Mięśniaki macicy

Mięśniaki macicy
myoma
Ilustracja
Mięśniaki macicy
Klasyfikacje
ICD-10

D25
Mięśniak gładkokomórkowy macicy

DiseasesDB

4806

OMIM

150699

MedlinePlus

000914

MeSH

D007889

Wyłuszczone podczas zabiegu miomektomii mięśniaki macicy

Mięśniak macicy (łac. myoma, l.mn. myomata uteri) – łagodny guz nazywany również włókniakiem macicy, histologicznie mięśniak gładkokomórkowy (łac. leiomyoma). Mięśniaki powstają z tkanki mięśniowej macicy i rozwijają się w jej trzonie. Występują pojedynczo albo w grupie. Mięśniaki są najczęstszymi nowotworami niezłośliwymi macicy.

Podział i lokalizacja

  • mięśniak podsurowiczy (podsurowicówkowy) - łac. myoma subserosum
  • mięśniak śródścienny (intramuralny) - łac. myoma intramuralis
  • mięśniak podśluzówkowy (submukozalny) - łac. myoma submucosum
  • mięśniak uszypułowany (może przechodzić w mięśniak rodzący się) - łac. myoma nascens
  • mięśniak szyjkowy - łac. myoma cervicalis
  • mięśniak międzywięzadłowy (międzyblaszkowy)

W 90% przypadków mięśniaki są mnogie; w 90% występują w trzonie macicy. Najczęstsze są mięśniaki śródścienne. Mięśniaki uszypułowane, szyjkowe i międzywięzadłowe są rzadkie.

Objawy i przebieg

Najczęściej bezobjawowe. Duże i mnogie mięśniaki objawiają się: powiększeniem brzucha, obfitymi i długotrwałymi miesiączkami, zaparciami, przewlekłymi bólami krzyża, częstym oddawaniem moczu (jeśli mięśniak jest duży i powoduje ucisk na pęcherz moczowy), bolesnym współżyciem, trudnościami w zajściu w ciążę, poronieniami. Najczęściej pojawiają się w wieku 35–45 lat, rzadko w okresie dojrzewania i po menopauzie. Sprzyjają im zaburzenia hormonalne i skłonności genetyczne

Ryzyko transformacji złośliwej mięśniaka do mięsaka gładkokomórkowego (leiomyosarcoma) jest niewielkie, szacuje się je na 0,1–0,8%.

Etiologia

Przyczyna powstania mięśniaka macicy nie jest do końca znana, jednak na wzrost stymulująco działają estrogeny.

Rozpoznanie

Rozpoznanie opiera się na wywiadzie, badaniu ginekologicznym i wyniku badania USG.

Leczenie

Metodą z wyboru leczenia objawowych mięśniaków macicy jest ich wyłuszczenie (miomektomia). W przypadku dużych mięśniaków zastosowanie znajdują analogi gonadoliberyny, zmniejszające masę guza i ograniczające jego ukrwienie.

Przyjmuje się, że do leczenia laparoskopowego kwalifikują się pacjentki z niewielką liczbą mięśniaków (do 3), których średnica nie przekracza 10 cm. Od ponad 15 lat można również leczyć objawowe mięśniaki macicy metodą małoinwazyjną - embolizacją tętnic macicznych wykonywaną pod kontrolą angiografu przez radiologa zabiegowego we współpracy z ginekologiem.

Od początków XXI w. do leczenia mięśniaków macicy wykorzystywana jest też termoablacja ultradźwiękowa, będąca metodą nieinwazyjną. W Polsce zabiegi leczenia skoncentrowanymi falami ultradźwięków pod kontrolą rezonansu magnetycznego (MRgFUS) wykonywane są w ośrodkach w Rzeszowie, Kielcach i Warszawie.

Wyniki badań wskazują korzystny wpływ suplementacji witaminy D w leczeniu mięśniaków[1]. Prowadzone są również badania nad wpływem innych suplementów diety m.in. ekstrakt z zielonej herbaty (EGCG), kurkuma[2].

Klasyfikacja ICD10

kod ICD10 nazwa choroby
ICD-10: D25 Mięśniak gładkokomórkowy macicy
ICD-10: D25.0 Mięśniak gładkokomórkowy podśluzówkowy macicy
ICD-10: D25.1 Mięśniak gładkokomórkowy śródścienny macicy
ICD-10: D25.2 Mięśniak gładkokomórkowy podsurowiczy macicy
ICD-10: D25.9 Mięśniak gładkokomórkowy macicy, nieokreślony

Przypisy

  1. Maryam Hajhashemi i inni, The effect of vitamin D supplementation on the size of uterine leiomyoma in women with vitamin D deficiency, „Caspian Journal of Internal Medicine”, 10 (2), 2019, s. 125–131, DOI10.22088/cjim.10.2.125, ISSN 2008-6164, PMID31363390, PMCIDPMC6619469 [dostęp 2020-12-20].
  2. Michał Ciebiera i inni, Alternative Oral Agents in Prophylaxis and Therapy of Uterine Fibroids—An Up-to-Date Review, „International Journal of Molecular Sciences”, 18 (12), 2017, DOI10.3390/ijms18122586, ISSN 1422-0067, PMID29194370, PMCIDPMC5751189 [dostęp 2020-12-20].

Bibliografia

  • Położnictwo i ginekologia. Grzegorz H. Bręborowicz (red.). Wydawnictwo Lekarskie PZWL, s. 810, 839-840, 945. ISBN 83-200-3082-X.