Mądrostki

Mądrostki
Ilustracja
Herb Mądrostki
Typ herbu

szlachecki

Alternatywne nazwy

Śmiara, Śmiera, Zmiara

Mądrostki (Śmiara, Śmiera, Zmiara) – polski herb szlachecki.

Herb Mądrostki w herbarzu Jana Długosza z lat 1464–1480 Insignia seu clenodia Regis et Regni Poloniae.

"W polu czerwnem – nad srebrnem uchem kotłowym albo zawiasą barkiem na dół – strzała srebrna z opierzeniem, w środku przekżyżowana. Nad hełmem w koronie trzy pióra strusie."[1]

Legenda herbowa

"Rycerz herbu Nowina, uniesiony gniewem, zabił swego brata strzałą z kuszy. Przez jakiś czas Nowina taił swą zbrodnię, ostatecznie jednak wyznał winę. Sędziowie, widząc szczerą skruchę, darowali mu życie, ale na znak pokuty kazali odjąć z herbu miecz, a w to miejsce wstawić strzałę i krzyż, jako symbol zabójstwa i żalu za grzech. "[1]

Najwcześniejsze wzmianki

Pierwsze źródło wymienia herb w roku 1302. Najwcześniejsze źródło heraldyczne wymieniające herb to datowane na lata 1464–1480 Insignia seu clenodia Regis et Regni Poloniae polskiego historyka Jana Długosza, który uznał go za rdzennie polski. Zapisuje on informacje o herbie wśród 71 najstarszych polskich herbów szlacheckich we fragmencie: "Mądrostky sagittam albam extensam et in parte inferiori coarcuatam, cruce mediante, in campo rubeo defert Genus Polonicum pacificum et modestum."[2].

Bąbelski, Berdowski, Borzniewski, Borzniowski, Bydliński, Chobęcki, Galowski, Golecki, Gołecki, Karaszkiewicz, Kruszyna, Lissowski, Małyszczycki, Mądrostka, Mądroszkiewicz, Wielkanocki, Wielkonocki, Wilczek.

Przypisy

  1. a b Bartosz Paprocki: Herby rycerstwa polskiego. Kraków: 1584.
  2. Celichowski 1885 ↓, s. 15-27.

Bibliografia

  • Zygmunt Celichowski: Jan Długosz, "Insignia seu clenodia regis et regni Poloniae.Z kodeksu kórnickiego.". Poznań: Zygmunt Celichowski, 1885.

Zobacz też

Linki zewnętrzne