Luca Turin

Luca Turin (ur. 1953 w Bejrucie) – biofizyk zajmujący się zmysłem węchu, sztuką projektowania perfum i produkcją środków zapachowych.

Urodził się w 1953 w rodzinie włosko-argentyńskiej. Stopień doktora uzyskał w University College w Londynie w dziedzinie fizjologii. Po doktoracie pracował naukowo, początkowo (1982-1988) w jednej z placówek francuskiego Krajowego Centrum Badań Naukowych (Centre national de la recherche scientifique, CNRS) koło Nicei, a następnie w Instytucie Pasteura (1988-1990). Odejście z CNRS miało związek z konfliktem, dotyczącym osoby Henri Korna, którego Turin podejrzewał o fałszerstwo naukowe. W 2007 stwierdzono, że podejrzenia mogły być uzasadnione[1].

Luca Turin odbył staż w National Institutes of Health w Karolinie Północnej. Po powrocie do Europy został wykładowcą biofizyki w University College London, gdzie pracował nad własną oryginalną, lecz budzącą kontrowersje, wibracyjną teorią percepcji zapachu.

Zainteresowanie teorią Turina wyrazili biofizycy[2][3]. Przez biochemików jest omawiana rzadziej[4]. W 2001 Luca Turin został dyrektorem technicznym firmy Flexitral, z siedzibą w Chantilly w stanie Wirginia, gdzie wdrażał metody racjonalnego projektowania środków zapachowych, zgodnie z opracowaną teorią percepcji. W 2010 podjął badania w dziedzinie elektronicznego nosa, opartego częściowo na własnej teorii. Są prowadzone w Massachusetts Institute of Technology i finansowane przez DARPA (Agencja Zaawansowanych Obronnych Projektów Badawczych Departamentu Obrony Stanów Zjednoczonych).

Luca Turin jest autorem publikacji naukowych[5][6][7][8] , w tym książek: Parfums: Le Guide (dwa wydania, 1992 i 1994) oraz The Secret of Scent (2006). W drugiej z nich opisał historię badań węchu oraz istotę własnej teorii percepcji. W 2008 Viking Press opublikował kolejną książkę Perfumes: The Guide (autorzy: Luca Turin i Tania Sanchez). W książce zebrano opisy 1500. środków zapachowych, wzbogacone objaśnieniami naukowymi oraz esejami o historii i sztuce tworzenia perfum.

Turin jest bardzo aktywnym popularyzatorem nauki o węchu i zapachach[9]. W swoich wystąpieniach sugeruje, że ignorowanie teorii "spektroskopowej" przez wielu badaczy wynika z naukowych nawyków. Biochemicy niechętnie uznają potrzebę ponownego przemyślenia ugruntowanej zasady "zamka i klucza" lub "gościa i gospodarza" (zobacz: Chemia supramolekularna: Rozpoznanie molekularne i kompleksowanie).

Teoria L. Turina jest omawiana w publikacjach naukowych na temat historii badań węchu[10]. Koncepcja i sylwetka jej twórcy są też tematem książki Chandlera Burra The Emperor of Scent (nieprzychylnie zrecenzowanej w Nature Neuroscience[11]).

Przypisy

  1. ↑ Declan Butler. Long-held theory is in danger of losing its nerce. Doubts raised over influential work on neurotransmitter release.. „Nature”. 449, s. 124-125, 13 September 2007. Published online. DOI: 10.1038/449124b. [dostęp 2010-11-26]. (ang.). 
  2. ↑ Philip Ball. Rogue theory of smell gets a boost. Physicists check out a bold hypothesis for how the nose works. „Nature”, 7 December 2006. DOI: 10.1038/news061204-10. [dostęp 2010-11-26]. Cytat: That's still some way from proving that the theory, proposed in the mid-1990s by biophysicist Luca Turin, is correct. But it should make other scientists take the idea more seriously.. (ang.). 
  3. ↑ Jennifer C. Brookes, Filio Hartoutsiou, A. P. Horsfield, A. M. Stoneham. Could humans recognize odor by phonon assisted tunneling?. „Biological Physics (physics.bio-ph)”, 22 Nov 2006. arxiv.org/abs/physics. DOI: 10.1103/PhysRevLett.98.038101. arXiv:physics/0611205v1. (ang.). 
  4. ↑ Shin-ya Takane, John B. O. Mitchell. A structure-odour relationship study using EVA descriptors and hierarchical clustering. „Organic & Biomolecular Chemistry”. 2 (22), s. ss3250–3255, 2004. RSC Publishing. DOI: 10.1039/B409802A. PMID: 15534702. 
  5. ↑ Luca Turin. A Spectroscopic Mechanism for Primary Olfactory Reception. „Chemical Senses”. 21 (6), s. 773-791, 1996. Londyn: Oxford Journals. ISSN 0379-864X. [dostęp 2010-11-26]. (ang.). 
  6. ↑ Luca Turin (Department of Physiology, University College London). A Method for the Calculation of Odor Character from Molecular Structure. „Journal of Theoretical Biology”. 216 (3), s. 367-385, 7 June 2002. (ang.). 
  7. ↑ Luca Turin: The Secret of Scent: Adventures in Perfume and the Science of Smell. New York: Ecco, 2006. ISBN 0-06-113383-3.
  8. ↑ Luca Turin, Tania Sanchez: Perfumes: The Guide. Viking, 2008. ISBN 0-670-01865-1.
  9. ↑ Z Archiwum Horizon at BBC Programmes. [dostęp 2010-11-26]. (ang.).
  10. ↑ Miriam Solomon. History of Science: On Smell and Scientific Practice. „Science”. 313 (5788), s. 763-764, 2006. AAAS. DOI: 10.1126/science.1131937. 
  11. ↑ Gilbert Avery. The Emperor's new theory. „Nature Neuroscience”. 6 (4), s. 335-335, 2003. Nature. DOI: 10.1038/nn0403-335. 

Linki zewnętrzne

  • TED Ideas worth spreading, Luca Turin opowiada o zapachach i swojej teorii (video "Science of Scent" [ang. z polskimi napisami]