Kreml moskiewski

Kreml i plac Czerwony w Moskwie[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Państwo

 Rosja

Miasto wydzielone

 Moskwa

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

I, II, IV, VI

Numer ref.

545

Region[b]

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1990
na 14. sesji

Położenie na mapie Moskwy
Mapa konturowa Moskwy, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Kreml”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kreml”
Ziemia55°45′06,0″N 37°37′04,0″E/55,751667 37,617778
Multimedia w Wikimedia Commons
  1. ↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO
  2. ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Kreml moskiewski (ros. Московский Кремль) − gród warowny na wzgórzu, na wschodnim (lewym) brzegu rzeki Moskwy. Jego ogólna powierzchnia wynosi 28 hektarów. Jest to warownia z zabudowaniami książęcymi, cerkwiami i budynkami administracyjnymi. Rzeczownik Kreml jest metonimem władzy centralnej w Rosji, tak współczesnej jak dawnej.

Historia

Plan Kremla moskiewskiego, 1917

Pierwsze osiedla na terytorium Kremla pochodzą z epoki brązu (II tysiąclecie p.n.e.). W okolicy dzisiejszego Soboru Archangielskiego znaleziono pozostałości osadnictwa ugrofińskiego datowane na wczesną epokę żelaza (II poł. I tys. p.n.e.). Kreml powstawać zaczął w 1147 roku, gdy Jerzy Dołgoruki wydał rozkaz zbudowania na Wzgórzu Borowickim drewnianej baszty. Od XIV wieku był siedzibą książąt Księstwa Moskiewskiego, potem carów rosyjskich. Na Kremlu znajdowała się najstarsza moskiewska cerkiew − Sobór Zbawiciela w Borze (Przemienienia Pańskiego), zbudowana w 1330 roku, w tysięczną rocznicę założenia Konstantynopola (świątynia przetrwała do 1933 roku). Chowano w niej moskiewskich książąt i księżne, dopóki funkcji tej nie przejęły Sobór Archangielski dla mężczyzn i monaster Wniebowstąpienia Pańskiego dla kobiet. W końcu XV wieku został otoczony wysokimi ceglanymi murami na planie trójkąta z 18 basztami (w XVII wieku dobudowano jeszcze dwie i obecnie jest ich 20). Długość murów wynosi 2235 m, wysokość od 5 do 19 m, grubość − od 3,5 do 6,5 m. Najwyższą basztą jest Wieża Troicka o wys. 79,3 m. Po bitwie pod Kłuszynem hetman Stanisław Żółkiewski na prośbę bojarów 9 października 1610 roku zajął Kreml, w związku z czym do 7 listopada 1612 roku okupowała go polska załoga wojskowa pod dowództwem Aleksandra Korwina Gosiewskiego i Mikołaja Strusia[1][2][3]. W okresie od 1702 do 1736 roku powstał budynek Arsenału, w latach 1776−1787 budynek Senatu.

Po ustanowieniu władzy sowieckiej stolicę przeniesiono z powrotem do Moskwy i Kreml znów stał się centrum politycznym państwa. W październiku 1917 roku, w wyniku ostrzału artyleryjskiego, uszkodzone zostały m.in. Baszta Spasska, Baszta Nikolska, Baszta Beklemiszewska i prawie wszystkie kremlowskie świątynie.

Kreml na tle historycznych dzielnic Moskwy

W okresie radzieckim Kreml poniósł większe szkody niż przez całą swoją wcześniejszą historię. W 1918 roku, przy osobistym udziale Lenina, zlikwidowano pomnik księcia Sergiusza Aleksandrowicza. W tym samym roku zburzono także pomnik Aleksandra II. 17 września 1924 roku prezydium OCKWR przyjęło zarządzenie, określające termin likwidacji budynków sakralnych i innych zabudowań Kremla Moskiewskiego. Zarządzenie wprowadzano w życie mimo protestu ze strony środowisk naukowych. Do 1932 roku zburzono m.in. monaster Wniebowstąpienia Pańskiego i Mały Pałac Nikołajewski. W tymże roku na miejscu zlikwidowanych zabudowań wzniesiono budynek Szkoły Wojskowej im. OCKW. Rok później rozebrano sobór Zbawiciela w Borze.

W 1955 roku Kreml otwarto dla zwiedzających, czyniąc go muzeum na wolnym powietrzu. Od 1961 jest strefą niezamieszkaną. W 1990 roku został wpisany na Listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Zabytki i muzea

Widok na Kreml moskiewski z balkonu Domu na nabierieżnoj

Na terenie Kremla eksponowane są dwa gigantyczne dzieła sztuki ludwisarskiej: największy na świecie dzwon Car-kołokoł z roku 1735 i jedna z największych na świecie pod względem kalibru armata Car-puszka z 1586 roku.

Zabytki sakralne Kremla:

Muzea i zabytki świeckie Kremla:

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Samuel Maskiewicz: „Pamiętnik”, s. 33–34
  2. ↑ Stanisław Żółkiewski: Początek i progres wojny moskiewskiej. rosja.osman.livenet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-01)]. [dostęp 25-08-2008], s. 136
  3. ↑ Tomasz Bohun: „Moskwa 1612”, Bellona 2007, s. 52–54

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Obiekty z listy Światowego Dziedzictwa UNESCO w Rosji

Kulturowe
Przyrodnicze

Rosja

Read other articles:

Oblast Zakarpattia

Oblast Zakarpattia Oblast di Ukraina Закарпа́тська о́бласть (uk)Закарпатска область (rue)Kárpátalja (hu)Regiunea Transcarpatia (ro)Закарпатонь аймак (mdf) flag of Transcarpathian Oblast (en) coat of arms of Carpathian Ruthenia (en) Lagu kebangsaanQ26270319 Nama panggilanЗакарпаття Tempat <mapframe>: Judul Ukraine/Transcarpathia.map .map bukan merupakan halaman data peta yang sahcategoria:Articles mancats de coordenades N...

 

Biaya tetap

Pembagian biaya total: biaya tetap ditambah biaya variabel. Dalam ekonomi, biaya tetap adalah pengeluaran bisnis yang tidak bergantung pada tingkat barang atau jasa yang dihasilkan oleh bisnis tersebut[1] Pengeluaran ini berkaitan dengan waktu, seperti gaji atau beban sewa yang dibayar setiap bulan, dan sering disebut sebagai pengeluaran tambahan. Ini berbeda dengan biaya variabel yang berkaitan dengan volume (dan dibayar per barang/jasa yang diproduksi). Dalam akuntansi manajemen, bi...

 

iPad Mini (1st generation)

This article is about the first-generation iPad Mini. For the latest sixth generation marketed as the iPad Mini, see iPad Mini (6th generation). Not to be confused with iPad (1st generation). Tablet computer made by Apple (2012–2015) iPad MiniiPad Mini in SlateDeveloperApple Inc.ManufacturerFoxconn, Pegatron[1]Product familyiPad MiniTypeTablet computerGeneration1stRelease dateNovember 2, 2012Discontinued32 & 64 GB: October 22, 2013, 16 GB: June 19, 2015Operating system...

Choueifat

Place in Mount Lebanon Governorate, LebanonChoueifat شويفات‎ShuwayfatChoueifat, LebanonChoueifatLocation in LebanonCoordinates: 33°49′N 35°31′E / 33.817°N 35.517°E / 33.817; 35.517Country LebanonGovernorateMount Lebanon GovernorateDistrictAley DistrictTime zoneUTC+2 (EET) • Summer (DST)+3 Choueifat (Arabic: شويفات, also transliterated Shuwayfat) is one of the biggest and most important cities in southeast of Beirut in Lebanon. The...

 

1996–97 UEFA Cup Winners' Cup

1996–97 UEFA Cup Winners' CupRonaldo's converted penalty in Rotterdam saw Barcelona beat PSG 1–0 and rack up a record fourth Cup Winners' Cup title.Tournament detailsDates8 August 1996 – 14 May 1997Teams49Final positionsChampions Barcelona (4th title)Runners-up Paris Saint-GermainTournament statisticsMatches played95Goals scored252 (2.65 per match)Attendance1,346,295 (14,172 per match)Top scorer(s)Robbie Fowler (Liverpool)7 goals← 1995–96 1997–98 → Interna...

 

Governo Moro V

Governo Moro V Stato Italia Presidente del ConsiglioAldo Moro(DC) CoalizioneDC LegislaturaVI Legislatura Giuramento12 febbraio 1976 Dimissioni30 aprile 1976 Governo successivoAndreotti III30 luglio 1976 Moro IV Andreotti III Il Governo Moro V è stato il trentaduesimo esecutivo della Repubblica Italiana, il quinto e ultimo della VI legislatura. Rimase in carica dal 12 febbraio[1][2] al 30 luglio 1976[3], per un totale di 169 giorni, ovvero 5 mesi e 18 giorni. Il g...

Serie C1 1994-1995

Serie C1 1994-1995 Competizione Serie C1 Sport Calcio Edizione 17ª Organizzatore Lega Professionisti Serie C Date dal 28 agosto 1994al 25 giugno 1995 Luogo Italia Partecipanti 36 Formula 2 gironi all'italiana A/R, play-off e playout Risultati Vincitore BolognaReggina Altre promozioni PistoieseAvellino Retrocessioni (le squadre scritte in corsivo sono poi state ripescate)OspitalettoPalazzoloModenaPontederaTurrisChieti Statistiche Miglior marcatore Gir. A: Claudio Clementi (22)Gi...

 

ATP Praga 1989

ATP Praga 1989 Sport Tennis Data 7 agosto - 13 agosto Edizione 3a Superficie Terra rossa Campioni Singolare Marcelo Filippini Doppio Jordi Arrese / Horst Skoff 1988 1990 L'ATP Praga 1989 è stato un torneo di tennis giocato sulla terra rossa. È stata la 3ª edizione dell'ATP Praga che fa parte del Nabisco Grand Prix 1989. Si è giocato a Praga in Repubblica Ceca dal 7 al 13 agosto 1989. Indice 1 Campioni 1.1 Singolare 1.2 Doppio 2 Collegamenti esterni Campioni Singolare Lo stesso argomento ...

 

Chelsea Harbour Pier

Pier on the River Thames in London, United Kingdom Chelsea Harbour PierChelsea Harbour Pier on the ThamesTypeRiver bus and tourist/leisure servicesLocaleRiver Thames, London, UKOwnerChelsea HarbourOperatorUber Boat by Thames ClippersCharacteristicsHistoryCoordinates51°28′31″N 0°10′58″W / 51.47517°N 0.18281°W / 51.47517; -0.18281 Chelsea Harbour Pier Chelsea Harbour Pier is a pier on the River Thames, in London, United Kingdom. It is located on the North Ban...

South Hampton Roads

Region in southeast Virginia This article does not cite any sources. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: South Hampton Roads – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (June 2019) (Learn how and when to remove this message) South Hampton Roads is a region located in the extreme southeastern portion of Virginia's Tidewater region in the United States ...

 

Vanity Fair (1998 TV serial)

TV series or program Vanity FairWritten byWilliam Makepeace Thackeray (novel)Andrew DaviesDirected byMarc MundenStarringNatasha LittleFrances GreyPhilip GlenisterTom WardOriginal languageEnglishProductionProducerGillian McneillCinematographyOliver CurtisRunning time300 min. (6 episodes)Original releaseRelease1 November (1998-11-01) –6 December 1998 (1998-12-06) Vanity Fair is a BBC television drama serial adaptation of William Makepeace Thackeray's 1848 novel of the same nam...

 

حوسبة عصبية

تحتاج هذه المقالة إلى الاستشهاد بمصادر إضافية لتحسين وثوقيتها. فضلاً ساهم في تطوير هذه المقالة بإضافة استشهادات من مصادر موثوق بها. من الممكن التشكيك بالمعلومات غير المنسوبة إلى مصدر وإزالتها. هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة �...

Golden Rock, Tiruchirappalli

Tiruchirappalli Corporation Zone in Chola Nadu, IndiaGolden RockTiruchirappalli Corporation ZonePonmalaiPonmalaiNickname: PonmalaiPonmalai in TiruchirappalliGolden RockLocation within Tamil NaduCoordinates: 10°47′08″N 78°43′24″E / 10.78556°N 78.72333°E / 10.78556; 78.72333CountryIndiaRegionChola NaduStateTamil NaduDistrictTiruchirappalli districtMunicipal CorporationTiruchirappalli City Municipal CorporationGovernment • TypeCouncillor ...

 

2021年夏季世界大學運動會開幕式

此條目需要补充更多来源。 (2023年8月1日)请协助補充多方面可靠来源以改善这篇条目，无法查证的内容可能會因為异议提出而被移除。致使用者：请搜索一下条目的标题（来源搜索：2021年夏季世界大學運動會開幕式 — 网页、新闻、书籍、学术、图像），以检查网络上是否存在该主题的更多可靠来源（判定指引）。 2021年夏季世界大學運動會開幕式开幕典礼2023年7月28日開...

 

محمود توفيق

محمود توفيق وزير الداخلية تولى المنصب14 يونيو 2018 الرئيس عبد الفتاح السيسي رئيس الوزراء مصطفى مدبولي مجدي عبد الغفار   معلومات شخصية اسم الولادة محمود توفيق عبد الجواد قنديل الميلاد 3 أغسطس 1961 (العمر 62 سنة)محافظة الجيزة مواطنة مصر  الحياة العملية المهنة ضابط شرطة  ال�...

Music of Port Harcourt

Port Harcourt, a city of Rivers State located to the south of Nigeria, has a thriving music scene encompassing both native African and foreign-influenced genres. It plays host to numerous radio stations, prominent recording studios, such as the Street Rhymes Studios and other music institutions. As a state capital, Port Harcourt has one of the liveliest club scenes in the country as well as music venues, bars and restaurants.[1][2] As of 2015, hip hop, pop, highlife and regga...

 

Anammox

Anaerobic ammonium oxidation, a microbial process of the nitrogen cycle A bioreactor containing the anammox bacterium Kuenenia stuttgartiensis Anammox, an abbreviation for anaerobic ammonium oxidation, is a globally important microbial process of the nitrogen cycle[1] that takes place in many natural environments. The bacteria mediating this process were identified in 1999, and were a great surprise for the scientific community.[2] In the anammox reaction, nitrite and ammonium...

 

Коннолли, Гарольд

В Википедии есть статьи о других людях с фамилией Коннолли. Гарольд Коннолли Общая информация Полное имя англ. Harold Vincent Hal Connolly Дата и место рождения 1 августа 1931(1931-08-01)Сомервилл, Массачусетс, США Дата и место смерти 18 августа 2010(2010-08-18) (79 лет)Catonsville, Балтимор, Мэриленд, США...

Folded leaflet

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Folded leaflet – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (February 2017) (Learn how and when to remove this message) Leaflets and Wikimedium magazine of the Wikimedia Czech Republic Folded leaflets are usually used for advertising or marketing purposes, or ...

 

Solsticio

Para la canción de Rekiem, véase Solsticio (canción). Escucha este artículo(info) Esta narración de audio fue creada a partir de una versión específica de este artículo (concretamente del 28 de abril de 2019) y no refleja las posibles ediciones subsiguientes.Más artículos grabados¿Problemas al reproducir este archivo? Fecha y hora UTC de solsticios y equinoccios entre 2004-2050[1]​[2]​ año Equinocciode marzo[3]​ Solsticiode junio[4]​ Equinocciode septiembr...