Ksi Geminorum
| ξ Gem
|
Położenie w gwiazdozbiorze
|
| Dane obserwacyjne (J2000)
|
| Gwiazdozbiór
|
Bliźnięta
|
| Rektascensja
|
06h 45m 17,364s[1]
|
| Deklinacja
|
+12° 53′ 44,13″[1]
|
| Paralaksa (π)
|
0,05556 ± 0,00019″[1]
|
| Odległość
|
58,70 ± 0,20 ly
17,999 ± 0,062 pc
|
| Wielkość obserwowana
|
3,36m[1]
|
| Ruch własny (RA)
|
−115,73 ± 0,20 mas/rok[1]
|
| Ruch własny (DEC)
|
−190,55 ± 0,15 mas/rok[1]
|
| Prędkość radialna
|
27,20 ± 0,70 km/s[1]
|
| Charakterystyka fizyczna
|
| Rodzaj gwiazdy
|
podolbrzym[2]
|
| Typ widmowy
|
F5 IV-V[1]
|
| Masa
|
1,5–1,6 M☉[2]
|
| Promień
|
2,7 R☉[2]
|
| Jasność
|
11,1 L☉[2]
|
| Okres obrotu
|
<2 d[2]
|
| Prędkość obrotu
|
68 km/s[2]
|
| Wiek
|
2,5 mld lat[2]
|
| Temperatura
|
6460 K[2]
|
| Alternatywne oznaczenia
|
|
|
Ksi Geminorum (Alzirr, ξ Gem) – gwiazda w gwiazdozbiorze Bliźniąt, znajdująca się w odległości około 59 lat świetlnych od Słońca.
Nazwa
Tradycyjna nazwa gwiazdy, Alzirr, wywodzi się od arabskiego الزر az-zirr, co oznacza „guzik”[3]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2017 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Alzirr dla określenia tej gwiazdy[4].
Charakterystyka
Jest to podolbrzym reprezentujący typ widmowy F5, który był też klasyfikowany jako olbrzym. Gwiazda ta ma temperaturę 6460 K i jasność 11,1 razy większą niż jasność Słońca. Jej promień to 2,7 promienia Słońca, ma masę 1,5–1,6 razy większą niż masa Słońca; świeci od 2,5 miliarda lat i kończy lub zakończyła etap syntezy wodoru w hel w jądrze. Parametry tej gwiazdy sytuują ją w krytycznym punkcie diagramu HR, gdyż w pobliżu tej masy cykl CNO zaczyna dominować nad cyklem protonowym, główną drogą syntezy jądrowej w mniejszych gwiazdach (takich jak Słońce), a także prędkość rotacji gwiazd powyżej tej granicy jest większa. Alzirr obraca się z prędkością równą co najmniej 68 km/s na równiku, 34 razy większą niż Słońce. Szybka rotacja i zewnętrzna strefa konwektywna sprawiają, że gwiazda ta jest aktywna magnetycznie, ma koronę o dwóch poziomach, na których temperatura sięga odpowiednio 2 i 8 mln K, oraz emituje promieniowanie rentgenowskie. Jest to także gwiazda zmienna typu Delta Scuti, subtelnie oscylująca z różnymi okresami zmian. W przyszłości gwiazda przekształci się w czerwonego olbrzyma i zakończy życie jako biały karzeł[2].
Zobacz też
Przypisy
