Kolegium jezuitów w Lublinie

Kolegium jezuitów w Lublinie
kolegium jezuitów
Ilustracja
Jeden z budynków szkolnych przy ul. Jezuickiej 13 (zdjęcie wykonano w 2011)
Państwo

 I Rzeczpospolita

Miejscowość

Lublin

Data założenia

1582

Data zamknięcia

1773

Położenie na mapie Polski w 1771 r.
Mapa konturowa Polski w 1771 r., blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kolegium jezuitów w Lublinie”
Ziemia51°14′49,5″N 22°34′06,8″E/51,247083 22,568556

Kolegium jezuitów w Lublinie – uczelnia jezuicka prowadzona w Lublinie w latach 1582–1773, stanowiąca ośrodek katolickiej kontrreformacji. Dysponowała własnym zapleczem, w tym drukarnią. Jej tradycję kontynuuje I Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Staszica w Lublinie.

Historia

Idea założenia kolegium w Lublinie wyszła od ks. Piotra Skargi, rektora kolegium wileńskiego. Kolegium zostało ufundowane w 1581 przez starostę bolesławskiego Bernarda Maciejowskiego i starostę stężyckiego Mikołaja Zebrzydowskiego[1]. Uczelnia zaczęła działać w 1586[2]. Należała do prowincji polskiej jezuitów, a od 1756 do prowincji małopolskiej[3].

Założenie kolegium w miało przeciwdziałać szerzeniu się kalwinizmu, anabaptyzmu, socynianizmu, które były coraz popularniejsze w regionie. Kolegium stało się ośrodkiem katolickiej kontrreformacji. Zorganizowano również kilka publicznych dysput teologicznych, w której starli się jezuici i socynianie[4].

Dysponowało ono własną apteką oraz drukarnią (od 1688), młynami, browarem i gorzelniami[3]. Część budynków kolegium spłonęła w pożarze miasta 10 marca 1752[5]. W 1757 otwarto przy nim konwikt szlachecki[5].

W 1773, wraz z kasatą zakonu jezuitów majątek kolegium przeszedł na własność Komisji Edukacji Narodowej, która powierzyła go zakonowi trynitarzy, pod warunkiem jego odnowienia i utrzymania. Warunki te zakon spełnił w 1786, kiedy to dodatkowo przekazano mu byłą bibliotekę jezuitów. Po upadku Księstwa Warszawskiego umiejscowiono tu rosyjskie gimnazjum[6]. Do jego tradycji nawiązuje I Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Staszica w Lublinie[7]

Wykładowcy i absolwenci

 Z tym tematem związane są kategorie: Wykładowcy Kolegium Jezuitów w Lublinie, Absolwenci i studenci Kolegium Jezuitów w Lublinie.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Załęski 1905 ↓, s. 329-331.
  2. ↑ Załęski 1905 ↓, s. 336.
  3. ↑ a b Załęski 1905 ↓, s. 376.
  4. ↑ Załęski 1905 ↓, s. 337-344.
  5. ↑ a b Załęski 1905 ↓, s. 372.
  6. ↑ Załęski 1905 ↓, s. 377.
  7. ↑ I Liceum Ogólnokształcące w Lublinie

Bibliografia

  • Stanisław Załęski, Jezuici w Polsce. t. IV. Dzieje 153 kolegiów i domów jezuitów w Polsce, Kraków 1905.