Medyceusze
Medyceusze (wł. De’ Medici) – florencki ród kupiecki i bankierski, od 1477 książęcy. Dzieje roduRodzina wywodziła się z wiejskiego regionu Mugello, położonego w górnych partiach rzeki Sieve, prawego dopływu Arno. Wśród legend o początkach rodu jedna z nich wywodzi go od węglarza z Mugello, którego syn został podobno medykiem, skąd nazwisko rodowe Medici i herb – sześć kul (palle), w których dopatrywano się pigułek, a nawet baniek. Według bardziej epickiej wersji protoplasta rodu miał zmierzyć się z olbrzymem, który, nim został pokonany, uderzył z taką siłą nabijaną kamieniami maczugą w tarczę owego pierwszego Medyceusza, że uczynił w niej sześć okrągłych wgłębień. Nie wiadomo kiedy Medyceusze sprowadzili się do Florencji, ale w roku 1201 w kręgach bogatego mieszczaństwa pojawił się Sylwester Medyceusz wł. Salvestro de’ Medici zwany Chiarissimo, właściciel kilku domów przy Mercato Vecchio. W roku 1251 inny przedstawiciel rodu, Jan Medyceusz wł. Giovanni Medici, brał udział w działaniach wojennych przeciw Lombardii. Nie była to jednak rodzina zbyt zamożna. W roku 1400 szacowano jej majątek na 304 floreny, podczas gdy np. Strozzich na 2062 floreny. Wybił się dopiero Vieri Medyceusz wł. Vieri Medici, który ze swym wspólnikiem Jakubem Venturim wł. Giacomo Venturi założył filię swego przedsiębiorstwa w Wenecji. W roku 1382 przyjął do spółki kuzyna Franciszka wł. Francesco, a w trzy lata później jego brata, Jana wł. Giovanni, który miał być znany w historii rodu jako Jan Bicci wł. Giovanni di Bicci de’ Medici. Bicci, a następnie jego syn Kosma wł. Cosimo, stali się twórcami wielkiej fortuny rodu Medyceuszy, którą zapoczątkował bank z kapitałem początkowym 10 000 florenów, ale już w roku 1429 majątek sięgnął 180 000, bowiem zarządzał pośrednio pożyczkami udzielanymi papiestwu, ciągnąc zyski z prałatur, opactw i przeorstw w całej Europie. Między wielkimi rodami Florencji trwała rywalizacja. Rodziny Albizzich, Strozzich i Uzzano nieprzychylnie spoglądały na dawny pałac Bardich, w którym obecnie zamieszkiwali Medyceusze. Po przegranej wojnie z Lukką i Mediolanem, która spowodowała gwałtowny wzrost podatków, przeciwnicy zdołali doprowadzić do uwięzienia Kosmy, a następnie, w 1433 roku, wygnania. Nie minął jednak rok, gdy Kosma powrócił triumfalnie do Florencji i zdobył władzę oraz wpływy. Przez kolejne trzydzieści lat był faktycznym, chociaż nie tytularnym, przywódcą Florencji. Po śmierci w roku 1464 Kosma Medyceusz (Starszy) wł. Cosimo di Giovanni de’ Medici otrzymał tytuł Pater Patriae (Ojca Ojczyzny). Syn Kosmy – Piotr Medyceusz wł. Piero di Cosimo de’ Medici (ur. 1416, zm. 1469) musiał walczyć z zakusami ambitnej oligarchii, ciesząc się poparciem ludu. Miejsce jego zajęli synowie – Wawrzyniec Wspaniały wł. Lorenzo di Piero de’ Medici (ur. 1449, zm. 1492) i Julian Medici wł. Giuliano di Piero de’ Medici, który w 1478 padł ofiarą spisku. 26 kwietnia 1478 r. Juliana zakłuto w kościele, a Wawrzyńca zraniono w szyję. Lud stał po stronie Medyceuszy. Rodzinę Pazzich zniszczono, arcybiskupa powieszono. Papież jak pisał Bazylow usiłował robić dobrą minę do złej gry. Rzucił klątwę na Florencję. Chciał z nią wojny. Wawrzyniec Wspaniały marzył o książęcej godności. Wydawał pieniądze zarówno na kulturę jak i na wystawne życie. Był podobno „nienasyconym mistrzem w kunszcie miłości”. Wawrzyniec, wychowany niezwykle starannie, poeta i mówca, zrobił z Florencji stolicę uczonych i artystów (m.in. Poliziano, Pico della Mirandola, Marsilio Ficino i Michał Anioł), wzbogacił znacznie założoną przez dziadka bibliotekę medycejską. Młodszy syn Wawrzyńca Jan Medyceusz wł. Giovanni di Lorenzo de’ Medici w 1513 został papieżem jako Leon X. Drugim Medyceuszem, który w XVI wieku zasiadł na tronie papieskim, był Juliusz Medici wł. Giulio di Giuliano de’ Medici (w 1523 jako Klemens VII). Z władców Florencji wyróżnili się Kosma I Medyceusz wł. Cosimo I Medici (ur. 1519, zm. 1574), bardzo wykształcony, rządził samowładnie (od 1537), w kwietniu 1555[1] zdobył Sienę, założył galerię słynnych mistrzów, próbował sił jako literat w Viaggio per l’alta Italia. W 1569 papież Pius V mianował go wielkim księciem Toskanii. Kosma II Medyceusz wł. Cosimo II Medici (ur. 1590, zm. 1621), zapewnił fladze toskańskiej poważanie na całym Morzu Śródziemnym. Z kobiet dwie zasiadły na tronie francuskim: Katarzyna Medycejska, żona Henryka II, i Maria Medycejska, żona Henryka IV. Ród Medyceuszy w linii panującej wygasł w 1737[2]. Do naszych czasów przetrwały boczne gałęzie dynastii. Medyceusze odegrali wybitną rolę polityczną i kulturalną w dziejach Włoch. Posiadali największy w średniowiecznych Włoszech dom bankowy (założony w 1397 we Florencji) z filiami w Rzymie, Mediolanie i wielu miastach zachodniej Europy. Byli bankierami władców europejskich, m.in. królów angielskich. Ród wydał trzech papieży (Leon X, Leon XI, Klemens VII) oraz dwie królowe francuskie (Katarzyna Medycejska i Maria Medycejska). Medyceusze wznieśli bazylikę San Lorenzo, wiele pałaców i willi. Zestawienie władców Florencji i Toskanii z rodu MedyceuszyWładcy Florencji
Wielcy książęta Toskanii
Drzewo genealogiczne – papieże
Drzewo genealogiczne (wielcy książęta Toskanii)
Medyceusze, linie bocznePotrone Medici (1046–1102) │ Potrone Bono Medici (1069–1123) │ Potrone Bernard Medici (1099–1147) │ Giambuono Medici (1131–1192) │ └ ─ Chiarissimo Medici (zm. po 1210) │ └ ─ Filip Lippo de 'Medici │ ├ ─ Averardo de’ Medici (zm. po 1280) │ │ │ └ ─ Averardo de 'Medici (zm. przed 1319) │ │ │ ├─Salvestro zwany Chiarissimo │ │ │ │ │ Averardo Bicci de 'Medici (zm. po 1357) │ │ │ │ │ └─ →Jan Bicci de 'Medici główna linia Rodu wymarła w 1743 roku) │ │ │ └─Giovenco de 'Medici │ │ │ Julian detto Giovenco de 'Medici │ │ │ │ │ Julian de 'Medici │ │ │ │ │ │ │ └─[3 pokolenia...] │ │ │ │ │ │ │ Raffael de 'Medici │ │ │ │ │ │ │ ├─Franciszek de 'Medici │ │ │ │ │ │ │ │ │ └─Raffael de 'Medici (zmarł w 1628 r.), markiz Castellina od 1628, potomkowie wymarli w 1705 r. │ │ │ │ │ │ │ │ │ └─Julian de 'Medici (1574–1636), arcybiskup │ │ │ │ │ │ │ └─Juliusz de 'Medici │ │ │ │ │ │ │ └─[4 pokolenia...] │ │ │ │ │ │ │ └─Franciszek Józef de 'Medici, markiz Castellina, ożenił się z Małgorzatą Tornaquinci │ │ │ │ │ │ │ └─→ Ród Medici-Tornaquinci linia wciąż istnieje │ │ │ │ │ └─Antoni de 'Medici │ │ │ │ │ └─[2 pokolenia...] │ │ │ │ │ Oktawian de 'Medici (1484–1546), mąż Bartlomei Giugni, a później Franciszki Salviati │ │ │ │ │ ├─Bernard de 'Medici (zm. po 1576), mąż Julii de’ Medici, zakupił Ottaiano │ │ │ │ │ │ │ └─Aleksander de 'Medici (zm. 1606), generał milicji papieskiej │ │ │ │ │ │ │ ├─(3) Bernard de 'Medici (zmarł przed 1620), książę Ottaiano, tytuł przyznany przez króla Hiszpanii │ │ │ │ gałąź książąt Ottaiano │ │ │ │ │ │ │ └─→ Oktawian de 'Medici, książę Ottaiano │ │ │ │ │ │ │ ├─→ gałąź nadal istnieje │ │ │ │ │ │ │ └─[6 pokoleń...] │ │ │ │ │ │ │ └→ Franciszek de 'Medici (1808–1857), kardynał │ │ │ │ │ └─→ papież Leon XI, kardynał Alessandro de 'Medici (1536–1605) │ │ │ └─→ Francesco de 'Medici – (2) ród wymarł w 1820 roku │ └─Chiarissimo de 'Medici (XIII w.) │ ├─Lippo de 'Medici │ │ │ ├─Alamanno de 'Medici (zm. 1355) │ │ │ │ │ └─Salvestro de 'Medici de 'Medici (zm. 1381), pierwszy polityk z rodziny │ │ │ │ │ └─ → (4) ród wymarł w 1742 r. │ │ │ ├─Henryk de 'Medici (zm. 1348) → ród wymarł w 1670 roku │ │ │ ├─Bonino de 'Medici → ród wymarł wymarły w 1749 r. │ │ │ └─Cambio de 'Medici (zm. po 1356) │ │ │ └─Vieri de 'Medici (zm. 1395) │ │ │ └─→ (5) ród wymarł w 1732 r. │ └─Giambuono de 'Medici → ród wymarły w 1771 r. ? (6) ─ Bernardyn Medici │ └ ─ Jan Jakub Medici (1498/55) │ └ ─ papież Pius IV (Giovanni Angelo Medici, Mediolan 1499 – Rzym, 1565)
Rodzina Medyceuszy w obrazach mistrzów Herby Medyceuszy
Wille Medyceuszy
Medyceusze w kulturze* Assassin’s Creed 2 – gra akcji Ubisoftu z 2009 roku Zobacz teżPrzypisy
Linki zewnętrzne
Kontrola autorytatywna (ród szlachecki): Information related to Medyceusze |