Maria Gładkowska

Maria Gładkowska
	; Maria Gładkowska w 2011 roku
Imię i nazwisko	Maria Gładkowska-Moszuk
Data i miejsce urodzenia	16 września 1957 ; Zielona Góra
Zawód	aktorka
Współmałżonek	Sławomir Idziak; (1999–2006)
Lata aktywności	od 1977
	Zespół artystyczny
	Teatr Adekwatny w Warszawie; (2001–2002); Teatr Scena Prezentacje w Warszawie; (2006); Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka w Łodzi; (2010–2011, od 2017); Teatr Syrena w Warszawie; (2011–2012)
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Maria Gładkowska, właśc. Maria Gładkowska-Moszuk^[1] (ur. 16 września 1957 w Zielonej Górze) – polska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna.

Życiorys

Wczesne lata

Jest absolwentką Liceum Ogólnokształcącego im. Janka z Czarnkowa w Czarnkowie^[2]. W klasie maturalnej wygrała ogólnopolski konkurs na recenzję teatralną spektaklu telewizyjnego Macieja Englerta pt. Nora^[3]^[4], opartego na dramacie Dom lalki Henryka Ibsena, i pojawiła się w jednym z odcinków serialu Janusza Morgensterna Polskie drogi (1977) jako łączniczka kontaktująca się z tramwajarzem Mundkiem (Maciej Góraj). W 1982 roku ukończyła studia aktorskie na Wydziale Aktorskim warszawskiej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza.

Kariera teatralna

Po ukończeniu studiów była aktorką Teatru Studio za dyrekcji Jerzego Grzegorzewskiego (1982)^[5]. W późniejszych latach była gościnnie związana z teatrami warszawskimi, Teatrem Adekwatnym (2001−2002), Teatrem Scena Prezentacje (2006), oraz Teatrem Skene (2021)^[6]. Za dyrekcji Mirosławy Marcheluk została etatową aktorką Teatru Nowego im. Kazimierza Dejmka w Łodzi (2010–2011), odeszła za dyrekcji Zdzisława Jaskuły w związku z odmładzaniem przez kierownictwo artystyczne zespołu aktorskiego^[4]. W latach 2011–2012 była aktorką Teatru Syrena w Warszawie^[1]. Od 2017 ponownie jest aktorką łódzkiego Teatru Nowego^[7]^[8], gdzie współtworzy z Jackiem Orłowskim Krakowski Salon Poezji w Łodzi^[9].

Kariera telewizyjna i filmowa

Jej pierwszą ważną rolą filmową i zarazem zaliczeniem końcowych egzaminów w szkole teatralnej^[10], była Dorota Kolędowa w komedii Wyjście awaryjne Romana Załuskiego (1982) u boku Bożeny Dykiel. W 1986 wystąpiła w filmie C.K. Dezerterzy Janusza Majewskiego i została uhonorowana Nagrodą im. Zbyszka Cybulskiego za rolę księżnej Daisy w dramacie historycznym Filipa Bajona Magnat. Zagrała też główne role w trzech filmach węgierskich: kryminale Sęp (1982) oraz w dramatach: Vadon (1989) jako Amadea Zsablyai i Wagarowicze (1989) jako Edit^[11].

Wystąpiła w wielu spektaklach Teatru Telewizji; między innymi w Irydionie (1982) reż. Jan Englert jako Elsionoe, Mizantropie (1984) reż. Janusz Majewski jako Elianta oraz w Pigmalionie (1998) reż. Maciej Wojtyszko jako Ambasadorowa^[1].

Do jej ważniejszych ról filmowych należą rola Ani w Dekalogu I w reż. Krzysztofa Kieślowskiego (1989), Ambasadorowej w Balu na dworcu w Koluszkach reż. Filip Bajon (1989), dziedziczki w Historii kina w Popielawach reż. Jan Jakub Kolski (1998) oraz wielkiej księżnej Julii w Chopin. Pragnienie miłości reż. Jerzy Antczak (2002)^[10].

Jest znana z wielu pierwszoplanowych ról w serialach telewizyjnych między innymi w Białej wizytówce (1986) reż. Filip Bajon jako Daisy von Pless; Awanturze o Basię (1997) gdzie u boku Piotra Fronczewskiego grała Stanisławę Olszańską, przyjaciółkę zmarłej w tragicznym wypadku matki Basi; w Matkach, żonach i kochankach (1995−1998) jako Maria, żona Liperta (Jan Englert); w Pensjonacie pod Różą (2004−2006) jako Gabi oraz w Na dobre i na złe (od 2005 roku) jako Maria Starska, matka Leny (Anita Sokołowska).

Życie prywatne

Ojciec aktorki pochodził z Torunia, a jej matka była z zawodu pielęgniarką^[12]^[4].

Była czterokrotnie zamężna, z pierwszych trzech małżeństw ma troje dzieci^[13]. Ze związku z aktorem Markiem Prałatem, syna Macieja^[10]. Z drugiego małżeństwa, córkę Annę, związaną z przemysłem filmowym^[10]^[14]. Trzecim mężem aktorki był producent Włodzimierz Wróblewski, z którym ma syna Adama, znanego z głównej roli w autobiograficznym filmie Janusza Majewskiego Mała matura 1947 (2010)^[15]^[16]^[17]. Jej czwartym mężem był operator filmowy, Sławomir Idziak (1999−2006)^[10].

W latach 90. XX wieku mieszkała w Stanach Zjednoczonych^[4]. Jest jedną z bohaterek książki Marzanny Graff-Oszczepalińskiej Siła codzienności^[18].

Filmografia

Filmy

1982: Sęp (Dogkeselyu), jako Cecília Roska
1982: Wyjście awaryjne, jako Dorota, córka Kolędów
1985: C.K. Dezerterzy, jako siostra
1986: Magnat, jako Daisy
1987: Cesarskie cięcie, jako Gabrysia, dziewczyna Marka
1988: Dekalog I, jako Ania, koleżanka Krzysztofa
1989: Vadon, jako Amadea Zsablyai
1989: Bal na dworcu w Koluszkach, jako ambasadorowa
1989: Wagarowicze (Iskolakerulok), jako Edit
1989: Jeniec Europy, jako madame Albine de Montholon
1990: W środku Europy, jako matka Bogusia
1991: Panny i wdowy, jako Ewelina
1991: Tak tak, jako Krystyna
1993: Dwa księżyce, jako Krystyna
1994: Miasto prywatne, jako Gocha
1994: Faustyna, jako lekarka
1995: Barwy świętości, jako lektor
1995: Awantura o Basię, jako Stanisława Olszańska
1996: Słodko gorzki, jako matka „Mata”
1998: Historia kina w Popielawach, jako dziedziczka
2002: Chopin. Pragnienie miłości, jako księżna Joanna, żona Konstantego
2004: Król Artur (King Arthur), jako matka Artura
2005: Parę osób, mały czas, jako Marysia
2007: Testosteron, jako matka Tytusa
2009: Nigdy nie mów nigdy, jako kierowniczka schroniska dla zwierząt
2009: Miasto z morza, jako Olga Wieniatycka
2010: Huśtawka, jako matka Anny
2010: Milczenie jest złotem, jako szefowa
2011: Być jak Kazimierz Deyna, jako teściowa
2012: Vocuus, jako sędzia
2012: Nad życie, jako matka Agaty Mróz
2013: Śliwowica, jako Jagna Miedzianowska
2016: Smoleńsk, jako członkini rodziny ofiary

Seriale

1977: Polskie drogi, jako łączniczka
1986: Biała wizytówka, jako Daisy
1989: Kanclerz, jako księżniczka Radziwiłł
1991: Pogranicze w ogniu, jako Renata von Nietzmer, sekretarka
1991: Panny i wdowy, jako Ewelina, córka Karoliny
1995, 1998: Matki, żony i kochanki, jako Maria, żona Liperta
1996: Awantura o Basię, jako Stanisława Olszańska
1997: Sława i chwała, jako księżna Maria Bilińska, siostra Myszyńskiego
1999–2000: Czułość i kłamstwa, jako Ewa Miśkiewicz
2002–2010: Samo życie, jako prawnik
2002: Lokatorzy, jako Agata Strakacz
2005: Tak miało być, jako Elżbieta Zawilska, dyrektorka sanatorium
2005: Pensjonat pod Różą, jako Gabi
2005–2008, 2010, od 2012: Na dobre i na złe, jako Maria Starska, matka Leny
2005: Biuro kryminalne, jako Małgorzata Matuszek
od 2006: Pierwsza miłość, jako Jagna Miedzianowska, matka Bartka
2006: Niania, jako Wolska
2006: Mrok, jako Kasia Orska
2006: U fryzjera, jako klientka
2007: Glina, jako Bożena Pawłowska, matka Kamila Króla
2007: Mamuśki, jako Ela Malasińska, mama Jowitki
2008: Daleko od noszy, jako redaktorka czasopisma „Przyszłość bez tajemnic”
2009: Barwy szczęścia, jako matka Ady
2009: Miasto z morza, jako Olga Wieniatycka
2009: Sprawiedliwi, jako Jadwiga Kaniewska, żona profesora
2011: Usta usta, jako urzędniczka USC
2011: Ojciec Mateusz, jako doktor Barbara Woźniak, matka Radka
2011: Rezydencja, jako Izabela Gruber, matka Kornelii
2011: Unia serc, jako dyrektorka muzeum
2012: Julia, jako Agata Miechowska
2012: Prawo Agaty, jako sędzia Klimecka
2014–2016: Klan, jako Wanda, nowa wybranka cukiernika Wiesława Orzeszki
2015: Uwikłani, jako Bożena Bednarek (odc. pt. Agnieszka. W spirali długu)
2023: Korona królów. Jagiellonowie, jako hrabina Anna Teck

Dubbing

1999: Gwiezdne wojny: część I – Mroczne widmo, jako Shmi Skywalker
2002: Gwiezdne wojny: część II – Atak klonów, jako Shmi Skywalker i Dormé

Teatr

Teatr repertuarowy

Role teatralne
Rok	Tytuł	Reżyser	Teatr	Rola
1983	Mąż i żona Aleksander Fredro	Jan Świderski	PWST w Warszawie	Elwira
2001	Treny Jan Kochanowski	Henryk Boukołowski	Teatr Adekwatny	Matka
2002	Odprawa posłów greckich Jan Kochanowski	Henryk Boukołowski	Teatr Adekwatny	Helena
2006	Zmierzch długiego dnia Eugene O’Neill	Romuald Szejd	Teatr Scena Prezentacje	Mary Tyrone
2010	Złodziej Eric Chappell	Marek Pasieczny	Teatr Nowy w Łodzi	Barbara
2011	Przyjazne dusze Pam Valentine	Paweł Pitera	Teatr Nowy w Łodzi	Susie Cameron
2017	Fabryka muchołapek Andrzej Bart	Andrzej Bart	Teatr Nowy w Łodzi	rola^[19]
2018	Seks dla opornych Michele Riml	Paweł Pitera	Teatr Nowy w Łodzi	Alice^[20]
2019	Testament Szekspira Vern Thiessen	Marek Pasieczny	Teatr Nowy w Łodzi	Anne Hathaway^[21]
2021	Ławeczka w słońcu Ron Clark	Dariusz Taraszkiewicz	Teatr Skene w Warszawie	Adrienne^[6]^[22]

Teatr Telewizji

Role w Teatrze Telewizji
Rok	Tytuł	Reżyser	Rola
1982	Irydion Zygmunt Krasiński	Jan Englert	Elsionoe
1984	Mizantrop Molière	Janusz Majewski	Elianta
1995	Pusta kołyska Leslie Sands	Janusz Majewski	Pamela
1996	Różany zamek Józef Lompa	Wojciech Molski	Opatrzność
1996	Pacjentka Agatha Christie	Janusz Majewski	Siostra Bond
1996	Pułapka na szczury Agatha Christie	Janusz Majewski	Jenifer Brice
1996	Popołudnie na plaży Agatha Christie	Janusz Majewski	Norees Somers
1997	Pajęczyna Marek Rębacz	Wojciech Nowak	Halina
1998	Pigmalion George Bernard Shaw	Maciej Wojtyszko	Ambasadorowa
2003	Siła kosmiczna Alan Ayckbourn	Janusz Majewski	Ekspedientka