Kuszlany III

Kuszlany III
Ilustracja
Dwór Bohuszewiczów (2010)
Państwo

 Białoruś

Obwód

 grodzieński

Rejon

smorgoński

Sielsowiet

Soły

Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego
Mapa konturowa obwodu grodzieńskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Kuszlany III”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kuszlany III”
Położenie na mapie Polski w 1939
Mapa konturowa Polski w 1939, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Kuszlany III”
Ziemia54°26′29″N 26°10′39″E/54,441389 26,177500

Kuszlany III − dawniej folwark. Obecnie część agromiasteczka Kuszlany na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie smorgońskim, w sielsowiecie Soły.

Historia

W czasach zaborów folwark Kuszlany III w gminie Soły, w powiecie oszmiańskim, w guberni wileńskiej Imperium Rosyjskiego. W 1905 folwark liczył 27 mieszkańców, 172 dziesięciny, własność Buhuszewicza[1].

Po I wojnie światowej pod administracją polską, w Zarządzie Cywilnym Ziem Wschodnich. W latach 1920–1922 w składzie Litwy Środkowej.

Od 11 kwietnia 1922[2] folwark leżał w Polsce, w województwie wileńskim[a], w powiecie oszmiańskim, w gminie Soły.

W 1931 folwark w 1 domach zamieszkiwało 16 osób[3].

Wierni należeli do parafii rzymskokatolickiej w Sołach. Miejscowość podlegała pod Sąd Grodzki w Oszmianie i Okręgowy w Wilnie; właściwy urząd pocztowy mieścił się w Sołach[4].

Po II wojnie światowej w granicach Związku Sowieckiego. Od 1991 w niepodległej Białorusi.

Znajduje się tu Dwór-Muzeum Franciszka Bohuszewicza „Kuszlany”.

Zachował się do dzisiejszych czasów dworek rodziny Bohuszewiczów, na zboczach rzeczki Sikuni, około 2 km na południowy zachód od centrum miejscowości. Mieszkał w nim i zmarł tu Franciszek Bohuszewicz. Ożenił się z Gabrielą ze Szklenników (1850–1929). Ich syn Tomasz (1870–1929) i jego żona Maria z Piwnickich (1892–1970) byli ostatnimi właścicielami tej części Kuszlan (Kuszlany I). Franciszek Buhuszewicz zbudował tu w 1896 roku dworek, w którym do 1988 roku mieściła się biblioteka, a później, po jego odnowieniu, urządzono „literaturowo-pamiątkowe” muzeum poety. Jest to drewniany, zbudowany na kamiennym fundamencie, parterowy dworek z dwuspadowym dachem. Od frontu charakteryzuje go galeria na całej jego szerokości, przykryta okapem. W pobliżu zachowała się również kamienna studnia z żurawiem i kamienna stajnia przykryta dwuspadowym dachem. W parku stoi drewniana kapliczka, zbudowana przez Franciszka i jego ojca Kazimierza. Leży tu również kamień Macieja Buraczka (pseudonim Franciszka Bohuszewicza), ustawiony przez miejscowych włościan w 1900 roku.

Uwagi

  1. Przynależność wojewódzka zmieniała się. W Zarządzie Cywilnym Ziem Wschodnich miejscowość leżała w okręgu wileńskim; w Polsce do 20 stycznia 1926 w Ziemi Wileńskiej, następnie w województwie wileńskim

Przypisy

  1. Гошкевич И. И. Виленская губернія: Полный списокъ населенныхъ мѣстъ со статистическими данными о каждомъ поселеніи, составленный по оффиціальнымъ свѣдѣниямъ, Вильна, 1905, s. 248
  2. Dz.U. z 1922 r. nr 26, poz. 213
  3. Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 36.
  4. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 850.