Margarita Ortega Valdés (ur. 1871 w Sonora, zm. 29 listopada 1913 w Mexicali) – meksykańska zbrojmistrzyni, pielęgniarka, kurierka, szpieg oraz działaczka anarchistyczna biorąca udział w rewolucji meksykańskiej[1].
Życiorys
W 1910 Ortega Valdés, wraz ze swoją córką Rosaurą Gortari, związała się z anarchistyczną Liberalną Partią Meksykańską (LPM) i włączyła w walki rewolucji meksykańskiej[2]. W siłach partyzanckich pełniła rolę zbrojmistrzyni, pielęgniarki, kurierki oraz propagandzistki. Brała również udział w kilku bitwach[3].
W czasie magoistycznego powstania w Dolnej Kalifornii w 1911 obie zostały schwytane przez siły rządowe. Wygnano je następnie bez jedzenia i picia na pustynię, którą zdołały przebyć do Yumy, gdzie je aresztowano. Udało im się jednak uciec do Phoenix, w którym ukryły się pod zmienionymi imionami i nazwiskami. Wyczerpana ciężką przeprawą przez pustynię córka Ortegi Valdés zmarła[3].
Na polecenie Ricarda Floresa Magóna Ortega Valdés dalej organizowała walkę partyzancką, tym razem w północnej Sonorze. Wraz z nią oddelegowania została również Natividada Cortésa, także członkini LPM. Obie zostały schwytane przez siły rządowe 20 listopada 1913[3]. Ortega Valdés była przez cztery dni torturowana, jednak nie udzieliła żadnych istotnych informacji. 29 listopada 1913 została stracona[1].
Przypisy