Matterhorn jest jednym z najbardziej znanych szczytów świata, a jego sylwetka jest często utożsamiana z symbolem góry w ogóle. Jego skalno-lodowa piramida samotnie wznosi się wśród pól firnowych i lodowców Alp Pennińskich. Jego najwyższa, zachodnia ściana ma wysokość 1400 metrów, natomiast łączna wysokość względna wynosi około 3000 metrów[1]. Północna ściana ma 1100 metrów wysokości i jest jedną z najwyższych, niezwykle stromych ścian w Alpach i Europie. Tworzy ona wraz z filarem Walkera na Grandes Jorasses i północną ścianą Eigeru tzw. Tryptyk Alpejski – wymarzony cel alpinistów z całego świata[2]. Matterhorn jest jednym z najpóźniej zdobytych szczytów alpejskich, nie tyle z uwagi na rzeczywiste trudności techniczne, co ze względu na odstraszający wygląd.
Z wierzchołka Matterhornu opadają cztery wybitne granie: Hörnli, Lion, Zmütt oraz Furgen.
Pierwsze wejścia
14 lipca 1865 roku na wierzchołku Matterhornu stanęli pierwsi ludzie, był to 7-osobowy zespół Edwarda Whympera, który po kilku nieudanych próbach, osiągnął szczyt wspinając się granią Hörnli. Niestety, podczas zejścia cztery osoby zginęły, spadając w przepaść. Ze szczytu powrócili jedynie Whymper i Taugwalderowie. Wypadek spowodował najmniej doświadczony z alpinistów, Douglas Hadow, który podczas schodzenia przewrócił się i wpadł na prowadzącego Michela Croza, a gdy obaj zaczęli się zsuwać w przepaść, pociągnęli za sobą połączonych z nimi liną Charlesa Hudsona i Francisa Douglasa. Pozostali trzej wspinacze ocaleli, gdyż słabsza lina łącząca Douglasa z Peterem Taugwalderem ojcem pękła.
Skład zespołu:
Edward Whymper (25 lat) – alpinista brytyjski, który w Alpy przyjechał po raz pierwszy w 1860 aby wykonać szkice zamówione przez wydawnictwo Longmana.
Michel Croz (35 lat) – przewodnik alpejski z Chamonix.
Lord Francis Douglas (18 lat) – syn markiza Queensberry.
W 1894 roku pierwsze polskie wejście, którego dokonali Marian Smoluchowski z towarzyszami[3].
W 1911 roku po wielu próbach została przebyta trudna grań Furgg.
W 1929 roku została zdobyta 1400-metrowa ściana zachodnia. Przebył ją w półtora dnia wiedeńczyk Fritz Herrmann, mając do dyspozycji tylko stary czekan, bez liny i raków.
W 1959 roku pierwsze zimowe przejście ściany wschodniej przypadło w udziale Polakom: Stanisław Biel i Jan Mostowski przebyli ją w półtora dnia.
W 1962 roku po raz pierwszy pokonano ścianę północną zimą.
W lutym 1965 roku Walter Bonatti samotnie poprowadził nową drogę przez ścianę północną.
Latem 1965 r. północną ścianę (drogą braci Schmid) przeszła pierwsza kobieta, Yvette Vaucher (w towarzystwie męża M. Vauchera i przewodnika z Zermatt O. Kroniga)[4].
W 1967 roku ścianę północną przebył po raz pierwszy zespół kobiecy.
Matterhorn jest jedną z najbardziej pożądanych zdobyczy alpinistycznych w całych Alpach. Np. w sezonie alpinistycznym 1980 zdobywało go przeciętnie 25 osób dziennie (a w niektórych dniach liczba ta przekraczała nawet 100)[5]. Pomimo że najłatwiejsza droga na szczyt ma trudności wspinaczkowe III (tj. w skali wspinaczkowej trudno) z miejscami IV i prowadzi przez teren bardzo eksponowany, góra jest celem wycieczek alpinistów często niedoświadczonych lub źle wyposażonych, skuszonych sławą szczytu. Niebezpieczeństwa wynikają głównie z dużej ekspozycji, zmienności pogody, narażenia na burze oraz możliwości uderzenia spadającymi kamieniami.
↑Jan Staszel: Chronologiczny wykaz ważniejszych polskich osiągnięć w górach Europy. III. Alpy, w: „Na szczytach gór Europy” („W skałach i lodach świata” t. I), red. Kazimierz Saysse-Tobiczyk, Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, Warszawa 1959, s. 373-377
↑Janusz Kurczab: Lato wokół Mont Blanc [w:] "Taternik" nr 3-4/1965, s. 96
↑M. Krynicki. W jednym zdaniu. „Poznaj Świat”. R. XXIX (2 (339)), s. 2, luty 1981. Polskie Towarzystwo Geograficzne. ISSN0032-6143. (pol.).
Bibliografia
Edward Whymper: Zdobycie Matterhornu. Ang.Scrambles Amongst the Alps in the Years 1860-69, pierwsze wydanie 1869, pierwsze polskie wydanie 1995, ISBN 83-86219-18-1.
