Mariemont – wzgórze na stromym wzniesieniu na przedpolu Starego Zagórza[1], w zakolu rzeki Osławy
wznoszące się do 345 m n.p.m. zwane od imienia Marii (Mariemontem), a przez miejscową ludność Marymontem[2].
W centralnej części wzgórza znajdują się pozostałości warownego klasztoru i kościoła Karmelitów Bosych otoczonego murami obronnymi.
Do czasów współczesnych zachowały się ruiny kościoła, klasztoru, dwóch baszt, dwupiętrowej kordegardy i bramy wjazdowej od strony północnej. Na dziedzińcu klasztoru przed wejściem do kościoła znajduje się odnowiony duży filar z figurą Matki Bożej (2000) oraz studnia kilkunastometrowej głębokości.
Za wzór zagórskiej świątyni służył rzymski kościół Santa Maria della Scala według projektu Francesca Ciprianiego da Volterra.
Obrona klasztoru w Zagórzu była ostatnią bitwą konfederacji barskiej[3].
W XVIII i XIX wieku miejsce odpustów i pielgrzymek do sanktuariów Matki Bożej z Góry Karmel. Do roku 1935 wzgórze było własnością barona Adama Gubrynowicza, który przekazał działkę z zabudowaniami seminarium duchownemu w Przemyślu. Od roku 1957 do 1962 wzgórze wraz z pozostałościami świątyni jest w posiadaniu karmelitów bosych.
Obecnie własność gminy Zagórz.
Wzgórze Mariemont cechuje specyficzny, ciepły mikroklimat. Występuje tu wiele drzew i krzewów ciepłolubnych, m.in. brzost, grab, paklon, tarnina oraz – sztucznie tu wprowadzona – morwa. Znaczne nasłonecznienie wzgórza sprzyja bytowaniu bardzo tu licznych węży: zaskrońców oraz żmij. Ze wzgórza doskonały punkt widokowy na Zagórz, Góry Słonne oraz wschodnią cześć Beskidu Niskiego.
Od 2007 roku przez wzgórze przebiega turystyczny Szlak Papieski[4].
Pokój Tobie przechodniu. Wstrzymaj kroki. Kto z pośpiechem doby życia przebiega, może iść dalej. Ciebie jednak proszę, abyś się zatrzymał. Oto patrz i kolana do modlitwy zginaj, bowiem w krypcie tego kościoła spoczywają ziemskie szczątki 55. ojców i braci Karmelitów Bosych, których w XVIII i XIX stuleciu Miłość Chrystusa w modlitwie i pracy przywiodła na zagórski Mariemont.
Tekst na tablicy umieszczonej na ścianie klasztornego kościoła
W dniu 9 sierpnia 2012 otwarto położoną wzdłuż ścieżki do ruin klasztoru "Drogę Krzyżowa Nowego Życia", kolejne stacje drogi krzyżowej wykonali bieszczadzcy artyści: Zdzisław Pękalski z Hoczwi, Bogusław Iwanowski (Tyrawa Wołoska), Franciszek Mikołajczyk (Zagórz), Jacek Kucaba (Zagórz-Tarnów), Antoni Łuczka (Zagórz), Piotr Woroniec (Wola Sękowa), Adam Glinczewski (Czarna), Jan Mogilany (Zagórz), Robert Onacko (Zagórz), Mariusz Mogilany (Zagórz), Tomasz Weremiński (Baligród), Ryszard Iwań (Baligród), Sebastian Trafalski (Lesko) i Waldemar Kordyaczny z Leska.
Przypisy