Matka Boża Katyńska

Pierwotny obraz Matki Bożej Katyńskiej autorstwa Stanisława Bałosa, od 2021 eksponowany w kościele Chrystusa Króla w Sanoku
Matka Boża Katyńska przedstawiona na tablicy w kościele Matki Bożej Łaskawej i św. Wojciecha w Łowiczu

Matka Boża Katyńska (wzgl. Matka Boska Katyńska) – grafika przedstawiająca Matkę Bożą tulącą nagie zwłoki żołnierza zamordowanego strzałem w tył głowy[1].

Historia pierwowzoru

Pierwotnie artystka Anna Danuta Staszewska (1920-1995) wykonała prace artystyczne: obraz Pieta I (1968, Dziewica z czaszką ludzką o przestrzelonej potylicy w dłoniach, w oparciu o Matkę Bożą Wileńską), potem Pietà II (w oparciu o Matkę Bożą Jasnogórską, trzymającą głowę mężczyzny z dziurą po strzale w tył głowy) oraz finalnie stworzony na podstawie Piety II czarno-biały linoryt, określany jako Matka Boża Katyńska (1972[2][3]; według innej wersji 1968[4]). Dzieło przedstawia Matkę Boską tulącą przestrzeloną czaszkę, symbolizującą ofiary zbrodni katyńskiej[4]. Przez lata autorka, prywatnie żona działacza komunistycznego Stefana Staszewskiego, ukrywała swoją pracę[2][4]. W trakcie pielgrzymki Klubu Inteligencji Katolickiej do Watykanu w 1980 autorka zdołała przekazać linoryt na ręce papieża Jana Pawła II[2][4].

Poznawszy to dzieło były jeniec obozu w Kozielsku z lat 1939-1940 ks. prałat Zdzisław Peszkowski – kapelan Rodzin Katyńskich[5]) zlecił na jego podstawie wykonanie obrazu Stanisławowi Bałosowi, który wykonał drzeworyt[2] (na odwrocie obrazu widnieje rok 1989[6]; według innej wersji w 1984[2]). Ta polichromowana płaskorzeźba była używana we wszystkich ważnych uroczystościach upamiętniających ofiary zbrodni katyńskiej[2]. Według kolportowanych informacji miała się znajdować na pokładzie rządowego samolotu Tu-154M i ulec zniszczeniu w katastrofie polskiego Tu-154 w Smoleńsku w dniu 10 kwietnia 2010[7][2]. Później jednak okazało się, iż z niewiadomych przyczyn opiekująca się obrazem Teresa Walewska-Przyjałkowska nie zabrała go ze sobą w podróż do Smoleńska[8][2].

Tenże obraz 24 sierpnia 2021 został uroczyście ofiarowany przez Fundację „Golgota Wschodu” do kościoła Chrystusa Króla w Sanoku w rodzinnym mieście ks. Peszkowskiego[9][10].

Inne wizerunki znane jako Matka Boża Katyńska

Matka Boska Kozielska Henryka Gorzechowskiego
Matka Boża Kozielska Zwycięska wedle Tadeusza Zielińskiego
 Główny artykuł: Matka Boska Kozielska.

Parę wizerunków Matki Boskiej powstało w obozie jenieckim w Kozielsku, gdzie przebywali polscy oficerowie zamordowani przez NKWD w Katyniu. Znane są one jako Matka Boska Kozielska lub jako Matka Boża Katyńska.

Jednym jest wizerunek Matki Boskiej Ostrobramskiej wycięty konturowo na sosnowej desce o wymiarach 13,5 na 8,5 cm[a] przez por. Henryka Gorzechowskiego w obozie jenieckim w Kozielsku.

Niektórzy autorzy podają fakt istnienia dwóch obrazów Matki Bożej Kozielskiej, wykonanych na deskach ze starego ikonostasu według tego samego szkicu Mikołaja Arciszewskiego przez por. Michała Siemiradzkiego, w technice olejnej, i przez por. Tadeusza Zielińskiego, jako płaskorzeźby[11]. Obraz miał być inspirowany odkrytą przez jednego z jeńców, kpt. Władysława Charkiewicza, na murze prawosławnej Pustelni Optyńskiej resztką fresku przedstawiającego Matkę Bożą Żyrowicką oraz obrazem Matki Bożej Ostrobramskiej.

Miejsca czci Matki Boskiej Katyńskiej

Uwagi

  1. ↑ Różne źródła podają różne wymiary obrazów, także 12 cm na 8 cm, 14,8 cm na 9,4 cm.

Przypisy

  1. ↑ O herbie. bialystok.rodzinakatynska.pl. [dostęp 2014-04-17].
  2. ↑ a b c d e f g h Matka Boża Katyńska. swzygmunt.knc.pl. [dostęp 2023-06-24].
  3. ↑ Paweł Zapendowski: Stabat Mater Dolorosa – smoleńska.
  4. ↑ a b c d KS: Matka Boska Katyńska Płaskorzeźba Matki Boskiej, z ofiarą Zbrodni Katyńskiej w objęciach. pamiec.pl. [dostęp 2023-06-24].
  5. ↑ ks. prałat Zdzisław Peszkowski [online], FUNDACJA "GOLGOTA WSCHODU" [dostęp 2021-07-07] (pol.).
  6. ↑ Zdjęcie sygnatury na odwrocie obrazu Matki Bożej Katyńskiej.
  7. ↑ Nie ma obrazu Matki Boskiej Katyńskiej. tvp.info. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-04-16)]. tvp.info, 14 kwietnia 2010 [dostęp 2011-09-04]
  8. ↑ Jarosław Stróżyk: Obraz Matki Bożej Katyńskiej, "Przewodnik Katolicki", nr 18/2010 [dostęp 2011-09-04]
  9. ↑ Stanisław Gęsiorski: Sanok: 40-lecie parafii pw. Chrystusa Króla. przemyska.pl, 2021-08-24. [dostęp 2022-04-10].
  10. ↑ Łukasz Sztolf: Sanok. Parafia Chrystusa Króla będzie świętować 40-lecie istnienia. przemyska.pl, 2021-08-19. [dostęp 2023-06-24].
  11. ↑ Jan St. Partyka: Madonny kozielskie "Civitas Christiana", nr 4 (157)/2010 [dostęp 2011-09-04]

Bibliografia

Read other articles:

Associazione Calcio Magenta

Questa voce o sezione sull'argomento società calcistiche italiane non cita le fonti necessarie o quelle presenti sono insufficienti. Puoi migliorare questa voce aggiungendo citazioni da fonti attendibili secondo le linee guida sull'uso delle fonti. AC Magenta 1945Calcio Gialloblù Segni distintivi Uniformi di gara Casa Trasferta Colori sociali Giallo, blu Dati societari Città Magenta Nazione  Italia Confederazione UEFA Federazione FIGC Campionato Eccellenza Fondazione 1945 Presid...

 

 

Rumah Sakit Umum Daerah Laswi

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Februari 2023. Rumah Sakit Umum Daerah LaswiGeografiLokasiJalan Cipaku No.87, Paseh, Kabupaten Bandung., Jawa Barat, IndonesiaKoordinatKoordinat: 7°2′54″S 107°46′19″W / 7.04833°S 107.77194°W / -7.04833; -107.77194OrganisasiJenisBP...

 

 

Blender (perangkat lunak)

Blender Tampilan Blender 3.3.0Tipeperangkat lunak grafika komputer 3D, perangkat lunak bebas dan sumber terbuka, ray-tracing software (en) dan perangkat lunak animasi 2D Versi pertama1995Versi stabil 4.1.0 (26 Maret 2024) GenreGrafika komputer 3DLisensiGPLBahasabanyak bahasa Karakteristik teknisSistem operasiMicrosoft Windows, macOS, Oracle Solaris, FreeBSD, OpenBSD, GNU/Linux, IRIX, Android, NetBSD, DragonFly BSD, Haiku, AmigaOS, MorphOS, SkyOS (en) dan BeOS Platformx86, x86_64, AMD64, AArch...

David H. Levy

Canadian astronomer (born 1948) For other people with the same name, see David Levy (disambiguation). David H. LevyGiving a lecture at JPL in 1994.Born (1948-05-22) May 22, 1948 (age 75)[1]Montreal, Quebec, CanadaAlma materAcadia (Nova Scotia) University (B.A.); Queens University (Kingston, Ontario) (M.A.); Hebrew University of Jerusalem (Ph.D.)Known forCo-discoverer of Comet Shoemaker–Levy 9SpouseWendee Esther Wallach-Levy David Howard Levy (born May 22, 1948[1&#...

 

 

Tryptophan hydroxylase

Class of enzymes tryptophan 5-monooxygenasetryptophan 5-monooxygenase monomer, HumanIdentifiersEC no.1.14.16.4CAS no.9037-21-2 DatabasesIntEnzIntEnz viewBRENDABRENDA entryExPASyNiceZyme viewKEGGKEGG entryMetaCycmetabolic pathwayPRIAMprofilePDB structuresRCSB PDB PDBe PDBsumGene OntologyAmiGO / QuickGOSearchPMCarticlesPubMedarticlesNCBIproteins tryptophan hydroxylase 1 (tryptophan 5-monooxygenase)IdentifiersSymbolTPH1Alt. symbolsTPRH, TPHNCBI gene7166HGNC12008OMIM191060PDB1MLWRefSeqNM_004179Un...

 

 

England

Country within the United Kingdom This article is about the country. For other uses, see England (disambiguation). England FlagAnthem: VariousPredominantly God Save the King(National anthem of the United Kingdom)Location of England (dark green)– in Europe (green & dark grey)– in the United Kingdom (green)StatusCountryCapitaland largest cityLondon51°30′N 0°7′W / 51.500°N 0.117°W / 51.500; -0.117National languageEng...

Erskine Childers (author)

Irish nationalist and author (1870–1922) Erskine ChildersDSCChilders in uniform of the CIV, 1899Teachta DálaIn officeMay 1921 – June 1922ConstituencyKildare–Wicklow Personal detailsBornRobert Erskine Childers(1870-06-25)25 June 1870Mayfair, London, EnglandDied24 November 1922(1922-11-24) (aged 52)Beggars Bush Barracks, Dublin, IrelandCause of deathExecution by firing squadResting placeGlasnevin Cemetery, DublinNationalityIrishPolitical partySinn FéinSpouse Mary...

 

 

Södra Sandsjömålet

[søːʀa saŭŋɧø] Söra Saongsjö Södra Sandsjö [søːʀa saŭŋɧø sɔkːɛn] – Söra Saongsjö såcken – Södra Sandsjö socken i Konga härad, Värend, Småland. Södra Sandsjömålet, traditionellt namn med IPA [søːʀa saŭŋɧømaːŭlɛt],[1] traditionellt namn med vanliga alfabetet Söra Saongsjömaolet, är det traditionella talspråket (den ”genuina dialekten”) i Södra Sandsjö socken i Konga härad i Värend i Småland. Södra Sandsjömålet är ett...

 

 

2020年夏季奧林匹克運動會柔道比賽

第三十二届夏季奥林匹克运动会柔道比賽比賽場館日本武道館日期2021年7月24日至31日項目數15参赛选手393（含未上场5人）位選手，來自128（含未上场4队）個國家和地區← 20162024 → 2020年夏季奥林匹克运动会柔道比赛个人男子女子60公斤级48公斤级66公斤级52公斤级73公斤级57公斤级81公斤级63公斤级90公斤级70公斤级100公斤级78公斤级100公斤以上级78公斤以上级团体混...

Alma Larson

American politician Alma LarsonLarson in 196522nd Secretary of State of South DakotaIn office1965–1973GovernorNils BoeFrank FarrarRichard F. KneipPreceded byEssie WiedenmanSucceeded byLorna Herseth Personal detailsBorn(1932-05-21)May 21, 1932Vivian, South Dakota, U.S.DiedSeptember 2, 2012(2012-09-02) (aged 80)Political partyRepublican Alma Larson (May 21, 1932 – September 2, 2012) was an American politician. She served as Secretary of State of South Dakota from 1965 to 1973. Life and...

 

 

Bell 430

Bell 430 adalah sebuah helikopter ringan-menengah bermesin ganda dibangun oleh Bell Helicopter. Ini adalah pengembangan memanjang dan lebih kuat dari Bell 230, yang didasarkan pada Bell sebelumnya 222. Bell 430 secara resmi diluncurkan pada Februari 1992, dengan dua prototipe dimodifikasi dari Bell 230S. Yang pertama terbang dalam konfigurasi baru pada tanggal 25 Oktober 1994, dan prototipe kedua, menampilkan penuh 430 avionik suite, pertama terbang pada tanggal 19 Desember 1994.[1] ...

 

 

Types of socialism

Variations of the economic philosophy This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Types of socialism – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (February 2023) (Learn how and when to remove this message) Part of a series onSocialism HistoryOutline Development Age of the Enlightenment French Revolution...

Francisco Javier Elorriaga

Francisco Javier Elorriaga IturriagagoitiaNazionalità Spagna Ciclismo SpecialitàStrada Termine carriera1981 CarrieraSquadre di club 1972-1975 KAS1976 Super Ser1977-1978 Teka1979Novostil-Helios1980Flavia-Gios Nazionale 1976-1979 Spagna Palmarès  Giochi del Mediterraneo OroSmirne 1971In linea OroSmirne 1971Cronosquadre   Modifica dati su Wikidata · Manuale Francisco Javier Elorriaga Iturriagagoitia (Abadiño, 3 dicembre 1947) è un ex ciclista su strada sp...

 

 

Louis de Sancerre

Louis de SancerreBlasoneNascita1341 o 1342 MorteParigi, 6 febbraio 1402 Cause della mortemalattia Luogo di sepolturaBasilica di Saint-Denis, Parigi ReligioneCattolicesimo Dati militariPaese servitoRegno di Francia Forza armataArmée française ArmaArmata di Guienna Anni di servizio1359-1399 GradoConnestabile di Francia ComandantiBertrand du Guesclin Olivier V de Clisson GuerreGuerra dei cent'anni CampagneCampagna di Guienna BattaglieAssedio di Melun Difesa di Sancerre Battaglia di Po...

 

 

Linux embarqué

Cet article est une ébauche concernant un logiciel. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Linux embarqué (en anglais Embedded Linux) désigne un système d'exploitation dérivé de Linux et adapté à un système embarqué. Il existe de nombreuses versions de Linux embarqués adaptés à différents types de matériels (téléphones portables, set-top boxes, boîtiers Internet (ADSL, Fibre ...), disp...

San Pietro, Perugia

Basilica of Saint PeterBasilica di San PietroAbbey in 2023ReligionRegionUmbriaLocationLocationPerugiaStateItalyArchitectureStyleGothic, Renaissance, BaroqueGroundbreaking996Completed17th centuryWebsitehttps://www.umbriatourism.it/it/-/abbazia-di-san-pietro The basilica di San Pietro is a Catholic basilica and abbey in the Italian city of Perugia. Its bell tower, standing at 70 meters tall, is the tallest structure in Perugia and is one of the city's most significant symbols. It is an It...

 

 

Kontroversi Aftonbladet Israel 2009

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Februari 2023. Markas besar Aftonbladet milik Aftonbladet yang merupakan tabloid Swedia dan salah satu surat kabar harian besar di negara-negara Nordik. Kontroversi Aftonbladet–Israel merujuk kepada kontroversi yang tercantum pada artikel 17 Agustus 2009 dalam tab...

 

 

Tournoi pré-olympique de football de 1955-1956

Melbourne 1956 Généralités Sport Football Organisateur(s) CIO, FIFA Édition 1re Date du 23 octobre 1955au 31 juillet 1956 Participants 20 pays répartis en 4 zones Épreuves 10 rencontres Navigation Rome 1960 modifier Le tournoi pré-olympique de football de 1955-1956 a eu pour but de désigner 15 des 16 nations qualifiées pour disputer le tournoi final de football des Jeux olympiques de Melbourne en 1956. C'est la première fois qu'une phase éliminatoire, dite « tournoi pré-oly...

Публичная история

Публи́чная исто́рия (англ. public history) — сравнительно новая область знания, посвящённая проблематике бытования истории в публичной сфере как с практической, так и с теоретической точки зрения. Дмитрий Врубель. Портрет диссидента, лауреата Нобелевской премии мира 1975...

 

 

Karl Verner

Danish linguist (1846–1896) This article is about the Danish linguist. For people with a similar name, see Karl Werner (disambiguation). Karl VernerBorn7 March 1846Aarhus,[1][2] DenmarkDied5 November 1896(1896-11-05) (aged 50)Copenhagen,[2] DenmarkCitizenshipDanishKnown forVerner's lawAcademic backgroundEducationUniversity of Copenhagen Karl Adolph Verner (Danish: [ˈkʰɑˀl ˈvɛɐ̯ˀnɐ]; 7 March 1846 – 5 November 1896) was a Danish linguist. ...