Kompensacja (demografia)

Kompensacja, kompensacja urodzeń[1] – wyrównywanie strat demograficznych (wynikających z wojen i kataklizmów) następującym po nim zwiększonym przyrostem demograficznym[2].

Przykładem zjawiska kompensacji demograficznej może być wzrost liczby urodzeń w Polsce po II wojnie światowej na skutek odkładania decyzji o ślubach i posiadaniu dzieci w czasie wojny[3].

Historia pojęcia

Jako jednego z pierwszych naukowców odwołujących się do kompensacji demograficznej wymienia się P. E. Levasseura[4]. W Polsce koncepcję tę opisał Edward Rosset wyróżniając dwie fazy procesów ludnościowych związanych z wojną: okres destrukcyjny (w czasie wojny: zmniejszenie liczby ślubów, urodzeń) i okres kompensacyjny (tuż po wojnie: wzrost ślubów i urodzeń, wyższy niż w okresach pokoju)[2].

Przypisy

  1. ↑ Jelonek Adam, Soja Maria: Podstawy geografii ludności. Kraków: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013, s. 179. ISBN 978-83-88424-90-8.
  2. ↑ a b Rosset Edward, Prawa demograficzne wojny. Referat wygłoszony na Międzynarodowym Kongresie Badań Ludnościowych w Rzymie w dniu 8 września 1931 roku, Łódź 1933 [dostęp 2022-10-17] (pol.).
  3. ↑ Jelonek Adam, Soja Maria: Podstawy geografii ludności. Kraków: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013, s. 55. ISBN 978-83-88424-90-8.
  4. ↑ Компенсация демографическая. W: Большая российская энциклопедия. [dostęp 2022-10-17].