Zadebiutowała na scenie teatralnej w 1971, grając w sztuce The Playboy of Seville. Na ekranach pojawiła się po raz pierwszy w 1977, w filmie telewizyjnym The Deadliest Season. W tym samym roku wystąpiła w drugoplanowej roli w filmie Julia. Sukces artystyczny i komercyjny przyszedł szybko, głównie dzięki rolom w filmach Łowca jeleni (1978) i Sprawa Kramerów (1979), za które Streep otrzymała swoje pierwsze nominacje do Oscara; drugi z tych tytułów przyniósł jej pierwsze zwycięstwo. Drugiego Oscara, tym razem dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej, zdobyła za film Wybór Zofii (1982). 30 lat później odebrała trzecią statuetkę za rolę w biograficznym obrazie Żelazna Dama (2011) o byłej brytyjskiej premier Margaret Thatcher.
Urodziła się w Summit, w stanie New Jersey, jest córką projektantki Mary Wolf (Wilkinson) i Harry’ego Williama Streepa Juniora, kierownika w zakładach farmaceutycznych Merck & Co.[6][7]. Ma korzenie niemieckie, szwajcarskie i brytyjskie[8][9]. Jej przodkowie pochodzą m.in. z okolic Loffenau w Niemczech i Giswil w Szwajcarii. Jest daleką krewną Williama Penna, założyciela Pensylwanii, a zapisy świadczą, iż jej rodzina była jednym z pierwszych nabywców gruntów w Pensylwanii[10].
Pierwsze lata życia spędziła w Basking Ridge[11]. Po narodzinach młodszych braci – Dana i Harry’ego III – zamieszkała z rodziną w zamożnej okolicy w mieście Bernardsville, w New Jersey[12][13]. Została wychowana w nurcie prezbiterianizmu[14]. Już w dzieciństwie wykazywała zainteresowanie aktorstwem; wystawiała amatorskie przedstawienia w domu, regularnie chodziła na musicale i przedstawienia teatralne wystawiane na Broadwayu[15]. Kiedy miała 12 lat, została wyrzucona ze szkółki niedzielnej za złe zachowanie[11]. W tym okresie, po udanym występie podczas koncertu bożonarodzeniowego z francuskojęzyczną wersją piosenki „O, Holy Night”, zaczęła uczęszczać na zajęcia ze śpiewu u Estelle Liebling[11], które zakończyła po czterech latach nauki[16].
Uczyła się w Bernards High School[17], w której należała do szkolnej grupy cheerleaderek oraz grała główne role w licznych przedstawieniach szkolnych[18]. Poza tym śpiewała w chórze, ćwiczyła gimnastykę, była główną spikerką w szkolnym radiowęźle[19], pisała do szkolnej gazetki[20] i należała do drużyny pływackiej[21]. W 1966 otrzymała tytuł „królowej” zjazdu absolwentów tej szkoły[22].
Kariera aktorska
Lata 1971–1979
W 1967 rozpoczęła naukę na wydziale dramatycznym żeńskiego college’u artystycznego Vassar[20]. W tym okresie zagrała role musicalowe: Miriam w The Music Man, Daisy Mae w Li’l Abner oraz Laurey w Oklahomie![20][19], a także wystąpiła w tytułowej roli w Pannie Julii Augusta Strindberga[23][24]. W kwietniu 1971 zadebiutowała w nowojorskim teatrze Cubiculo rolą Tispei, jednej z uwiedzionych kobiet w spektaklu Tirso de Moliny Zwodziciel z Sewilli w reż. Clinta Atkinsona[25]. Kilka tygodni później ukończyła naukę w college’u, uzyskując licencjatz wyróżnieniem[26]. W ramach wymiany studenckiej na ostatnim roku studiów przez semestr uczyła się w Dartmouth College[27]. Poza tym była członkinią Letniego Kabaretu, projektu teatru działającego przy uczelni, w ramach którego zagrała m.in. w sztukach: The Real Inspector Hound, Wiele hałasu o nic i The Marriahe of Bette & Boo[28]. Wystąpiła też w reżyserowanych przez Clinta Antinsona spektaklach: Dobry człowiek z Seczuanu, Skąpiec (jako Frozyna) i The London Merchant (jako prostytutka Sarah Millwood)[25].
Po ukończeniu studiów na Vassar College w 1971 dołączyła do grupy teatralnej Green Mountain Guild[24], w której zagrała w sztukach The Voice of the Turtle, Affairs of State i Kandyda oraz występowała z nimi w Stowe, Killington i Quechee[29]. W tym czasie nawiązała współpracę z agencją aktorską ICM, a jej menedżerką została Sheila Robinson[30]. Wkrótce zadebiutowała jako aktorka dubbingowa, użyczając głosu w animacji Everybody Rodes the Carousel[30]. Na trzecim roku studiów na Wydziale Dramatycznym Uniwersytetu Yale została członkinią zespołu Yale Repertory Theatre[31][30], z którą zagrała m.in. w sztuce DostojewskiegoBiesy w reż. Andrzeja Wajdy (jedną z głównych ról w sztuce grała Elżbieta Czyżewska)[32]. Zebrała przychylne recenzje za rolę Constance Garnett, 80-letniej narratorki na wózku inwalidzkim w Idiotach Karamazow[33]. Zagrała też niewielką rolę w musicalu Happy End, córkę Berhy w OjcuAugusta Strindberga i Helenę w Śnie nocy letniej[34]. Dziekan uczelni Robert Brustein powiedział: „To oczywiste, że jest skazana na sukces”[35].
W 1975 otrzymała tytuł magistra na Wydziale Dramatycznym Uniwersytetu Yale. Po ukończeniu studiów uczestniczyła w krajowej konferencji dramatopisarzy, organizowanej przez Centrum Teatralne Josepha Pappa, podczas której zagrała w pięciu przedstawieniach w ciągu czterech tygodni, m.in. w Marco Polo i Isadora Duncan śpi z rosyjską marynarką wojenną[36]. 15 października 1975 zadebiutowała na Broadwayu rolą Imogen Parrott, aktorki i dyrektorki teatru w sztuce Trelawny of the „Wells”[37]. W 1976 zagrała w dwóch sztukach Phoenix Theatre: Florę w spektaklu Tennessee Williamsa27 Wagons Full of Cotton i sekretarkę Patricię w A Memory of Two MondaysArthura Millera[38]. Za rolę w 27 Wagons Full of Cotton otrzymała nominację do nagrody Tony dla najlepszej aktorki drugoplanowej w sztuce teatralnej, poza tym zdobyła nagrodę Theatre World Award[39]. Następnie zagrała Edith Varney w Secret Service[40], a także wystąpiła na New York Shakespeare Festival w sztukach Delacorte Theater: Henryk V i Miarka za miarkę[41]. Brała udział także w przesłuchaniach do ról filmowych, jednak nie wszystkie próby kończyły się sukcesami – ubiegała się m.in. o główną rolę kobiecą w King Kongu (1976), jednak producent filmu Dino De Laurentiis, ujrzawszy aktorkę, powiedział do syna po włosku: Jest brzydka. Dlaczego mi to przyprowadziłeś?, na co Streep odpowiedziała mu płynnie w tym samym języku: Żałuję, że nie jestem wystarczająco piękna[40].
W 1977 zagrała pokojówkę Duniaszę w Wiśniowym sadzieAntona Czechowa na scenie broadwayowskiego Vivien Beaumont Theater w reż. Andreia Șerbana[42]. Następnie wystąpiła w roli Hallelujah Lil w musicalu Bertolta Brechta i Kurta Weilla Happy End wystawianym w Brooklińskiej Akademii Muzycznej[43]. W marcu 1977 zadebiutowała na ekranie rolą w filmie telewizyjnym The Deadliest Season[44]. Kilka tygodni później premierę miał jej pierwszy film kinowy w karierze – Julia (1977) Freda Zinnemanna, w którym zagrała małą, ale istotną rolę Anne Marie podczas scen retrospekcji[45]. W tym czasie zagrała Ingę, Aryjkę poślubiającą żydowskiego artystę w nazistowskich Niemczech, w miniserialuHolocaust (1978). Później wyjaśniła, że miała do zagrania postać „nieubłaganie szlachetną”[46] oraz że przyjęła rolę tylko dlatego, iż potrzebowała pieniędzy na opłacenie leczenia Cazale’a[47]. Wyjechała na plan zdjęciowy do Austrii[48]. Miniserial obejrzało ok. 120 mln ludzi w USA i ponad 20 mln osób w RFN[49]. Streep dzięki roli w Holocauście zdobyła uznanie krytyków – została określona w sierpniu 1978 jako „skrajnie widoczna”[47]. Za rolę otrzymała nagrodę Emmy dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej w miniserialu lub filmie telewizyjnym[50]. W tym samym roku została obsadzona w niewielkiej roli w filmie Łowca jeleni (1978) wraz ze swoim ówczesnym narzeczonym, Johnem Cazalem, u którego zdiagnozowano nowotwór płuca z przerzutami na kości[51]. Otrzymanie roli w filmie pozwoliło jej pozostać z chorującym partnerem na czas kręcenia produkcji[52]. Sama nie była specjalnie zainteresowana występem w Łowcy…, a po latach wyznała: „Potrzebna była dziewczyna pomiędzy dwóch facetów i to wszystko”[46]. Za rolę kasjerki Lindy po raz pierwszy nominowana została do Oscara dla najlepszej aktorki drugoplanowej[53] oraz do Złotego Globu i nagrody BAFTA.
Po zakończeniu zdjęć opiekowała się Cazalem aż do jego śmierci 12 marca 1978[54]. Jeszcze przed śmiercią aktora zagrała Leilah, niewielką rolę w telewizyjnej inscenizacji Niezwykłych kobiet… i innych Wendy Wasserstein, z którą studiowała na Uniwersytecie Yale[55]. Latem 1978 zagrała Katarzynę, tytułową bohaterkę Poskromienia złośnicy, którą Joe Papp wystawił na festiwalu Szekspir w Parku[56]. Pełna smutku i nadziei, że praca zapewni jej ulgę po śmierci Cazale’a, przyjęła rolę w filmie Uwiedzenie Joe Tynana (1979) u boku Alana Aldy[57]. Wspominała później, że na planie grała na „automatycznego pilota”[46]. W tym czasie jej nowym agentem i menedżerem został Sam Cohn, który zaproponował jej rolę w Sprawie Kramerów (1979) Roberta Bentona[58]. Zapytana o scenariusz filmu powiedziała, że jej bohaterka – Joanna – nie jest zbyt typowym przykładem wielu amerykańskich kobiet, które stają w obliczu rozpadu małżeństwa i walki o prawa do opieki nad dzieckiem oraz że została przedstawiona jako „zbyt zła”[46]. Twórcy zgodzili się ze Streep i scenariusz został poprawiony[46]. Przygotowując się do roli, Streep rozmawiała ze swoją matką na temat jej życia jako matki i gospodyni domowej, kobiety sukcesu[59] i bywalczyni Upper East Side, dzielnicy w której powstał film[46]. Benton pozwolił Streep, aby napisała swój dialog w jej dwóch kluczowych scenach, pomimo sprzeciwu ze strony Hoffmana[60]. Również w 1979 zagrała drugoplanową rolę Jill w filmie Woody’ego AllenaManhattan[61]. Przed rozpoczęciem zdjęć nie otrzymała całego scenariusza – dano jej tylko sześć stron własnej sceny[62], w dodatku nie miała prawa do improwizacji[63]. Za role we wszystkich trzech filmach z 1979 zyskała uznanie krytyków oraz otrzymała nagrody Los Angeles Film Critics Association, National Board of Review i National Society of Film Critics dla najlepszej aktorki drugoplanowej za pracę zbiorową przy tych trzech produkcjach. Ponadto wśród nagród otrzymanych za rolę w filmie Sprawa Kramerów był pierwszy Oscar i Złoty Glob dla najlepszej aktorki drugoplanowej[64].
W tym czasie pracowała także nad musicalową adaptacją Alicji w Krainie Czarów w reż. Elizabeth Swados, jednak projekt został zawieszony na krótko przed pierwszymi pokazami zamkniętymi[65]. Zamiast tego przygotowano koncertową wersję przedsięwzięcia – Alice in Concert, w której Streep wcieliła się w kilka postaci, m.in. w tytułową bohaterkę oraz Humpty’ego Dumpty’ego[65]. Za występ w koncertach otrzymała w 1981 nagrodę Obie[66].
W 1982 zagrała w thrillerze psychologicznym Roberta BentonaW nocnej ciszy. Amerykański krytyk Vincent Canby zauważył, że film jest „hołdem dla dzieł Alfreda Hitchcocka”, ale „jednym z jego głównych słabości jest brak chemii między Streep i Scheiderem”. Stwierdził też, że Streep „jest oszałamiająca, ale nie jest na ekranie wystarczająco długo w pobliżu dowolnego miejsca”[69]. Również w 1982 wystąpiła jako ocalała z HolocaustuPolka Zofia Zawistowska w filmie Wybór Zofii[70], a na potrzeby roli podjęła około trzymiesięczny kurs języka polskiego[71]. William Styron napisał powieść z myślą o Ursuli Andress w roli Zofii, ale Streep była bardzo zdeterminowana, aby otrzymać rolę[64] – po zdobyciu pirackiej kopii scenariusza udała się do reżysera filmu, Alana J. Pakuli i rzuciła się na ziemię, prosząc go, by obsadził ją w tej roli[72][73]. Za rolę w tym filmie otrzymała drugiego w swojej karierze Oscara, lecz tym razem dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej[74]. Na planie Wyboru Zofii nawiązała współpracę z wizażystą i stylistą fryzur Royem Hellandem[26]. Jej kolejnym sukcesem była rola w dramacie biograficznym Silkwood (1983), opowiadającym historię działaczki związkowejKaren Silkwood[75]. W wywiadzie udzielonym Rogerowi Ebertowi opowiadała, w jaki sposób przygotowywała się do roli – spotykała się m.in. z bliskimi i znajomymi Silkwood, w ten sposób zdając sobie sprawę, iż każda osoba postrzegała Karen Silkwood w innym aspekcie[76]. W końcu skoncentrowała się na wydarzeniach z życia Silkwood: „Nie próbowałam przeniknąć w Karen. Po prostu chciałam spojrzeć na to co zrobiła. Ułożyłam każdą informację, jaką udało mi się znaleźć o niej... Co w końcu rzuciło światło na wydarzenia z jej życia, i starałam się zrozumieć ją od wewnątrz”[76]. Za rolę w tym filmie Streep otrzymała piątą nominację do Oscara, trzecią z rzędu (1981–1983) w kategorii najlepsza aktorka pierwszoplanowa. Następnie zagrała u boku Roberta De Niro w komedii romantycznej Zakochać się (1984) oraz wystąpiła w brytyjskim dramacie Obfitość (1985)[77]. Roger Ebert powiedział o grze Streep w Obfitości, iż pokazała „wielką subtelność, trudno jest grać niesymetryczną, neurotyczną, autodestrukcyjną kobietę, a ona robi to z taką delikatnością i urokiem... Streep tworzy postać kobiety, która mogłaby być po prostu katalogiem objawów”[78].
Przez wiele lat przyjaźniła się z aktorką Goldie Hawn, z którą planowała zagranie we wspólnym filmie. Po rozważeniu różnych projektów zdecydowały się na film Thelma i Louise (1991), jednak czwarta ciąża Streep uniemożliwiła jej pracę na planie filmu, a producenci obrazu zdecydowali się kontynuować pracę z innymi aktorkami, Susan Sarandon i Geeną Davis[81]. Z Hawn wystąpiła w czarnej komedii Ze śmiercią jej do twarzy (1992)[79], w której za rolę egocentrycznej Madeline Ashton otrzymała swoją dziesiątą nominację do Złotego Globu. Biografka Karen Hollinger, na przykładzie filmu Ze śmiercią jej do twarzy, opisała ten okres jako spadek popularności Streep, co przypisała częściowo krytycznemu odbiorowi jej ról komediowych, jak też brakowi dostępnych opcji dla „aktorek po czterdziestce”. Sama Streep zauważyła, że miała ograniczone możliwości grania, ponieważ wolała pracować w Los Angeles w pobliżu swojej rodziny[82].
W 1997, po ponad 20-letniej przerwie, powróciła do telewizji występem w filmie Po pierwsze nie szkodzić – za rolę matki, zdecydowanej uratować życie synowi choremu na epilepsję, została nominowana do nagrody Emmy dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej w miniserialu lub filmie telewizyjnym. Za rolę w Tańcu ulotnych marzeń (1998) otrzymała nominację do Irlandzkiej Nagrody Filmowej i Telewizyjnej. Uznanie zyskała także dzięki roli chorej na raka matki, która pomaga córce przewartościować jej życie, w filmie Jedyna prawdziwa rzecz (1998), za którą otrzymała 11. nominację do Oscara oraz 15. nominację do Złotego Globu. Wystąpiła w filmie Koncert na 50 serc (1999), a na potrzeby produkcji nauczyła się grać na skrzypcach[85]. Rola w filmie zapewniła jej kolejną nominację do Oscara i Złotego Globu.
W okresie nastoletnim była związana z wojskowym sanitariuszem Mikiem Boothem[100] oraz futbolistami: Bruce’em Thomsonem[101] i Bobem Levinem[102]. Na studiach związana była z Philipem Casnoffem[103]. Podczas pracy przy spektaklu Miarka za miarkę w 1974 poznała aktora Johna Cazale’a, z którym pozostała do jego śmierci w marcu 1978[104].
30 września 1978 wyszła za rzeźbiarza Donalda J. „Dona” Gummera[105]. Mają czworo dzieci: syna Henry’ego Wolfa „Harry’ego” (ur. 1979)[106] oraz trzy córki: Mary Willę „Mamie” (ur. 1983)[107], Grace Jane (ur. 1986)[108] i Louisę Jacobson (ur. 12 czerwca 1991)[109]. Jest matką chrzestną Billie Lourd, córki swojej bliskiej przyjaciółki – aktorki Carrie Fisher[110]. W lutym 2019 po raz pierwszy została babcią, dzięki swojej najstarszej córce Mamie[111].
Na pytanie, czy religia odgrywa ważną rolę w jej życiu, w wywiadzie udzielonym w 2009 odpowiedziała: „Nie uznaję żadnej doktryny. Nie należę do kościoła, świątyni czy synagogi lub aśramy”[112].
W sierpniu 1985 z rodziną przeniosła się do Connecticut[75], gdzie zamieszkali w prywatnej posiadłości wycenianej na 1,8 mln dol. W 1990 przeprowadzili się do wartej 3 mln dol. rezydencji w Brentwood w Los Angeles, ale po jakimś czasie wrócili do Connecticut.
W 2003 otrzymała Honorowego Cezara oraz Nagrodę za osiągnięcia życia od Amerykańskiego Instytutu Filmowego w 2004[113]. W ciągu swojej kariery aktorskiej Streep została uznana Kobietą Roku przez związek studentów Uniwersytetu Harvarda „Hasty Pudding Theatricals” w 1980 oraz została uhonorowana nagrodą Crystal Awards dla Kobiety w filmie w 1998. Dostała również nagrodę Gala Tribute przyznawaną przez Film Society of Lincoln Center w 2008[114].
.jpg)
.jpg)
_(cropped).jpg)
