokratycznego pochodzenia na wzór innych zawodów np. turniejów.

Pomyślne przedstawienie minneliedu można porównać do udanych łowów lub zwycięstwa w turnieju rycerskim. Pieśń miłosna (Minnelied) kierowana była do wybranej damy z towarzystwa. Stosunek między rycerzem i wybraną damą nie rozgrywał się jednak na płaszczyźnie erotycznej, lecz w ramach etykiety rycerskiej i był obwarowany różnymi rytuałami.

Znani niemieccy minnesingerzy

Minnesang rozwijał się również na ziemiach czeskich. jak podaje Piotr Gierowski, minnesängerem był także król Czech (i Polski) Wacław II[1].

Wydania dzieł i opracowania

  • Die Große Heidelberger Liederhandschrift (Codex Manesse), in getreuem Textabdruck herausgegeben von Friedrich Pfaff, Heidelberg 1984
  • Codex Manesse. Die Große Heidelberger Liederhandschrift. Texte - Bilder - Sachen, Katalog zur Ausstellung der Universitätsbibliothek Heidelberg 1988, herausgegeben von Elmar Mittler und Wilfried Werner, Heidelberg 1988. Dies ist die maßgebliche Dokumentation zur Überlieferung mittelhochdeutscher Lyrik.
  • Thomas Cramer: Die kleineren Liederdichter des 14. und 15. Jhs., 4 Bde., München 1979-1985
  • Carl von Kraus: Liederdichter des 13. Jhs., 2. Auflage, Tübingen 1978
  • Hugo Kuhn: Minnesangs Wende, (=Hermaea; Neue Folge 1), 2. Auflage Tübingen 1967
  • Hugo Kuhn: Minnesang des 13. Jhs, Ausgewählt von H. Kuhn, mit Übertragung der Melodien von Georg Reichert, Tübingen 1953
  • Minnesangs Frühling, herausgegeben von Hugo Moser, Helmut Tervooren, 38. Auflage Stuttgart 1988
  • Harald Haferland: Hohe Minne. Zur Beschreibung der Minnekanzone, Berlin 2000 (Beihefte zur Zeitschrift für deutsche Philologie 10)
  • Olive Sayce: The medieval German lyric. 1150 - 1300 Oxford 1982
  • Günther Schweikle: Minnesang, 2., korrigierte Auflage, (=Sammlung Metzler; Band 244), Stuttgart/Weimar 1995
  • Eva Willms: Liebesleid und Sangeslust. Untersuchungen zur deutschen Liebeslyrik des späten 12. und frühen 13. Jahrhunderts, (=Münchener Texte und Untersuchungen zur deutschen Literatur des Mittelalters; Band 94), Düsseldorf 1990
  • Minnesang. Niemiecka średniowieczna pieśń miłosna, przeł. i opr. A. Lam, przedm. A. Nowicka-Jeżowa, Warszawa 1997; wyd. 2. rozszerzone z 36 barwnymi miniaturami Kodeksu Manesse, Warszawa 2016.

Przypisy

  1. ↑ a b Jacek Baluch, Piotr Gierowski: Czesko-polski słownik terminów literackich. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016, s. 235. ISBN 978-83-233-4066-9.

Linki zewnętrzne