od 2023-11 → wyeliminować sprzeczne informacje, w treści i w infoboksie podane są wykluczające się daty powstania księstwa. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Ten artykuł dotyczy księstwa Holsztynu. Zobacz też: region Holsztyn.
W przeszłości Szlezwik i Holsztyn były odrębnymi krainami, których granica przebiegała wzdłuż rzeki Eider. We wczesnym średniowieczu przebiegała tędy linia zwana Limes Saxoniae będąca granicą pomiędzy Sasami oraz Słowianami połabskimi z plemienia Obodrytów[1]. Zamieszkujący te tereny Słowianie ostatecznie zostali podbici przez Sasów dopiero w XII wieku[2].
W średniowieczu Szlezwik pozostawał lennem Danii, natomiast Holsztyn, dawne terytorium plemienne północnego odłamu Sasów (m.in. Holsatów, stąd nazwa), znajdował się w strefie wpływów Świętego Cesarstwa Rzymskiego. W XIII–XIV wieku wskutek osłabienia politycznego Danii księstwo Szlezwiku usamodzielniło się i nawiązało bliższe stosunki z Holsztynem. W 1386 oba kraje zostały zjednoczone pod rządami hrabiów Holsztynu z dynastii Schauenburgów. W 1460 obydwa księstwa po wygaśnięciu miejscowej linii książęcej przeszły we władanie dynastii Oldenburgów i zostały połączone unią personalną z Danią.
W 1544 Holsztyn został podzielony pomiędzy wnuków Chrystiana I: Chrystiana III i jego dwóch przyrodnich braci:
część senioralna (królewska) przypisana Christianowi III jako królowi Danii Od 1648 królewska część Holsztynu była administrowana z Glückstadt co spowodowało, że była nazywana Księstwem Holsztyn Glückstadt.
Księstwo Holsztyn-Haderslev – dla księcia Jana II. Jan nie miał potomstwa i po jego śmierci w 1580 terytorium księstwa podzielono pomiędzy dwóch pozostałych braci.
W 1640 do części królewskiej zostało włączone, po śmierci ostatniego władcy, hrabstwo Holsztyn-Pinneberg.
Po wejściu Holsztynu do Związku Niemieckiego (1815) zaostrzyły się antagonizmy duńsko-niemieckie. W latach 1848–1850 (I wojna o Szlezwik) i 1864 Austria i Prusy wystąpiły przeciwko Danii (II wojna o Szlezwik) dążącej do wcielenia Szlezwiku i zajęły całe terytorium Szlezwika-Holsztynu i Księstwa Saksonii-Lauenburga. Na mocy traktatu wiedeńskiego ustanowiono kondominium nad trzema księstwami. Już 14 sierpnia 1865 obydwa mocarstwa zawarły w Gastein umowę przyznającą Lauenburg Prusom w zamian za kwotę 2,5 mln koron duńskich. Zlikwidowano także kondominium przyznając Austrii zarząd nad Holsztynem, a nad Szlezwikiem Królestwu Prus. W 1866 wybuchła wojna austriacko-pruska, po której na mocy pokoju w Pradze Szlezwik-Holsztyn stał się prowincją Prus. Oznaczało to ostateczną likwidację obydwu księstw.
Terytorium dawnego Księstwa Holsztynu wchodzi wraz z południowym Szlezwikiem (podzielonym po referendum z 1920) w skład dzisiejszego kraju związkowego Szlezwik-Holsztyn.
Królowie Danii dla administrowania podległymi sobie terytoriami Księstw Szlezwiku i Holsztynu mianowali namiestników (duń. statholder niem. Statthalter, łac. produx)
↑ abcDietrich Hermann Hegewisch, Schleswigs und Holsteins Geschichte unter dem Könige Christian IV und den Herzogen Friedrich II, Philipp, Johann Adolf und Friedrich III oder von 1588 bis 1648, Kiel: Neue Academische Buchhandlung, 1801 (=Wilhelm Ernst Christiani’s Königlich-Dänischen wirklichen Justizraths und ordentlichen Professors der Weltweisheit, Beredsamkeit und Geschichte auf der Königl. Christian-Albrechts-Universität zu Kiel, Geschichte der Herzogthümer Schleswig und Holstein unter dem Oldenburgischen Hause; part 3), p. XIV. No ISBN.
Bibliografia
Lauring, Palle, A History of Denmark, 3rd ed. Copenhagen: Høst, 1995
Jespersen, Knud J. V, A History of Denmark (Palgrave Essential Histories), 2004
.svg)
