Mateusz z Krakowa

Mateusz z Krakowa
Data i miejsce urodzenia

ok. 1345
Kraków

Data i miejsce śmierci

5 marca 1410
Heidelberg

Biskup Wormacji
Okres sprawowania

1405-1410

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Sakra biskupia

nieznana

Mateusz z Krakowa znany też jako Matthaeus de Cracovia, według A. Brücknera: Stadtschreiber = "Dictus Notarii" (ur. ok. 1345 w Krakowie, zm. 5 marca 1410 w Heidelbergu) – polski scholastyk, profesor teologii na uniwersytecie w Pradze, biskup Wormacji, kardynał, w 1396 roku rektor Uniwersytetu w Heidelbergu, wychowawca pierwszych profesorów Akademii Krakowskiej.

Życiorys

Urodził się w Krakowie, prawdopodobnie w zamożnej rodzinie mieszczańskiej. Pogląd, że był potomkiem pomorskiej rodziny szlacheckiej, jest podawany w wątpliwość. Jego ojcem był prawdopodobnie niemiecki notariusz z Krakowa. Nauki początkowe pobierał w miejscowej szkole mariackiej. W roku 1347 wstąpił na wydział nauk wyzwolonych Uniwersytetu w Pradze i uzyskał tytuł bakałarza w 1355, a tytuł magistra w 1367. Rozpoczął wykłady, po czym studiował teologię: w roku 1380 uzyskał licencjaturę, rok później magisterium. Później przez kilka kadencji był dziekanem wydziału. Około roku 1390 z powodu zatargów o beneficja opuścił Pragę. Na konsystorzu 19 września 1408 wyniesiony przez papieża Grzegorza XII do godności kardynała prezbitera, nie przyjął jednak tej nominacji.

Twórczość

Uważa się go za przedstawiciela via moderna w scholastyce. W teodycei Rationale operum divinorum sive quod Deus omnie bene fecit zdradzał nie tylko inspiracje Platonem i Augustynem, ale też ockhamowskim nominalizmem, z którym zapoznał się w trakcie pobytu na zachodzie. Utrzymywał kontakty z najwybitniejszymi umysłami epoki.

Ważniejsze dzieła

  • Tractatus rationis et conscientie, Bechtermunze 1467? lub Moguncja, drukarnia J. Gutenberg?, (traktat teologiczny o sakramencie Ołtarza); wyd. następne ze zmianami w tytule: Kolonia (ok. 1470? 1488?), drukarnia U. Zell; (ok. 1475? 1478?), drukarnia M. Reyser?; Memmingen 1491, drukarnia A. Kunn; Paryż 1497, drukarnia Gaillard; (ok. 1500); Lugdun 1651, drukarnia G. Barbier; brak miejsca i roku wydania – 2 edycje; (traktat przełożono na jęz. czeski i niemiecki już w XV w.)
  • Rationale operum divinorum (Theodicea. Zbiór traktatów teologicznych na temat zła), powst. 1391–1394, na podst. rękopisu gdańskiego ze szczegółowym podaniem odmianek tekstu według innych rękopisów wyd. W. Rubczyński Archiwum Komisji do Badań Historii Filozofii w Polsce, t. 3 (1930)
  • De praxi curiae Romanae (inne tytuły: De simonia praelatorum; De squaloribus curiae Romanae; Moyses sanctus – Traktat o zepsuciu w kościele), przedłożony papieżowi Innocentemu VII w 1404, wyd. 1551 i szereg kolejnych edycji (według G. Korbuta); wyd. ostatnie Walch Monumenta Medii Aevi, t. 1 (1757)
  • Collationes cum Papa nomine Imperatoris Ruperti, ogł. R. Duellius Miscellanea, księga 1, Augsburg 1722
  • liczne dzieła (kazania i in.) w rękopisach bibliotek: Jagiellońskiej, Wrocławskiej i w obcych, zwłaszcza niemieckich i czeskich; zob. K. Piotrowicz Polonica w Niemczech, „Nauka Polska”, t. 18 (1934)

Listy

  • Notifiactio de Johanne de Falcemberg..., dat. z Heidelbergu w 1405, (przeciw Janowi Falkenbergowi z powodu zarzutu herezji), odpisy: Biblioteka Jagiellońska; fragmenty ogł. (niedokładnie) M. Wiszniewski Historia literatury polskiej, t. 3, Kraków 1841, s. 134–135 przypis

Dzieło mylnie przypisywane

  • Ars moriendi, brak miejsca wydania (ok. 1450), druk ksylograficzny, unikat British Museum; egz. innego wydania w Bibliotece Kórnickiej – szereg edycji; zob. Gesamtkatalog der Wiegendrucke, t. 2, Lipsk 1926, szp. 707 nn.; tekst według egz. kórnickiego podał Z. Celichowski Ars Moriendi. Rozprawa bibliograficzna, Rozprawy AU Wydział Filologiczny, t. 17 (1893) i odb. Kraków 1892; (według A. Brücknera: Ars moriendi jest przeróbką ustępu z analogicznego dziełka kardynała D. Capraniki, przypisywanego także Albertowi Wielkiemu, dokonaną przez nieznanego scholara).

Zobacz też

Bibliografia

  • Władysław Tatarkiewicz, Historia filozofii, tom I, Warszawa: PWN, 1978, s. 311.
  • Piśmiennictwo Staropolskie, Warszawa: PIW, 1964 (Bibliografia Literatury Polskiej – Nowy Korbut, t. 2), s. 408–410.
  • The Cardinals of the Holy Roman Church
  • Konrad Eubel: Hierarchia Catholica, vol. I, Münster 1913
  • Martin Souchon: Die Papstwahlen in der Zeit des grossen Schismas, Vol. 1-2, Verlag von Benno Goeritz, 1898-1899

Linki zewnętrzne

Read other articles:

Харківський автотранспортний фаховий коледжХАФК|день університету ?координати: ↑3154746 ·R (Харків) Тип державнийРозташування  Україна, ХарківЗасновано 1927Акредитація І  рівняРектор Судар Віктор ПавловичСтудентів ~ 2 000Приналежність МОН УкраїниАдреса 61003, м. Харкі

Major IsidoroMunisipalitasNegara BrasilNegara bagianAlagoasLuas • Total453,895 km2 (175,250 sq mi)Populasi (2010) • Total18.897 • Kepadatan0,042/km2 (0,11/sq mi) Major Isidoro merupakan sebuah munisipalitas yang terletak di negara bagian Brasil di Alagoas. lbs Munisipalitas di AlagoasIbu kota: MaceióArapiraca Arapiraca Campo Grande Coité do Nóia Craíbas Feira Grande Girau do Ponciano Lagoa da Canoa Limoeiro de Anadia São Sebast...

Страсбурзький музей образотворчого мистецтва 48°34′51″ пн. ш. 7°45′07″ сх. д. / 48.58100000002777819° пн. ш. 7.752200000027777982° сх. д. / 48.58100000002777819; 7.752200000027777982Координати: 48°34′51″ пн. ш. 7°45′07″ сх. д. / 48.58100000002777819° пн. ш. 7.752200000027777982° сх.&...

1948 attack by Arab forces in Jerusalem Hadassah convoy massacrePart of 1947–48 Civil War in Mandatory PalestineAftermath of attack on convoy. Dr Chaim Yassky died in the ambulance on left.LocationMount Scopus, JerusalemDateApril 13, 1948; 75 years ago (1948-04-13)TargetMixed military and medical convoyWeaponsSmall arms fire, Molotov cocktails, machine gunsDeaths79 (including doctors, nurses, students, patients, faculty members, Haganah fighters and a British soldier)Injur...

American bodybuilder, model, and professional wrestler KaitlynKaitlyn in March 2012Birth nameCeleste Beryl Bonin[1]Born (1986-10-07) October 7, 1986 (age 37)[2]Houston, Texas, U.S.[1]Spouse(s) PJ Braun ​ ​(m. 2014; div. 2017)​ Grant Dziak (m. 2022)Professional wrestling careerRing name(s)KaitlynBilled height5 ft 6 in (168 cm)[3]Billed weight145 lb (66 kg)Billed fromHouston, Texas[...

Species of squirrel Indian giant squirrel R. i. indica in Bhadra Wildlife Sanctuary, Karnataka, India Conservation status Least Concern (IUCN 3.1)[1] CITES Appendix II (CITES)[2] Scientific classification Domain: Eukaryota Kingdom: Animalia Phylum: Chordata Class: Mammalia Order: Rodentia Family: Sciuridae Genus: Ratufa Species: R. indica Binomial name Ratufa indica(Erxleben, 1777) Subspecies[3] R. i. indica R. i. centralis R. i. dealbata R. i. maxima In...

Lihat pula: Daftar pemilihan umum kepala daerah di Indonesia 2017 Pemilihan umum Gubernur Banten 20172011202415 Februari 2017Jajak pendapat Terdaftar7.734.485 jiwaKehadiran pemilih63,9%[1]Kandidat   Calon Wahidin Halim Rano Karno Partai Demokrat PDI-P Pendamping Andika Hazrumy Embay Mulya Syarief Suara rakyat 2,411,213 2,321,323 Persentase 50.95% 49.05% Peta persebaran suara Hasil rekaputilasi penghitungan suara di kabupaten/kota.Rano Karno: (■); Wahidin Halim: (■)....

Solomon Islands U20Nickname(s)Bonitos, Mamula'sAssociationSolomon Islands Football FederationConfederationOFC (Oceania)Head coach Jerry AllenCaptainJunior PetuaTop scorerAtkin Kaua (5)FIFA codeSOL First colours Second colours First international Fiji 1–3 Solomon Islands (Suva, Fiji; 24 September 1994)Biggest win American Samoa 0–23 Solomon Islands (Apia, Samoa; 15 August 1998)Biggest defeat New Zealand 6–0 Solomon Islands (Papeete, Tahiti; 13 September 2022...

У этого термина существуют и другие значения, см. Обнинск (значения). ГородОбнинск Флаг Герб 55°06′ с. ш. 36°37′ в. д.HGЯO Страна  Россия Субъект Федерации Калужская область Городской округ город Обнинск Глава Татьяна Леонова История и география Основан в 1946 году Г...

Branch of psychology Transnational psychology is a branch of psychology that applies postcolonial, context-sensitive cultural psychology, and transnational feminist lenses to the field of psychology to study, understand, and address the impact of colonization, imperialism, and globalization, and to counter the Western bias in the field of psychology.[1][2][3] Transnational psychologists partner with members of local communities to examine the unique psychological chara...

Species of gastropod Odontocymbiola americana Apertural view of Odontocymbiola americana Scientific classification Kingdom: Animalia Phylum: Mollusca Class: Gastropoda (unranked): clade Caenogastropodaclade Hypsogastropodaclade Neogastropoda Superfamily: Muricoidea Family: Volutidae Subfamily: Cymbiinae Genus: Odontocymbiola Species: O. americana Binomial name Odontocymbiola americana(Reeve, 1856) Synonyms Odontocymbiola macaensis Calvo & Coltro, 1997 Odontocymbiola saotomensis Calvo...

Township in Illinois, United StatesPickaway TownshipTownshipLocation of Illinois in the United StatesCoordinates: 39°33′47″N 88°52′09″W / 39.56306°N 88.86917°W / 39.56306; -88.86917CountryUnited StatesStateIllinoisCountyShelbyOrganizedNovember 8, 1859Area • Total29.7 sq mi (77 km2) • Land29.7 sq mi (77 km2) • Water0 sq mi (0 km2)Elevation718 ft (219 m)Population ...

Salem Ciudad SalemUbicación en el condado de Livingston en Kentucky Ubicación de Kentucky en EE. UU.Coordenadas 37°15′53″N 88°14′28″O / 37.2647, -88.2411Entidad Ciudad • País Estados Unidos • Estado  Kentucky • Condado LivingstonSuperficie   • Total 2.21 km² • Tierra 2.2 km² • Agua (0.35%) 0.01 km²Altitud   • Media 140 m s. n. m.Población (2010)   • Total 752 hab. �...

Bandar Udara Noumérat - Moufdi ZakariaAéroport de Ghardaïa / Noumérat - Moufdi ZakariaIATA: GHAICAO: DAUG GHALokasi bandara di AljazairInformasiJenisPublikPengelolaEGSA AlgerMelayaniGhardaïa, AljazairKetinggian dpl461 mdplKoordinat32°22′54″N 003°47′58″E / 32.38167°N 3.79944°E / 32.38167; 3.79944Landasan pacu Arah Panjang Permukaan m kaki 12/30 3,100 10,171 Aspal 18/36 2,400 7,874 Aspal Sumber: AIP,[1] EGSA Alger,[2] DAFIF[...

Political party in Afghanistan Awakened Youth Movement Founded1947 (1947)Dissolved1951 (1951)Succeeded byPeople's Democratic Party of AfghanistanHeadquartersKandaharIdeologySecularismSocialismRadicalismProgressivismLeft-wing nationalismLeft-wing populismPolitical positionLeft-wingInternational affiliationAsian Socialist ConferencePolitics of AfghanistanPolitical partiesElections Wíṣ Zalmiyān/Weekh Zalmyan (Pashto: ويښ زلميان or Awakened Youth) was a left-w...

Setio Budi RaharjoInformasi pribadiLahir0 September 1965 (umur 58)Alma materAkademi Militer (1988-A)Karier militerPihak IndonesiaDinas/cabang TNI Angkatan DaratMasa dinas1988—2023Pangkat Brigadir Jenderal TNINRP31617SatuanInfanteriSunting kotak info • L • B Brigadir Jenderal TNI (Purn.) Setio Budi Raharjo, S.I.P. (lahir September 1965) adalah seorang Purnawirawan TNI-AD yang terakhir menjabat Dirbinjemen Sesko TNI. Setio, merupakan lulusan Akmil tahun 1988 ini d...

Illustrated religious magazine For other uses, see Watchtower (disambiguation). This article relies excessively on references to primary sources. Please improve this article by adding secondary or tertiary sources. Find sources: The Watchtower – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (June 2020) (Learn how and when to remove this template message) The WatchtowerCategoriesReligiousCirculationPublic Edition: 24.4 million annually[1]Publisher...

1872-79 domain of the Japanese Empire after annexing the Ryūkyū Kingdom; now Okinawa Prefecture Ryūkyū Domain琉球藩Domain of JapanTributary state of Qing China (until 1875)1872–1879 Mon of the Second Shō family Official seal Ryukyu Domain included the southern-half of the Ryukyu Islands.CapitalShuri CastleGovernment • TypeMonarchyDomain head • 1872–1879 Shō Tai Sanshikan • 1872–1879 Urasoe Chōshō• 1875–1879 Tomikawa Seikei• ...

1854 motet composed by Anton Bruckner For the first setting of the same text by the composer, see Libera me, WAB 21. Libera meMotet by Anton BrucknerL'Office des morts, Maître de RohanKeyF minorCatalogueWAB 22FormAbsouteTextLibera meLanguageLatinComposed28 March 1854 (1854-03-28): Sankt FlorianPublished1922 (1922): ViennaVocalSSATB choirInstrumental3 trombones, organ, cello, double bass Libera me (Deliver me), WAB 22, is the second of two settings of the absoute Libera me...

Naval battle of the First Schleswig War For other similarly-named battles, see Battle of Heligoland. Battle of HeligolandPart of the First War of SchleswigGefecht bei Helgoland, unknown authorDate4 June 1849LocationOff Heligoland, German BightResult inconclusiveBelligerents  Denmark German ConfederationCommanders and leaders Andreas Polder Jørgen P. F. Wulff Karl Rudolf BrommyStrength 1 sail corvette 1 steamer 1 steam frigate2 steam corvettesCasualties and losses None None vteFirst Schl...