PROFILPELAJAR.COM

Max Factor
Maksymilian Faktorowicz
	; Max Factor (1935)
Data i miejsce urodzenia	17 lub 18 lutego 1872 lub 1877 ; Zduńska Wola
Data i miejsce śmierci	30 sierpnia 1938 ; Los Angeles
Zawód, zajęcie	charakteryzator, producent kosmetyków
Dzieci	Max Factor Jr.
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach
	Strona internetowa

Max Factor Sr., właśc. Michaił (Michał) Faktor^[1]^[2] lub Maksymilian Faktorowicz^[2] (ur. 17^[1] lub 18 lutego^[2] 1872^[3] lub 1877^[4]^[5] w Zduńskiej Woli^[1]^[2]^[6], zm. 30 sierpnia 1938 w Beverly Hills) – amerykański producent żydowskiego pochodzenia i wynalazca kosmetyków, założyciel przedsiębiorstwa Max Factor^[7].

Był trzykrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną w latach 1896–1906 była Esther Rosa (lub Rejza^[2]). Z tego związku urodziło się czworo dzieci. Drugą żoną od 1906 roku była Huma Sradkowska. W 1907 roku urodziła syna – Louisa. Zmarła po 2 latach związku. Ostatnią żoną była, od 1908 roku do jego śmierci, Jennie Cook. W 1916 urodziła syna – Sidneya (zm. 2005).

Życiorys

Max Factor urodził się w Zduńskiej Woli^[8]^[6] w biednej wielodzietnej rodzinie żydowskiej^[9]^[2] jako syn Cyrli z domu Wrocławskiej (w niektórych publikacjach błędnie podawane jako Tandrowska^[10])^[2] i Abrahama Joska^[2]. Był jednym z dziesięciorga dzieci^[11].

Od najmłodszych lat pragnął zostać artystą, jednak zanim spełnił swoje marzenie chwytał się różnych prac, aby wspomóc domowy budżet. Sprzedawał pomarańcze i cukierki w holu łódzkiego teatru^[11]. Jako dziesięcioletni chłopiec terminował u najlepszego perukarza^[11]. W wieku 14 lat zaczął pracować jako pomocnik miejscowego aptekarza^[9] i stomatologa, został pomocnikiem w drogerii^[9], eksperymentując przy tym z mieszankami kremów, perfum i innych kosmetyków^[11]. W wieku 20 lat otworzył własny sklep drogeryjno-perukarski w Moskwie^[9]^[8] (prowadząc go pod nazwiskiem Faktorowicz^[2]), a jednym z jego zajęć było wykonywanie charakteryzacji aktorów Teatru Imperialnego^[2]. Stał się doradcą od kosmetyki dla rosyjskich elit i dworu carskiego.

W 1904^[2]^[12]^[13] wyjechał wraz z rodziną do Stanów Zjednoczonych, aby wziąć udział w Targach Światowych w St. Louis, i już tam pozostał^[2].

W 1907 otworzył sklep drogeryjno-perukarski w Los Angeles^[2]^[9]. Wkrótce potem zaczął współpracować jako uliczny charakteryzator z aktorami filmowymi w Hollywood^[2] (w tym czasie aktorzy dokonywali charakteryzacji na koszt własny u przygodnych fachowców). W 1914 opracował sposób łatwo nakładanego i zmywanego makijażu dla aktorów filmowych (był twórcą angielskiego wyrazu make-up). Jego wynalazkiem było m.in. pakowanie kosmetyków do tubek.

Od 1917 zaczął współpracować z pierwszym profesjonalnym gabinetem charakteryzacji filmowej, z innym jej pionierem George’em Westmorem. W 1929 otrzymał Oscara Amerykańskiej Akademii Filmowej za charakteryzację^[14].

Jego największym sukcesem w zakresie charakteryzacji było przygotowanie w 1931 aktora Borisa Karloffa, grającego rolę potwora stworzonego przez doktora Frankensteina^[9] w filmie Jamesa Whale’a pod tym samym tytułem. Ponadto jego klientami były największe sławy amerykańskiego filmu tamtych czasów: Mary Pickford, Pola Negri, Gloria Swanson, Jean Harlow, Judy Garland, Rita Hayworth, Ginger Rogers, Marlena Dietrich, John Wayne, Charlie Chaplin, Frank Sinatra i Rudolf Valentino^[9]. To Max Factor ufarbował na rudo włosy Rity Hayworth, które stały się jej znakiem rozpoznawczym. On też opracował specjalny puder, którym rozjaśnił ciemną cerę Rudolfa Valentino^[10].

Istotą sukcesu Maxa Factora w dziedzinie charakteryzacji filmowej była świadomość, że barwoczułość emulsji filmowej (czarno-białej i kolorowej) jest nieco odmienna od barwoczułości oka ludzkiego. Dzięki dokładnemu dobraniu kolorystyki szminek i pudrów twarze aktorów i aktorek miały na ekranie bardziej naturalny wygląd.

W 1909 Max Factor zaczął wytwarzać pierwszą serię własnych kosmetyków pod marką „Max Factor & Company”^[2]. Kolejnymi seriami kosmetyków Maxa Factora były: Society Line (1916) i Colour Harmony Line (1918). W ich skład wchodziły puder, róż, cienie do powiek i szminka. Innowacyjność tych kosmetyków polegała na tym, że były one dobrane do koloru oczu i włosów, a całość makijażu była stonowana kolorystycznie w zależności od naturalnych właściwości twarzy klientki.

W 1927 przedsiębiorstwo Max Factor rozpoczęło działalność marketingową na terenie Stanów Zjednoczonych, a już w 1930 eksportowała swoje produkty do 80 krajów^[2].

Zmarł 30 sierpnia 1938 we śnie w swoim domu w Beverly Hills^[4] w metropolii Los Angeles w Kalifornii^[15]^[16].

Przedsiębiorstwo przejął jego syn, Francis Factor, z wykształcenia chemik, który ze względów marketingowych zmienił imię na Max. To za jego namową jeszcze w 1920 r. Max Factor Sr. nazwał swoje wyroby make-up (pol. „makijaż”), która to nazwa szybko stała się powszechnym synonimem makijażu.

W roku 1991 markę „Max Factor” kupił amerykański koncern Procter & Gamble^[10], który w 2015 r. odsprzedał ją koncernowi Coty^[17].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Factor Max, [w:] Wirtualny Sztetl [online], Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN [dostęp 2023-08-09] .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p TomaszT. Oszczęda TomaszT., Max Factor ze Zduńskiej Woli?, 7dni.nasze.pl [zarchiwizowane 2015-01-13] .
↑ DarekD. Kuźma DarekD., Kosmetolog z wyboru, „Magazyn Filmowy”, 3 (115), marzec 2021, s. 58–59 [dostęp 2023-08-09] .
↑ ^a ^b Gail Campbell Schulte: Max Factor (1877-1938). Find A Grave. [dostęp 2023-08-09]. (ang.).
↑ KarolinaK. Szlęzak KarolinaK., Two Great Polish enterpreneures - Max Factor & Helena Rubenstein [online], Your Roots in Poland, 17 lipca 2016 [zarchiwizowane z adresu 2021-06-06] .
↑ ^a ^b Słynny Max Factor urodził się w Zduńskiej Woli, onet.pl, 6 sierpnia 2012 [zarchiwizowane 2014-03-01] .
↑ Max Factor, Sr. Pictures. FanPix.Net. [dostęp 2017-01-12]. (ang.).
↑ ^a ^b Max Make Up festiwal, Powiat zduńskowolski [zarchiwizowane 2019-02-16] .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Czarodziej makijażu-Maksymilian Faktorowicz-Max Factor, time2save.pl [zarchiwizowane 2019-02-16] .
↑ ^a ^b ^c Leszczyńska Joanna, Max Factor. Czarodziej gwiazd, [w:] „Nasza Historia” [wyd. łódzkie], styczeń 2014, s. 8–11.
↑ ^a ^b ^c ^d Maks Faktorowicz: Polak, który stworzył kosmetyczne imperium, Interia.pl [zarchiwizowane 2020-02-08] .
↑ Spis pasażerów statku „Moltke”, z 1904 roku, przywożącego imigrantów na wyspę Ellis Island – wyszukiwanie według nazwiska „Max Factor”.
↑ Factor Immigration Outline, My Family Business [zarchiwizowane] (ang.).
↑ Max Factor, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2023-08-09] (ang.).
↑ JodiJ. Wilgoren JodiJ., HenryH. Weinstein HenryH., Max Factor Jr., Cosmetic Company Legend, Dies, „Los Angeles Times”, 9 czerwca 1996 [zarchiwizowane 2019-10-06] (ang.).
↑ Richard Cavendish (2013-08-08): Max Factor Dies in California. History Today. [dostęp 2019-10-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-13)]. (ang.).
↑ JoshJ. Kosman JoshJ., Coty Inc. acquires beauty product lines from P&G for $12B [online], nypost.com, 15 czerwca 2015 [dostęp 2023-08-09] (ang.).

Bibliografia

Fred E.F.E. Basten Fred E.F.E., Max Factor - The Man who Changed the Faces of the World, Arcade Publishing, 2008, ISBN 978-1-55970-875-3 .
DarekD. Kuźma DarekD., Kosmetolog z wyboru, „Magazyn Filmowy”, 3 (115), marzec 2021, s. 58–59 [dostęp 2023-08-09] .