Lew Mechlis

Lew Mechlis
Лев Мехлис
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Lew Zacharowicz Mechlis

Data i miejsce urodzenia

1 stycznia?/13 stycznia 1899
Odessa, gubernia chersońska, Imperium Rosyjskie

Data i miejsce śmierci

13 lutego 1953
Moskwa, RFSRR, ZSRR

Przynależność polityczna

Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego

Faksymile
Odznaczenia
Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Suworowa I klasy (ZSRR) Order Kutuzowa I klasy (ZSRR) Order Czerwonej Gwiazdy Medal jubileuszowy „XX lat Robotniczo-Chłopskiej Armii Czerwonej” Medal „Za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945” Medal jubileuszowy „30 lat Armii Radzieckiej i Floty” Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari
Nikita Chruszczow i Lew Mechlis w Besarabii (1940)

Lew Zacharowicz Mechlis, ros. Лев Захарович Мехлис (ur. 1 stycznia?/13 stycznia 1899 w Odessie, zm. 13 lutego 1953 w Moskwie) – sowiecki działacz państwowy i partyjny.

Życiorys

Urodził się w żydowskiej rodzinie urzędnika. Pracował jako nauczyciel. W latach 1907–1910 członek lewicowej partii syjonistycznej Poalej Syjon[1]. W czasie wojny domowej w Rosji wykonywał zadania partii bolszewickiej w Armii Czerwonej. W latach 1920–1921 na Krymie pomagał Rozalii Ziemlaczce mordować carskich oficerów, którzy oddali się do niewoli[2].

W latach 1921–1926 pracował na stanowiskach partyjnych i w radach. Po ukończeniu Instytutu Czerwonej Profesury w 1930 kierownik Wydziału Wydawnictw Komitetu Centralnego WKP(b), jednocześnie członek kolegium redakcyjnego gazety Prawda.

W latach 1937–1940 szef Głównego Zarządu Politycznego Armii Czerwonej. W latach 1940–1941 komisarz ludowy Kontroli Państwowej ZSRR. W 1941 znowu wyznaczony na szefa Głównego Zarządu Politycznego Armii Czerwonej. W maju 1942 przedstawiciel Stawki Najwyższego Naczelnego Dowództwa we Froncie Krymskim. Nie wywiązał się z zadania zorganizowania skutecznej obrony, za co był usunięty ze stanowiska. Podczas masakry w Teodozji zachęcał sowieckich żołnierzy do wymordowania rannych jeńców niemieckich w szpitalu wojskowym.

Dalej członek Rad Wojennych szeregu armii i frontów. W latach 1946–1950 minister Kontroli Państwowej ZSRR. Na 17 zjeździe WKP(b) wybrany na zastępcę członka Komitetu Centralnego, a na 18 i 19 zjazdach członkiem KC. W latach 1938–1952 członek Biura Organizacyjnego KC WKP(b).

Nazywany „Ponurym Demonem”, był jednym z najbardziej znienawidzonych ludzi w Armii Czerwonej[2]. Wyróżniał się skrajną nadgorliwością; jako szef Głównego Zarządu Politycznego od grudnia 1939 objeździł Syberię, wydając masowe wyroki śmierci na oficerów i komisarzy[3]. Gdy po ataku Niemiec na ZSRR żołnierze Wehrmachtu używali „żywych tarcz” z cywilnych mieszkańców ZSRR, Mechlis rozkazał Armii Czerwonej mordować cywilów seriami z karabinów maszynowych[3].

Deputowany i członek Prezydium Rady Najwyższej ZSRR 1 i 2 kadencji. Odznaczony 4 Orderami Lenina i 8 innymi orderami (m.in. Order Virtuti Militari IV klasy[4][5]) oraz medalami. Pochowany na Cmentarzu przy Murze Kremlowskim w Moskwie.

Przypisy

  1. S. Żerko, Biograficzny leksykon II wojny światowej, Poznań 2013, s. 265.
  2. a b Donald Rayfield: Stalin i jego oprawcy, Warszawa 2009, s. 349.
  3. a b Donald Rayfield: Stalin i jego oprawcy, Warszawa 2009, s. 350.
  4. 24 czerwca 1946 „za wybitne zasługi przy wyzwoleniu Polski spod okupacji niemieckiej” M.P. z 1947 r. nr 27, poz. 210.
  5. Polish Order of the Virtuti Militari Recipients 1792-1992. [dostęp 2010-01-07].

Bibliografia