Klejówka plamista

Klejówka plamista
Ilustracja
Młode owocniki klejówki plamistej
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

borowikowce

Rodzina

klejówkowate

Rodzaj

klejówka

Gatunek

klejówka plamista

Nazwa systematyczna
Gomphidius maculatus (Scop.) Fr.
Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 319 (1838)
Multimedia w Wikimedia Commons
Czarniawe plamy na blaszkach i trzonie

Klejówka plamista (Gomphidius maculatus (Scop.) Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny klejówkowatych (Gomphidiaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Gomphidius, Gomphidiaceae, Boletales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1772 r. Giovanni Antonio Scopoli nadając mu nazwę Agaricus maculatus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1838 r. Fries, przenosząc go do rodzaju Gomphidius[1].

Niektóre synonimy nazwy naukowej[2]:

  • Agaricus maculatus Scop. 1772
  • Agaricus maculatus Scop. 1772 var. maculatus
  • Gomphidius furcatus Peck 1899
  • Gomphidius gracilis Berk. 1854
  • Gomphidius maculatus var. cookei Massee 1892
  • Gomphidius maculatus var. furcatus (Peck) Singer 1949
  • Gomphidius maculatus (Scop.) Fr. 1838 var. maculatus
  • Leucogomphidius maculatus (Scop.) Kotl. & Pouzar 1972
  • Paxillus gracilis (Berk.) Quél. 1880

Nazwę polską podała Alina Skirgiełło w 1960 r[3].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 2–8 cm, u młodych owocników łukowaty z podwiniętym brzegiem, u starszych płaski, w końcu wklęsły na środku. Czasami posiada tępy garb. Powierzchnia początkowo biaława, później różowawa, w końcu mięsnobrązowawa z dużymi czarnymi plamami. Zazwyczaj jest śliski, tylko podczas długotrwałej suchej pogody nieco lepki[4].

Blaszki

Rzadkie, zbiegające na trzon. Początkowo siwoczarne. Po uszkodzeniu zmieniają kolor na czerwonawy, rdzawobrązowy, z czasem czernieją[4].

Trzon

Wysokość 5–9 cm, grubość 1–1,5 cm, walcowaty, najcieńszy u podstawy. Jest pełny, zazwyczaj zakrzywiony. Powierzchnia biaława, w górnej części pokryta dużymi plamami w kolorze od purpurowego do czarniawego[4]. Są to plamy po wydzielanej z blaszek zaschniętej cieczy o bursztynowym kolorze. Podstawa żółta[5].

Miąższ

Biały, po uszkodzeniu różowiejący, a później czerwieniejący. Smak i zapach słaby[4].

Wysyp zarodników

Czarny. Zarodniki gładkie o rozmiarach 18–23 × 6–9 μm[5].

Występowanie i siedlisko

Opisano występowanie tego gatunku w Europie, Ameryce Północnej, Japonii i Nowej Zelandii[6]. W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[7]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Niemczech, Danii, Estonii, Holandii[3].

Rośnie w lasach, szczególnie górskich, na ziemi, głównie pod modrzewiami. Owocniki wytwarza od lipca do października[3].

Znaczenie

Grzyb mikoryzowy[3]. Według niektórych atlasów grzybów grzyb jadalny, jednak odradza się jego spożywanie. Jego jadalność budzi wątpliwości, prawdopodobnie częściej niż inne klejówki może powodować dolegliwości żołądkowo-jelitowe[8].

Gatunki podobne

  • klejek alpejski (Chroogomphus helveticus). Nie jest śliski i ma owocnik pomarańczowobrązowy do różowofioletowego bez plam[4].
  • klejek czerwonawy (Chroogomphus rutilus) nie jest śliski i ma czerwonobrązowy kapelusz. Brak plam[4].

Przypisy

  1. ↑ a b c Index Fungorum. [dostęp 2013-03-05]. (ang.).
  2. ↑ Species Fungorum. [dostęp 2015-10-24]. (ang.).
  3. ↑ a b c d Władysław Wojewoda: Checklist of Polisch Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Scienceas, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. ↑ a b c d e f Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
  5. ↑ a b Atlas grzybów. Gomphidius maculatus. [dostęp 2013-09-23].
  6. ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2015-06-22].
  7. ↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  8. ↑ Gminder A., Böhning T., Jaki to grzyb? Świat Książki, Warszawa 2009

Read other articles:

Bandar Udara Paro

Bandar Udara Paroསྤ་རོ་གནམ་ཐང༌།IATA: PBHICAO: VQPRInformasiJenisPublikPengelolaDepartemen Penerbangan Sipil BhutanLokasiDistrik ParoKetinggian dpl2,230 mdplPetaPBHLokasi Bandara di BhutanLandasan pacu Arah Panjang Permukaan kaki m 15/33 6,445 1,964 Aspal Bandar Udara Paro (IATA: PBH, ICAO: VQPR) merupakan sebuah bandara yang terletak di Paro, Bhutan. Bandara ini merupakan satu-satunya bandara internasional di Bhutan dan juga merupakan tempat pangkala...

 

Laura Fraser

Untuk pemahat Amerika Serikat, lihat Laura Gardin Fraser. Laura FraserLahir24 Juli 1976 (umur 47)Glasgow, SkotlandiaPekerjaanAktrisTahun aktif1995–kiniSuami/istriKarl Geary ​(m. 2003)​Anak1 Laura Fraser (lahir 24 Juli 1976) adalah seorang aktris asal Skotlandia. Ia memerankan Door dalam seri fantasi urban Neverwhere, Kate dalam film A Knight's Tale, Cat MacKenzie dalam seri drama BBC Three Lip Service dan Lydia Rodarte-Quayle dalam seri drama kejahatan...

 

List of acts of the Parliament of Scotland to 1707

This article should specify the language of its non-English content, using {{lang}}, {{transliteration}} for transliterated languages, and {{IPA}} for phonetic transcriptions, with an appropriate ISO 639 code. Wikipedia's multilingual support templates may also be used. See why. (December 2022) English, Scottish, Irish and Great Britain legislationActs of parliaments of states preceding the United Kingdom Of the Kingdom of...

Pentagon Papers (film)

Pour les articles homonymes, voir Paper, Pentagon Papers et Post. Pentagon Papers Katharine Graham [1917-2001], éditrice du Washington Post, invitée à une réunion de la Dutch Newspaper Press (NDP) Données clés Titre québécois Le Post Titre original The Post Réalisation Steven Spielberg Scénario Liz HannahJosh Singer Musique John Williams Acteurs principaux Meryl StreepTom Hanks Sociétés de production Fox Searchlight PicturesAmblin PartnersAmblin EntertainmentPascal PicturesStar T...

 

Fibrocartilage

Type of tissue This article includes a list of references, related reading, or external links, but its sources remain unclear because it lacks inline citations. Please help improve this article by introducing more precise citations. (May 2015) (Learn how and when to remove this message) FibrocartilageWhite fibrocartilage from an intervertebral fibrocartilage.Symphysis pubis exposed by a coronal section. (Pubic symphysis visible at center left.)IdentifiersMeSHD051445TA21541THH2.00.03.5.00017 F...

 

Ipomoea polymorpha

Species of flowering plant Ipomoea polymorpha Scientific classification Kingdom: Plantae Clade: Tracheophytes Clade: Angiosperms Clade: Eudicots Clade: Asterids Order: Solanales Family: Convolvulaceae Genus: Ipomoea Species: I. polymorpha Binomial name Ipomoea polymorphaRoemer & Schultes Synonyms Convolvulus brownii Spreng. Convolvulus commatophyllus Steud. ex Choisy Convolvulus defloratus Choisy Convolvulus nolaniflorus Zippelius ex Spanoghe Convolvulus robertianus Spreng. Ipomoea c...

2020年夏季奧林匹克運動會波蘭代表團

2020年夏季奥林匹克运动会波兰代表團波兰国旗IOC編碼POLNOC波蘭奧林匹克委員會網站olimpijski.pl（英文）（波兰文）2020年夏季奥林匹克运动会（東京）2021年7月23日至8月8日（受2019冠状病毒病疫情影响推迟，但仍保留原定名称）運動員206參賽項目24个大项旗手开幕式：帕维尔·科热尼奥夫斯基（游泳）和马娅·沃什乔夫斯卡（自行车）[1]闭幕式：卡罗利娜·纳亚（皮划艇）&#...

 

Філософія

Частина серії проФілософіяLeft to right: Plato, Kant, Nietzsche, Buddha, Confucius, AverroesПлатонКантНіцшеБуддаКонфуційАверроес Філософи Епістемологи Естетики Етики Логіки Метафізики Соціально-політичні філософи Традиції Аналітична Арістотелівська Африканська Близькосхідна іранська Буддій�...

 

Karel Čurda

Karel Čurda Karel Čurda (10 Oktober 1911 – 29 April 1947) adalah sosok kolaborator Nazi asal Ceko yang aktif selama Perang Dunia II. Aktivitas masa perang Seorang prajurit tentara Cekoslowakia di pengasingan, urda diterjunkan ke protektorat pada tahun 1942 sebagai anggota kelompok sabotase Out Distance. Belakangan tahun itu, dia mengkhianati agen tentara Cekoslowakia yang bertanggung jawab atas pembunuhan pejabat tinggi Nazi Reinhard Heydrich di Praha.[1] Hadiahnya a...

Andrew Cuomo

Governor of New York from 2011 to 2021 Andrew CuomoCuomo in 201956th Governor of New YorkIn officeJanuary 1, 2011 – August 23, 2021LieutenantRobert DuffyKathy HochulPreceded byDavid PatersonSucceeded byKathy HochulChair of the National Governors AssociationIn officeAugust 5, 2020 – July 8, 2021Vice ChairAsa HutchinsonPreceded byLarry HoganSucceeded byAsa HutchinsonVice Chair of the National Governors AssociationIn officeJuly 26, 2019 – August 5, 2020ChairL...

 

Harding Home

Historic house in Ohio, United States United States historic placeWarren G. Harding HouseU.S. National Register of Historic PlacesU.S. National Historic Landmark Harding Home in 2011Location380 Mt. Vernon Ave., Marion, OhioCoordinates40°35′11.37″N 83°7′18.55″W / 40.5864917°N 83.1218194°W / 40.5864917; -83.1218194Arealess than one acreBuilt1891 (1891)Architectural styleQueen Anne StyleNRHP reference No.66000618Significant datesAdded to NR...

 

Yukimi Matsuo

Yukimi MatsuoLahirYukimi Matsuo20 Oktober 1987 (umur 36)Prefektur Mie, JepangTinggi173 m (567 ft 7 in)GelarMiss Universe Japan 2013Pemenang kontes kecantikanWarna rambutHitamKompetisiutamaMiss Universe Japan 2013(Pemenang)Miss Universe 2013(Tak meraih peringkat) Yukimi Matsuo (松尾 幸実code: ja is deprecated , Matsuo Yukimi, lahir 20 Oktober 1987) adalah seorang pemeran, peraga busana dan pemegang gelar kontes kecantikan. Ia dimahkotai menjadi Miss Universe Japan 2013...

2,5-Dimethoxy-4-methylphenylcyclopropylamine

2,5-Dimethoxy-4-methylphenylcyclopropylamine Names Preferred IUPAC name 2-(2,5-Dimethoxy-4-methylphenyl)cyclopropan-1-amine Identifiers CAS Number 714903-64-7 Y69854-49-5 (non-specific) Y 3D model (JSmol) Interactive image ChEMBL ChEMBL13530 Y ChemSpider 2285590 Y PubChem CID 3017965 UNII U2YC8RFK7B Y CompTox Dashboard (EPA) DTXSID10990120 InChI InChI=1S/C12H17NO2/c1-7-4-12(15-3)9(6-11(7)14-2)8-5-10(8)13/h4,6,8,10H,5,13H2,1-3H3 YKey: HYVPPECPQRBJEQ-UHF...

 

Chemical compound

Substance composed of multiple elements that are chemically bonded Pure water (H2O) is an example of a compound. The ball-and-stick model of the molecule shows the spatial association of two parts hydrogen (white) and one part oxygen (red) A chemical compound is a chemical substance composed of many identical molecules (or molecular entities) containing atoms from more than one chemical element held together by chemical bonds. A molecule consisting of atoms of only one element is therefore n...

 

Hudson Taylor

British Protestant missionary in China This article is about the missionary to China. For other uses, see Hudson Taylor (disambiguation). James Hudson TaylorTaylor in 1893 with a handwritten note and signaturePersonalBorn(1832-05-21)21 May 1832Barnsley, Yorkshire, United KingdomDied3 June 1905(1905-06-03) (aged 73)Changsha, Hunan, ChinaReligionChristianitySpouseMaria Jane Taylor(née Dyer);Jennie Taylor(née Faulding)Parent(s)James TaylorAmelia HudsonAlma materLondon Hospital Medica...

Honduras national under-20 football team

Honduras U-20Nickname(s)La Mini HAssociationFENAFUTHConfederationCONCACAFHead coachLuis AlvaradoCaptainAaron ZúñigaFIFA codeHON First colours Second colours First international Costa Rica 1–2 Honduras (Panama; 7 March 1962)Biggest win Sint Maarten 0–12 Honduras (Bradenton, Florida, United States; 3 November 2018)Biggest defeat Norway 12–0 Honduras (Lublin, Poland; 30 May 2019)FIFA U-20 World CupAppearances9 (first in 1977)Best resultGroup stage (1977, 19...

 

Frankie Adams

New Zealand-Samoan actress Frankie AdamsFrankie Adams at WonderCon 2018Born (1994-01-03) 3 January 1994 (age 30)Savaiʻi, SamoaNationalitySamoa and New Zealand[1]OccupationActressHeight180 cm (5 ft 11 in) Frankie Adams (born 3 January 1994) is a Samoan New Zealand actress, best known for her roles as Bobbie Draper in the science fiction television series The Expanse and as Ula Levi in the prime-time soap opera Shortland Street.[2] Early life and education A...

 

Metis (mytologi)

Athenas födelse (Metis figurerar allegoriskt under Zeus tron), svartfigurig tripod, omkring 570-560 f.Kr., Louvren (CA 616). Metis var i den grekisk mytologin en titan, Okeanos och Tethys dotter och Zeus första hustru. Metis var den visaste av alla levande varelser. Hon förutspådde att hon först skulle föda en dotter som var lika stark och mäktig som sin far och sedan en son som var ännu mäktigare. När hon blev havande, då slukade Zeus henne så att Athena istället föddes beväpn...

2011 IPSC Handgun World Shoot

2011 IPSC Handgun World ShootOfficial logo of the 2011 IPSC Handgun World ShootVenueKalamonas Shooting RangeLocationRhodes, GreeceCompetitors1080 from 64 nationsMedalists  Production (Largest Division) Bob Vogel Ben Stoeger Matthew Mink← 2008 HG World Shoot2014 HG World Shoot → The 2011 IPSC Handgun World Shoot XVI held at Rhodes, Greece was the 16th IPSC Handgun World Shoot. There were 30 stages which all had a Greek theme.[1] Champ...

 

Walden Two

1948 novel by B. F. Skinner Walden Two First editionAuthorB. F. SkinnerLanguageEnglishGenreScience fiction, utopian novelPublisherHackett Publishing CompanyPublication date1948Publication placeUnited StatesMedia typePrintPages301ISBN0-87220-779-XOCLC75310838 Walden Two is a utopian novel written by behavioral psychologist B. F. Skinner, first published in 1948. At that time, it was considered as science fiction since science-based methods for altering human behavior were not widespread.&...