Kościół św. Andrzeja Apostoła w Bielanach Wrocławskich

Kościół pw. św. Andrzeja Apostoła
Zabytek: nr rej. A/1250/1047 z dnia 1964-01-24 24 stycznia 1964(dts)[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Bielany Wrocławskie

Adres

ul. Wrocławska 30A

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Parafia św. Andrzeja Apostoła w Bielanach Wrocławskich[2]

Wezwanie

św. Andrzeja Apostoła

Wspomnienie liturgiczne

30 listopada

Położenie na mapie gminy Kobierzyce
Mapa konturowa gminy Kobierzyce, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół pw. św. Andrzeja Apostoła”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół pw. św. Andrzeja Apostoła”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół pw. św. Andrzeja Apostoła”
Położenie na mapie powiatu wrocławskiego
Mapa konturowa powiatu wrocławskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół pw. św. Andrzeja Apostoła”
Ziemia51°02′23,21″N 16°58′07,90″E/51,039781 16,968861
Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół św. Andrzeja Apostoła w Bielanach Wrocławskich – rzymskokatolicki kościół parafialny w Bielanach Wrocławskich, w gminie Kobierzyce.

Historia

Gotycki kościół został zbudowany w XV wieku, wieżę dobudowano w latach 1520−1530. W 1567 na wieży powieszono trzy dzwony (pozostał tylko jeden z nich). W 1632 roku świątynię przekazano luteranom, w 1654 stała się ponownie katolicka. W 1707 z powodu spękań stropów przeprowadzono kapitalny remont z umieszczeniem kotew[4].

Podczas II wojny światowej kościół nie został uszkodzony. W latach 90. XX w. świątynia przeszła kapitalny remont i została rozbudowana (nawa boczna, drzwi wejściowe przed wieżą, przedłużenie chóru)[5].

Architektura

Kościół z cegły, na planie prostokąta, z wieżą od zachodu. Dwuprzęsłową nawę i prezbiterium przekryte sklepieniem krzyżowym oddziela łuk tęczowy. Na elewacji znajdują się otwory po belkach rusztowania, a na wschodniej ścianie i szczycie − ostrołukowe blendy.

Dekoracja rzeźbiarska i wyposażenie

W kościele znajdują się m.in.:

  • neogotycka szafa z XIV-wiecznymi gotyckimi rzeźbami z niezachowanego ołtarza głównego: św. Barbary, św. Marii Magdaleny, św. Katarzyny i jedna bez symbolu,
  • gotycka rzeźba św. Barbary (1 poł. XV wieku),
  • gotycki portal wejściowym pochodzący z pierwotnego kościoła (XV w.). Nad portalem znajduje się kartusz z herbami Hans Heinricha Uthmanna i jego żona Magdaleny von Heugel, którzy sfinansowali przebudowę wnętrza i remont kościoła, z datą 1621[6].
  • gotyckie sakramentarium z rzeźbionego piaskowca (1520−30), usytuowane w południowo-wschodniej, wciągniętej do wnętrza, przyporze, ozdobione pinaklami i wimpergą z płaskorzeźbionym weraikonem,
  • pięć rzeźb z tryptyku gotyckiego: Madonna z Dzieciątkiem, Maria Magdalena, św. Józef, św. Barbara, św. Katarzyna,
  • renesansowy nagrobek Anny z domu von Utmann (1654),
  • obraz św. Andrzeja Apostoła w ołtarzu głównym (1710),
  • barokowa chrzcielnica (1710−20),
  • barokowa rzeźba św. Jana Nepomucena (1730),
  • prospekt organowy ustawiony na emporze (1819−29),
  • tabernakulum wykonane przez Franza Xavera Moschnera (1849),
  • ambona wykonana przez Franza Xavera Moschnera (1849),
  • świeczniki (6 szt.) trójdzielne, z białego stopu (XIX w.),
  • tarcze herbowe fundatorów kościoła Hansa Henryka von Utmanna i Magdaleny z domu von Heugel[6].

Organy

liczba głosów 10
liczba manuałów 1 + pedał
traktura gry mechaniczna
traktura rejestrów mechaniczna
  • Herb von Uthmann
    Herb von Uthmann
  • Herb von Uthmann
    Herb von Uthmann
  • Herb von Heugel
    Herb von Heugel
  • Herb von Heugel
    Herb von Heugel
  • Herby Uthmann, Heugel
    Herby Uthmann, Heugel
  • Sakramentarium z ozdobione pinaklami[7]
    Sakramentarium z ozdobione pinaklami[7]

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 234. [dostęp 2013-06-12].
  2. ↑ Archidiecezja wrocławska Dekanat Wrocław - Krzyki rzymskokatolicka parafia pw. św. Andrzeja Apostoła. [dostęp 2013-06-17].
  3. ↑ www.organy.pro Bielany Wrocławskie Kościół Św. Andrzeja Apostoła. [dostęp 2013-06-23].
  4. ↑ Krzysztof Garbaczewski (red.): Żółty szlak turystyczny dookoła Wrocławia im. dr. Bronisława Turonia: rowerowe trasy dojazdowe: przewodnik. Wrocław: Spółka Autorska Z.K. Garbaczewscy, 1995. ISBN 83-913457-6-9.
  5. ↑ Kościoły i kaplice archidiecezji wrocławskiej. ks. prof. Józef Pater (red.). Wrocław: Kuria Metropolitalna Wrocławska, 2002, s. 612-3. ISBN 83-85598-22-X.
  6. ↑ a b Zamki, palace i dwory powiatu wrocławskiego. [dostęp 2024-01-20].
  7. ↑ Sakramentarium również z wimpergą z płaskorzeźbionym weraikonem

Bibliografia

  • Kościoły i kaplice archidiecezji wrocławskiej. ks. prof. Józef Pater (red.). Wrocław: Kuria Metropolitalna Wrocławska, 2002, s. 612-3. ISBN 83-85598-22-X.
  • Krzysztof Garbaczewski (red.): Żółty szlak turystyczny dookoła Wrocławia im. dr. Bronisława Turonia: rowerowe trasy dojazdowe: przewodnik. Wrocław: Spółka Autorska Z.K. Garbaczewscy, 1995, s. 137-9. ISBN 83-913457-6-9.