Ten artykuł dotyczy wsi w województwie pomorskim. Zobacz też: inne miejscowości o tej nazwie.

Kruszka

wieś
Widok na skrzyżowanie
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Powiat	chojnicki
Gmina	Chojnice
Liczba ludności (2009)	296[2]
Strefa numeracyjna	52
Kod pocztowy	89-642[3]
Tablice rejestracyjne	GCH
SIMC	0081754
Położenie na mapie gminy wiejskiej Chojnice Kruszka
Położenie na mapie Polski Kruszka
Położenie na mapie województwa pomorskiego Kruszka
Położenie na mapie powiatu chojnickiego Kruszka
53°44′17″N 17°40′32″E/53,738056 17,675556[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Kruszka (niem. Kruschke) – wieś w Polsce, siedziba sołectwa Kruszka, położona w województwie pomorskim, w powiecie chojnickim, w gminie Chojnice przy trasie linii kolejowej 203 (Kostrzyn-Piła-Chojnice-Starogard Gdański-Tczew). W skład sołectwa wchodzą również miejscowości Jasnowo i Jeziorki. Połączenie z centrum Chojnic i dowóz młodzieży do szkół umożliwiają autobusy MZK Chojnice (linia nr 3), a także przystanek kolejowy w pobliskich Krojantach. Przez miejscowość przebiega asfaltowa droga powiatowa łącząca drogę wojewódzką nr 235 z drogą krajową nr 22 (tzw. „Berlinką”). Wieś połączona jest też siatką dróg gruntowych z innymi sołectwami. W miejscowości znajduje się też firma specjalizująca w kowalstwie artystycznym.

Kruszka położona jest w południowej części Kaszubszczyzny. Od wieków tereny te zamieszkiwała grupa tzw. Borowiaków Kaszubskich. Jednak długotrwały proces migracji przyczynił się do dużego zróżnicowania mieszkańców pod względem etnograficznym.

Na dzień dzisiejszy wielu mieszkańców utrzymuje się z rolnictwa. Część osób, przede wszystkim młodych dojeżdża do pracy do Chojnic. Dużą grupę stanowią też bezrobotni, emeryci i renciści.

Wieś Kruszka pojawiła się po raz pierwszy w księgach hipotecznych w latach 20. XVIII w jako własność Anny Constantii Von Jatzkau. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Od 1999 administracyjnie należy do województwa pomorskiego. Do początków lat 90. w Kruszce funkcjonowała szkoła podstawowa do trzeciej klasy, lecz na skutek zmian ustrojowych w Polsce została zlikwidowana, w jej miejscu w 2010 r. powstała świetlica wiejska.

DWÓR

Dwór z końca XIX wieku w stylu neoklasycznym. Park dworski w Kruszce o powierzchni 1,91 ha. Park został założony w XIX w. jako otoczenie dworu należącego pierwotnie do rodziny Cunitz (1903 r.) W 1909 r. Właścicielem majątku był Fritz Cunitz . W 1923 roku majątek należał do rodziny Dirks. W 1929 roku właścicielem był Urlich Dirks. Majątek liczył łącznie 390 ha w tym 25 ha lasów wraz z osadą Jasnowo. Majątek posiadał też gorzelnię.

• Plan Odnowy Miejscowości Kruszka.