Komitet Chemii Analitycznej PAN (KChA PAN) – jeden z komitetów naukowych Polskiej Akademii Nauk (PAN), działający w ramach Wydziału III^[a][1]. Został powołany w roku 1975, m.in. w celu inicjowania, organizowania i koordynowania badań, dotyczących metod analizy chemicznej, i popularyzowania wyników tych badań. Działa – jak inne Komitety PAN – w okresach trzyletnich kadencji (rok 2013 kończy kadencję 2011–2013).

W dniu 15 września 1955 powołano w ramach Komitetu Nauk Chemicznych Wydziału III PAN Komisję Analityczną, z sześcioma specjalistycznymi podkomisjami. Inicjatorami utworzenia Komisji byli Wiktor Kemula, Jerzy Minczewski, Marceli Struszyński, Janina Świętosławska^[2], Marian Akst, Stanisław Czubek i Zygmunt Łada. Od 1 stycznia 1966 Komisję podporządkowano bezpośrednio Wydziałowi III PAN, a 25 lutego 1975 przekształcono w Komitet Chemii Analitycznej, należący do Wydziału III. Jego pierwszym przewodniczącym był prof. dr Wiktor Kemula, wiceprzewodniczącym – prof. dr Jerzy Minczewski, a sekretarzem – doc. dr Stanisław Rubel. Komitet liczył 31 członków, pracujących w 4 komisjach metodycznych, 9 komisjach branżowych, 5 podkomisjach i 8 sekcjach. Z Komisją współpracowali przedstawiciele uczelni, przemysłu i innych placówek (ok. 300 osób)^[3][4][5].

Od roku 1980 przewodniczącymi Komisji byli, kolejno: prof. dr Jerzy Minczewski (do 1992), prof. dr Adam Hulanicki^[6][7] (do 2006) i prof. dr hab. inż. Jacek Namieśnik (do 2019)^[3].

Komitet został powołany w celu inicjowania, organizowania i koordynowania badań, dotyczących metod analizy chemicznej, stosowanych we wszystkich obszarach podstawowych nauk chemicznych (tj. chemia nieorganiczna, organiczna, fizyczna, biochemia) oraz w czasie badań stosowanych (np. zastosowania w różnych dziedzinach techniki i gospodarki). Koordynowanie prace, prowadzone w różnych placówkach naukowych związanych z Komitetem, zmierzają do zapewnienia wysokiej jakości wyników analitycznych. Komitet promuje wyniki uzyskane przez polskich specjalistów w dziedzinie chemii analitycznej i reprezentuje to środowisko w organizacjach międzynarodowych^[3][8]

W roku 2012 Komitet organizował lub współorganizował 10 konferencji krajowych i jednej konferencji międzynarodowej – 29th International Symposium on Chromatography (Toruń, 9–13 czerwca 2012; 650 uczestników krajowych, 394 zagranicznych; 81 wystąpień). Spośród konferencji krajowych największą skalę (202 uczestników, 189 wystąpień) miało XXI Ogólnopolskie Sympozjum Bromatologiczne Żywność i Żywienie w XXI wieku – wyzwania i nadzieje, zorganizowane wspólnie z Ogólnopolską Sekcją Bromatologicną PTFarm i Komitetem Nauki o Żywieniu Człowieka^[9][10].

W ramach innych działań statutowych w roku 2012 m.in. stworzono stronę internetową Komitetu, strony kilku Zespołów, rozpoczęto tworzenie bazy internetowej www. „Polska Chemia Analityczna”^[11], zorganizowano coroczny konkurs „najlepsze doktoraty” (4 laureatów), przyznano dwóm osobom Medal im. Prof. Andrzeja Waksmundzkiego (Jacek Nawrocki i Atilla Felinger)^[10].

W skład Komitetu wchodzą zespoły specjalistyczne; w roku 2012 było to 10 Zespołów (w nawiasach – przewodniczący Zespołu)^[12]:

• Analityki Sądowej i Toksykologicznej (Maria Kała),
• Analityki Żywności (Piotr Szefer),
• Analityki Środowiskowej (Wiesław Wasiak),
• Automatyzacji Metod Analitycznych (Paweł Kościelniak),
• Chemometrii i Metrologii Chemicznej (Andrzej Parczewski),
• Chromatografii i Technik Pokrewnych (Bogusław Buszewski),
• Elektroanalizy (Władysław Kubiak),
• Nauczania Chemii Analitycznej (Marek Biziuk),
• Analizy Spektralnej (Ewa Bulska),
• Analizy Śladowej (Henryk Matusiewicz).

Na liście członków KChA, pochodzących z wyboru, w roku 2012 znajdowało się 37 osób^[10], w tym 33 pracowników szkół wyższych i 4 przedstawicieli instytutów badawczych (innych niż jednostki PAN). Według informacji, zamieszczonych w internetowej bazie danych OPI (prawdopodobnie wcześniejszych), Komitet liczył 63 członków^[5].

Aktualne:

• Analityka – nauka i praktyka (kwartalnik)^[13],
• Analytical and Bioanalytical Chemistry (ABC, dwutygodnik)^[14][1].

Nieaktualne:

• Chemia Analityczna – Chemical Analysis (dwumiesięcznik ukazujący się od 1956 r., od 1 stycznia 2010 r. wchodzi w skład Analytical and Bioanalytical Chemistry)^[15].