Lambda Boötis
λ Boo
|
|
Dane obserwacyjne (J2000)
|
Gwiazdozbiór
|
Wolarz
|
Rektascensja
|
14h 16m 23,019s[1]
|
Deklinacja
|
+46° 05′ 17,90″[1]
|
Paralaksa (π)
|
0,03294 ± 0,00016″[1]
|
Odległość
|
99,02 ± 0,48 ly 30,36 ± 0,15 pc
|
Wielkość obserwowana
|
4,18m[1]
|
Ruch własny (RA)
|
−187,33 ± 0,14 mas/rok[1]
|
Ruch własny (DEC)
|
159,05 ± 0,11 mas/rok[1]
|
Prędkość radialna
|
−7,9 ± 1,6 km/s[1]
|
Charakterystyka fizyczna
|
Typ widmowy
|
A0Va_lB[1]
|
Masa
|
2 M☉[2]
|
Promień
|
1,7 R☉[2]
|
Jasność
|
16 L☉[2]
|
Okres obrotu
|
<16 h[2]
|
Prędkość obrotu
|
128 km/s[2]
|
Temperatura
|
8900 K[2]
|
Alternatywne oznaczenia
|
|
Lambda Boötis (Xuange, λ Boo) – gwiazda w gwiazdozbiorze Wolarza. Znajduje się około 99 lat świetlnych od Słońca.
Nazwa
Gwiazda ta ma nazwę własną Xuange, która pochodzi z tradycji chińskiej (chiń. 玄戈; pinyin Xuángē). Dla Chińczyków symbolizowała broń drzewcową ge, podobną do halabardy; chińskie asteryzmy leżące na północ od Arktura były związane z bezpieczeństwem[3]. W tradycji arabskiej gwiazdy Theta, Jota, Kappa i Lambda Boötis nosiły nazwę arab. ألعولد ألذعب al aulād al dhiʼb, „szczenięta hien”[4]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2017 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Xuange dla określenia tej gwiazdy[5].
Charakterystyka
Lambda Boötis to biała gwiazda ciągu głównego, należąca do typu widmowego A0. Ma masę dwukrotnie większą niż Słońce i promień 1,7 raza większy niż promień Słońca. Szybko obraca się wokół osi, jeden obrót zajmuje jej nie więcej niż 2/3 doby. Ma ona bardzo nietypowy skład chemiczny (jest prototypem gwiazd typu Lambda Boötis), gdyż jej zewnętrzne warstwy są zubożone w metale, takie jak chrom, bar, nikiel i tytan mniej więcej dziesięciokrotnie w stosunku do zawartości w Słońcu, podczas gdy inne pierwiastki mają podobną względną zawartość. Gwiazdy o takiej charakterystyce spektralnej są rzadkie. Skład gwiazdy tłumaczy się tym, że w okresie formowania się gwiazdy otaczał ją gęsty obłok pyłowy, którego ziarna zaabsorbowały metale. Ciśnienie promieniowania usunęło później pył z otoczenia gwiazdy, zaś zubożony gaz opadł ku niej[2].
Zobacz też
Przypisy