Córka Józefa Szostka – śpiewaka i współzałożyciela Opery Śląskiej w Bytomiu[1][2], siostrzenica Karola Grzesika – przedwojennego marszałka Sejmu Śląskiego[3]. Naukę muzyki rozpoczęła we wczesnym dzieciństwie pod kierunkiem swego ojca, pierwszy raz wystąpiła w radiu już w wieku 4 lat. Po ukończeniu w 1953 klasy śpiewu Ireny Faryaszewskiej w katowickim Liceum Muzycznym rozpoczęła studia w Wyższej Szkole Muzycznej w Katowicach pod kierunkiem Adrianny Faryaszewskiej, Ireny Lenczewskiej, Wandy Łozińskiej. Studia w konserwatorium ukończyła w 1959 roku z najwyższym wyróżnieniem.
W czasie studiów wyszła za mąż za Ludwika Radka, skrzypka w Operze Śląskiej, a później w Filharmonii Narodowej w Warszawie. Po związaniu się śpiewaczki na stałe z Operą Warszawską Radkowie zamieszkali w Warszawie, jednak przez wszystkie lata swej kariery artystka utrzymywała żywy kontakt ze Śląskiem[3]. Rodzinne tradycje muzyczne kontynuowała ich młodsza córka – Jolanta Radek (sopran)[4].
Radkowie zawsze mieli w swoim domu zwierzęta, a ich starsza córka Gabriela poświęciła się medycynie weterynaryjnej, jako że w tej rodzinie psy kochane były na równi z muzyką i śpiewem[5]. I nie tylko psy, także koty i jamniki. Właśnie Krystyna Szostek-Radkowa jest autorką słynnego bon motu (o swoim ulubieńcu Dudusiu)[6]: To nie pies – to jest jamnik.
Kariera artystyczna
Opera
Od 1957 roku Krystyna Szostek-Radkowa przez 5 lat była solistką Opery Śląskiej w Bytomiu. Debiutowała tam rolą pokojówki w Manon, ale za swój debiut profesjonalny uważa rolę Ulryki w Balu maskowymVerdiego.
W 1958 zdobyła medal na międzynarodowym konkursie w Tuluzie, w 1959 – najwyższą (drugą) nagrodę na konkursie im. Giovanniego Battisty Viottiego w Vercelli[7], a w 1960 – III nagrodę na konkursie w Sofii.
Występowała również na scenach operowych Madrytu, Hamburga, Düsseldorfu, Lubeki, Leningradu, Kijowa, Rygi, Budapesztu, Bukaresztu, Moskwy, Buenos Aires (Teatro Colón) i nowojorskiej Carnegie Hall. Były to wszystko występy gościnne, bowiem artystka nigdy nie rozstawała się na dłużej ze sceną Opery Narodowej w Warszawie, do której w 1962 roku zaangażował ją Bohdan Wodiczko i w której była solistką przez następne 40 lat.
Pierwsze jej role na tej scenie to Jadwiga w Strasznym dworze, Jokasta w Królu Edypie i Olga w Eugeniuszu Onieginie. Inne kreacje to Oktawia w Koronacji Poppei[9], Azucena w Trubadurze, Amneris w Aidzie, księżniczka Eboli w Don Carlosie, Santuzza w Rycerskości wieśniaczej, Cześnikowa w Strasznym Dworze, a przede wszystkim tytułowa rola w Carmen (1967) w reżyserii Erharda Fischera i wielkie role wagnerowskie – Wenus, Fryka, Waltrauta w Tannhäuserze i Pierścieniu Nibelunga[10]. Cała tetralogia Wagnera była wystawiana w Teatrze Wielkim w międzynarodowej obsadzie w latach 1988–1989. Ostatnią rolą na scenie Opery Narodowej była Niania Filippiewna w Eugeniuszu Onieginie w roku 2002.
O kreacji w Carmen krytyk muzyczny Jerzy Waldorff pisał[11]: Krystyna Szostek-Radkowa w roli i partii Carmeny była rewelacyjna: nie wyobrażam sobie, czy jest dziś lepsza Carmen w Europie, pod każdym względem – wokalnym, aktorskim, aparycyjnym.
Muzyka oratoryjna
Obok oper klasycznych specjalizowała się w wykonaniach muzyki religijnej, oratoriach, a także w muzyce XX wieku, w szczególności w wykonaniach i prawykonaniach dzieł współczesnych jej polskich kompozytorów Bairda, Lutosławskiego, Góreckiego, Pendereckiego.
Z koncertami oratoryjnymi i recitalami objechała całą Europę, jak również Afrykę (Kenia, Uganda) i obie Ameryki: w 1982 wystąpiła z zespołem Kameralistów Filharmonii Narodowej Karola Teutscha w Carnegie Hall zapoznając amerykańską publiczność z arcydziełami polskich kompozytorów epoki baroku (w tym utwór Jesu spes meaStanisława Sylwestra Szarzyńskiego był kilkakrotnie bisowany[12]), a w sezonie 1993/1994 odbyła tournée po Puerto Rico, gdzie pod dyrekcją Krzysztofa Pendereckiego wraz ze słowacką sopranistką Lucją Popp wykonywały, zarówno jego kompozycje, jak i klasyczne dzieła oratoryjne (w tym Requiem Dvořáka).
Uczestniczka wielu międzynarodowych festiwali muzycznych (Montreux, Besançon, Lyon, Linz, Lucerna, Rzym, Zagrzeb) i wielu realizacji Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Współczesnej Warszawska Jesień. m.in. w jej IV edycji (1960) w Oedipus RexStrawinskiego, oraz w RequiemMaciejewskiego, a Witold Lutosławski powierzył jej dwa pierwsze wykonania Pięciu pieśni do słów Kazimiery Iłłakowiczówny, pierwszego utworu w nowym systemie harmonii dwunastodźwiękowej[13].
W 1960 brała udział w prawykonaniu Pięciu pieśni do słów Haliny PoświatowskiejTadeusza Bairda, utworze zadedykowanym „Krystynie”[14].
W 1966 w ramach X „Warszawskiej Jesieni” miała prawykonanie opera JutroTadeusza Bairda na podstawie dramatu One day moreJosepha Conrada, następnie w 1972 opera została wystawiona na scenie Opery Śląskiej w reżyserii Bogdana Hussakowskiego. Kreacja aktorska Szostek-Radkowej w roli Jessiki w obu przedstawieniach spotkała się z gorącym przyjęciem publiczności[15] i reżyser rozpoczął realizację wersji filmowej. Autor opery wymógł jednak żeby rolę Jessiki w filmie powierzyć aktorce teatralnej[16] z podkładem głosu Szostek-Radkowej[17].
W latach 1970 przygotowała z francuskim kompozytorem Jean Guillou prawykonanie światowe Judith Symphonie pour Mezzo Soprano et orchestre op. 21, które odbyło się na Wawelu w Krakowie[potrzebny przypis]. Prawykonanie francuskie symfonii z udziałem Krystyny Szostek-Radkowej i Orkiestrą Radia i Telewizji Francuskiej (ORTF) pod dyr. Renarda Czajkowskiego odbyło się w Paryżu 25 lutego 1971[18].
Działalność pedagogiczna
Od 1985 prowadziła klasę śpiewu na Wydziale Wokalnym Uniwersytetu Muzycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie, gdzie w 1993 otrzymała z rąk Prezydenta RP tytuł profesora[19]. Do jej uczniów należeli m.in.: Anna Lubańska, Edyta Kulczak[20], Ae-Ran Kim[21], Anna Lisiecka[22], Małgorzata Pańko[23], Katarzyna Rzymska, Ewa Thomas[24], Elżbieta Wróblewska[25], Agnieszka Dąbrowska, Małgorzata Gałuszka-Armata, Karolina Gumos[26], Jolanta Rzewuska[27].
Oedipus Rex (wieczór Strawińskiego), Igor Strawinski, postać: Jokasta, reż. Konrad Swinarski, Rodrigues Alfredo, Rodrigues Alfredo, Teatr Wielki w Warszawie, premiera: 1965-12-11
↑Włodzimierz AW.A.GibasiewiczWłodzimierz AW.A., Psy znanych i lubianych, Poznań: Kantor Wydawniczy SAWW, 1992, ISBN 83-85066-82-9, OCLC749869365. Brak numerów stron w książce
