PROFILPELAJAR.COM

Krążowniki ciężkie typu *Ibuki*
	; „Ibuki” podczas złomowania w 1947 roku
Kraj budowy	Japonia
Użytkownicy	Dai-Nippon Teikoku Kaigun
Stocznia	Stocznia Marynarki Wojennej w Kure; Mitsubishi w Nagasaki
Planowane okręty	2
Zbudowane okręty	1 nieukończony
Okręty w służbie	0
	Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	standardowa: 12 200 ton; pełna: 14 828 ton
Długość	200,6 m
Szerokość	20,2 m
Zanurzenie	6,043 m
Napęd	4 turbiny parowe o mocy łącznej 152 000 KM, 8 kotłów
Prędkość	35 węzłów
Zasięg	6300 Mm przy prędkości 14 węzłów
Załoga	874–876
Uzbrojenie	10 dział kal. 203 mm (5 x II); 8 dział plot. kal. 127 mm (4 x II); 8 działek plot. kal. 25 mm (4 x II); 4 wkm kal. 13,2 mm (2 x II); 16 wt kal. 610 mm (4 x IV)
Opancerzenie	pas burtowy 30–140 mm, pokład 35–60 mm
Wyposażenie lotnicze	dwa wodnosamoloty Yokosuka E14Y, jeden wodnosamolot Aichi E13A
	Multimedia w Wikimedia Commons

Krążowniki ciężkie typu Ibuki – niezbudowane ciężkie krążowniki Japońskiej Cesarskiej Marynarki Wojennej z okresu II wojny światowej.

Historia

Zgodnie z postanowieniami Traktatu Londyńskiego z 1930 roku, japońska marynarka wojenna mogła posiadać na stanie maksymalnie 12 ciężkich krążowników o sumarycznej wyporności stanowiącej 60% limitu traktatowego przyznanego Stanom Zjednoczonym. Po odstąpieniu od ograniczeń zbrojeń morskich, wynikających z postanowień Traktatu Waszyngtońskiego oraz Traktatu Londyńskiego, poddano modernizacji cztery okręty typu Mogami oraz dwa typu Tone, wymieniając artylerię główną z dział kalibru 155 mm na działa kalibru 203 mm. Tym samym dokonano przeklasyfikowania tych okrętów z lekkich na ciężkie krążowniki, co pozwoliło na osiągnięcie stanu 18 okrętów tej klasy, dorównując tym samym liczbie posiadanej przez Stany Zjednoczone^[1]. W planie rozbudowy marynarki wojennej z listopada 1941 roku uwzględniono budowę dwóch nowych krążowników ciężkich, celem uzupełnienia przewidywanych strat wojennych. W kolejnym roku parlament przyznał środki budżetowe na budowę obu okrętów, w wysokości 60 mln jenów na każdą jednostkę^[1]. Zamówienie na pierwszy okręt przyznano stoczni Marynarki Wojennej w Kure, budowę drugiego podjęto w należących do Mitsubishi zakładach w Nagasaki^[1]. Jednakże ze względu na zmianę sytuacji strategicznej po bitwie pod Midway, anulowano zamówienie na drugą jednostkę, której budowę ledwie rozpoczęto. Z kolei pierwszy z zamówionych okrętów, „Ibuki”, pierwotnie planowano ukończyć w roli zbiornikowca, ostatecznie jednak zapadła decyzja o przebudowie okrętu na lotniskowiec^[2]. Ze względu na dalsze pogorszenie sytuacji wojennej Japonii, budowę okrętu wstrzymano na etapie 80% ukończenia i w tej postaci dotrwał on do zakończenia wojny^[1].

Opis techniczny

Celem przyspieszenia prac projektowych, nowy typ powstał w oparciu o ulepszony projekt krążowników typu Mogami^[2]. Na konferencji z listopada 1941 roku zapadła decyzja o wprowadzeniu pewnych zmian w konstrukcji – dodane zostało stanowisko dowodzenia obrony przeciwlotniczej oraz przeniesiono rufowy maszt na pozycję tuż przed czwartą wieżą^[2].

Schemat kadłuba powtarzał rozwiązania zastosowane na typie Mogami – jedyną istotniejszą zmianą było niewielkie zwiększenie zaoblenia górnego pokładu^[3].

Główne uzbrojenie miało być powtórzeniem schematu zastosowanego na typie Mogami i składać się z dziesięciu armat kalibru 203 mm umieszczonych w pięciu dwudziałowych wieżach. Konstrukcja wież zapożyczona została z krążowników typu Tone, zmieniono jedynie kształt podstawy wieży ze ściętego stożka na cylindryczny^[3]. W skład artylerii przeciwlotniczej wchodzić miały cztery zdwojone stanowiska armat kalibru 127 mm^[3], cztery podwójne działka kalibru 25 mm oraz dwa podwójne wielkokalibrowe karabiny maszynowe kalibru 13,2 mm, analogicznie jak na krążownikach typu Mogami^[4]. W przypadku dokończenia budowy okrętu jako ciężkiego krążownika, rozważane było rozbudowanie lekkiej artylerii przeciwlotniczej do poziomu odpowiedniego dla późniejszego okresu wojny^[1].

Uzbrojenie torpedowe miało składać się z czterech czterorurowych wyrzutni torped Typ 93, powtarzając schemat zastosowany na zmodernizowanych okrętach typu Myoko oraz Takao^[5], będącego z kolei rozwinięciem schematu uzbrojenia krążowników typu Tone (cztery wyrzutnie trzyrurowe). W trakcie budowy pierwszego okrętu rozważano usunięcie wyposażenia lotniczego i rozbudowanie uzbrojenia torpedowego do pięciu pięciorurowych wyrzutni^[2]. Nie przetrwały szczegółowe plany tego rozwiązania, przypuszczalnie oprócz czterech wyrzutni zainstalowanych na standardowych pozycjach, przewidywano dodanie piątej wyrzutni tuż przed rufowym masztem^[2]. Wzmocnienie uzbrojenia torpedowego podkreśla nacisk kładziony na starcia toczone w warunkach nocnych w późniejszym okresie wojny^[2].

Siłownię okrętu osłaniał burtowy pas pancerny długości 76,70 m, skonstruowany z nachylonego pod kątem 20° do wnętrza okrętu (licząc od pionu, w kierunku dna okrętu) pancerza. Górna część pancerza składała się z płyty nienawęglanej, nieutwardzanej powierzchniowo stali o grubości 100 mm, w dolnej części przechodziła w cieńszą, 30-mm płytę nienawęglanej, nieutwardzanej powierzchniowo stali z domieszką miedzi^[3]. Opancerzenie pokładu nad siłownią składało się z płyt pancerza poziomego o grubości 30 mm oraz płyt pancernych grubych na 60 mm na skosach. Grubość grodzi wzdłużnych wynosiła 105 mm^[3]. Komory amunicyjne osłaniał pas pancerny o budowie analogicznej do tej zastosowanej w pasie osłaniającym siłownię, przy czym grubość górnej części pancerza wynosiła 140 mm i przechodziła w 30-mm dolną płytę pancerną. Pancerz pokładowy komór amunicyjnych miał grubość 40 mm, grodzie wzdłużne zbudowane były z płyt stalowych grubości od 95 do 140 mm^[3]. Pomost bojowy osłaniał boczny pancerz grubości 100 mm, przegrody poprzeczne pomostu miały grubość 50 mm, a dno miało grubość 30 mm^[3].

Układ napędowy okrętu złożony był z ośmiu kotłów oraz czterech turbin typu Kanpon, podobnie jak na okrętach typu Mogami oraz Tone^[6]. Kotły miały dostarczać parę o ciśnieniu 20 kG/cm² oraz temperaturze 300 °C^[6], aczkolwiek niektóre źródła sugerują, iż kotły mogły pracować pod ciśnieniem wynoszącym 22 kG/cm², tak samo jak na poprzednich krążownikach ciężkich^[7]. W odróżnieniu od okrętów typu Tone, gdzie przednia maszynownia napędzała zewnętrzną parę wałów napędowych, w typie Ibuki zastosowane miało być rozwiązanie zaczerpnięte z typu Mogami, stąd przednia maszynownia napędzać miała środkowy wał napędowy^[7]. Okręt wyposażono w śruby napędowe o średnicy 3,9 m, o 0,1 m większe od tych zastosowanych w okrętach typu Mogami oraz Tone^[6].

Dane techniczne

Wyporność standardowa: 12 200 ton^[8]
Wyporność pełna: 14 828 ton^[8]
Długość: 200,6 m^[8]
Szerokość: 20,2 m^[8]
Zanurzenie: 6,043 m^[8]
Napęd: 8 kotłów typu Kanpon, 4 turbiny parowe typu Kanpon o mocy łącznej 152 000 KM^[6]
Prędkość: 35 węzłów^[8]
Zasięg: 6300 Mm przy prędkości 14 węzłów^[8]
Zapas paliwa: 2163 tony^[8]
Uzbrojenie:
- 10 dział kal. 203 mm (5 x II)^[4]
- 8 dział plot. kal. 127 mm (4 x II)^[4]
- 8 działek plot. kal. 25 mm (4 x II)^[4]
- 4 wkm kal. 13,2 mm (2 x II)^[4]
- 16 wyrzutni torpedowych kal. 610 mm (4 x IV)^[5]
Wyposażenie lotnicze: dwa wodnosamoloty Yokosuka E14Y, jeden wodnosamolot Aichi E13A^[9]
Załoga: 876 osób (planowana)^[10], 874 (na „Ibuki” – zgodnie z^[11], załoga miała liczyć 35 oficerów, 9 specjalistów, 12 chorążych, 200 podoficerów, 618 marynarzy)
Opancerzenie^[12]:
- komory amunicyjne: 40 mm pancerza pokładowego, pas burtowy grubości do 140 mm
- maszynownia: 35 mm pancerza pokładowego, pas burtowy grubości do 100 mm
- pomost bojowy: 35 mm pancerza pokładowego, ściany boczne grubości do 100 mm

Okręty

„Ibuki” – w trakcie budowy zadecydowano o przekształceniu go na lekki lotniskowiec. Dotrwał do zakończenia wojny w nieukończonym stanie.
Okręt numer 301 (nienazwany) – budowę anulowano tuż po jej rozpoczęciu 1 czerwca 1942 roku

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Takao Ishibashi [重巡伊吹型の概要]
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Yasuo Abe [マル4、マル急計画による重巡建造計画]
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Eric Lacroix: Japanese Cruisers of the Pacific War, s. 542.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e [一般計画要領書], s. 4.
↑ ^a ^b [一般計画要領書], s. 6.
↑ ^a ^b ^c ^d [一般計画要領書], s. 17.
↑ ^a ^b Eric Lacroix: Japanese Cruisers of the Pacific War, s. 549.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h [一般計画要領書], s 2.
↑ [一般計画要領書], s. 16.
↑ [一般計画要領書], s. 21.
↑ [Administrative Order no. 981], slajd 14 (s. 1118).
↑ [一般計画要領書], s. 19.

Bibliografia

Eric Lacroix, Linton Wells II: Japanese Cruisers of the Pacific War. Naval Institute Press, 1997. ISBN 0-8702-1311-3. (ang.).
写真日本の軍艦第4巻空母II. 光人社 (Koujinsha), 1989, seria: 丸 (MARU). ISBN 4-7698-0454-7. (jap.). Brak numerów stron w książce
- Yasuo Abe: 最上型の防御計画. (jap.).
写真日本の軍艦第7巻重巡III. 光人社 (Koujinsha), 1990, seria: 丸 (MARU). ISBN 4-7698-0457-1. (jap.). Brak numerów stron w książce
- Yasuo Abe: マル4、マル急計画による重巡建造計画. (jap.).
- Takao Ishibashi: 重巡伊吹型の概要. (jap.).
丸スペシャル第124号 "戦時中の日本巡洋艦II". 潮書房 (Ushioshobou), 1987. (jap.).
重巡洋艦一般計画要領書附現状調査 (jap.).
防衛省防衛研究所 (National Institute for Defense Studies of the Ministry of Defence): 内令第九百八十一号 (Administrative Order no. 981). アジア歴史資料センター (Japan Center for Asian Historical Records). [dostęp 2022-01-16]. (jap.).