Koralówka strojna

Koralówka strojna
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

siatkoblaszkowce

Rodzina

siatkoblaszkowate

Rodzaj

koralówka

Gatunek

koralówka strojna

Nazwa systematyczna
Ramaria formosa (Pers.) Quél.
Fl. mycol. France (Paris): 466 (1888)
Multimedia w Wikimedia Commons

Koralówka strojna (Ramaria formosa (Pers.) Quél.) – gatunek grzybów z rodziny siatkoblaszkowatych (Gomphaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji: Ramaria, Gomphaceae, Gomphales, Phallomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1797 r. Persoon nadając mu nazwę Clavaria formosa. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1888 r. Quélet, przenosząc go do rodzaju Ramaria[1].

Synonimy naukowe[2]:

  • Clavaria formosa Pers. 1797
  • Clavaria formosa Krombh. 1841
  • Corallium formosum (Pers.) G. Hahn 1883
  • Merisma formosum (Pers.) Lenz 1831
  • Ramaria formosa var. concolor McAfee & Grund8 1982
  • Ramaria formosa (Pers.) Quél. 1888 var. formosa

Nazwę polską nadał Władysław Wojewoda w 1987 r., dawniej w polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był jako gałęziak strojny[3].

Morfologia

Owocnik

Krzaczkowato rozgałęziony, o szerokości 6–15 cm i wysokości 8–20 cm. Wyrasta z mięsistej podstawy o grubości 2–3 cm. Podstawa ta rozgałęzia się 2–3 krotnie na wiele gałązek o końcach widełkowatych lub ząbkowanych. Końcowe rozgałęzienia mają postać litery U, co odróżnia ten gatunek od większości koralówek mających odgałęzienia w kształcie litery V. Podstawa ma u młodych owocników bladoróżowy kolor, pozostała część owocnika jest łososioworóżowa lub pomarańczowa z cytrynowożółtymi końcami. Dojrzały owocnik zmienia barwę na ochrowożółtą[4].

Miąższ

Mięsisty, u młodych owocników różowawy, u starszych białawy. Po wysuszeniu staje się kredowy i popękany. W smaku nieco gorzki[4].

Wysyp zarodników

Ochrowożółty. Zarodniki elipsoidalne, ochrowożółte, nieco brodawkowate lub gładkie, o rozmiarach 9–12,5 x 4–5 µm[5].

Występowanie i siedlisko

Występuje w Ameryce Północnej, Europie, Azji i Australii[6]. W Polsce jest gatunkiem rzadkim. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[7]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Czechach, Niemczech, Danii, Holandii[3].

Rośnie w lasach liściastych i mieszanych, zazwyczaj gromadnie[4]. Najczęściej rośnie wśród opadłych liści pod bukami, rzadziej pod dębami. Owocniki wytwarza od lipca do października[4].

Znaczenie

Grzyb mikoryzowy[3]. Grzyb trujący; powoduje zaburzenia trawienne, działa przede wszystkim silnie przeczyszczająco[5].

Gatunki podobne

Koralówkę strojną można pomylić z wieloma innymi gatunkami koralówek. Odróżnia się od nich tym, że jej dolne rozgałęzienia mają kształt dużych łuków (jak litera U, a nie V, jak u większości gatunków). Poza tym suszony miąższ ma konsystencję kruchą jak kreda, nie zaś rogowatą. Starsze okazy gałęziaków po krótkim czasie tracą charakterystyczne zabarwienie i wówczas można je oznaczyć tylko mikroskopowo, dlatego przy ich zbieraniu w celu zjedzenia należy zachować szczególną ostrożność[8].

Przypisy

  1. ↑ a b c Index Fungorum. [dostęp 2013-11-12]. (ang.).
  2. ↑ Species Fungorum. [dostęp 2013-11-12]. (ang.).
  3. ↑ a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. ↑ a b c d Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
  5. ↑ a b Albert Pilát, Otto Ušák: Mały atlas grzybów. Warszawa: PWRiL, 1977.
  6. ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2014-09-01].
  7. ↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  8. ↑ Ewald Gerhardt: Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik. s. 586. ISBN 83-7404-513-2.