Wiosną 1863 Casado del Alisal uzupełniał swoje wykształcenie artystyczne w Paryżu, dzięki stypendium Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych św. Ferdynanda. Pracował tam nad obszernym obrazem o tematyce historycznej. Jako temat wybrał kapitulację pod Bailén – było to pierwsze zwycięstwo Hiszpanów odniesione w wojnie o niepodległość (1807–1814)[2]. W stolicy Francji Casado del Alisal miał łatwiejszy dostęp do źródeł dotyczących napoleońskiego umundurowania[3].
W 1864, krótko po ukończeniu, płótno zostało wysłane do Madrytu i wyeksponowane w nowo powstałym Teatro Real w ramach Krajowej Wystawy Sztuk Pięknych. Obraz otrzymał medal I klasy[4] i spotkał się z pozytywną reakcją publiczności[2]; w tym pary królewskiej Franciszka de Asís Burbon i Izabeli II, która zakupiła dzieło[3]. Obraz znajdował się w Pałacu Królewskim w Madrycie aż do 1921, kiedy Alfons XIII przekazał go do Museo de Arte Moderno (Muzeum Sztuki Nowoczesnej). W 1971 kolekcja tego muzeum została włączona do zbiorów Prado, gdzie obraz obecnie jest eksponowany[2].
Generał Castaños stoi na czele hiszpańskiego wojska i pełnym szacunku gestem pozdrawia pokonanego wroga. Dupont odpowiada rozkładając ramiona na znak poddania, ale jego postawa jest przy tym poważna i dumna. Obok generałów Casado del Alisal umieścił innych wojskowych, którzy brali udział w bitwie, ale jest mało prawdopodobne, aby uczestniczyli w kapitulacji – jest to interpretacja malarza. Kompozycja jest skonstruowana tak, aby oddać hołd obrazowi Poddanie BredyVelázqueza. Grupy żołnierzy zostały ustawione w kształcie krzyża, a na ich czele stoją dowódcy. Wojska hiszpańskie stoją po lewej, a francuskie po prawej i na dalszym planie, co podkreśla ich klęskę. W centrum kompozycji uprzejmość Castañosa kontrastuje z aroganckim gestem Duponta i dumną postawą Goberta. W tle rozciąga się pejzaż pola bitwy oraz chorągwie, które również nawiązują do obrazu Velázqueza[2].
Analiza
Oprócz kompozycji zapożyczonej od Velázqueza, istotny jest też wpływ malarzy francuskich takich jak Antoine-Jean Gros i François Gérard, specjalizujących się w scenach kampanii napoleońskich. Użyta paleta barw wykorzystująca szeroką gamę harmonijnych kolorów wskazuje na wysokie umiejętności techniczne malarza. Udało mu się uzyskać wrażenie ciepłego czerwcowego dnia w prowincji Jaén[2].
Rysunek jest zdecydowany i pewny, podkreśla postawy i ekspresję postaci. Umundurowanie obu armii zostało przestawione z dbałością o szczegóły i autentyczność, w oparciu o źródła konsultowane w Paryżu i Madrycie[2]. Wysoka jakość portretów pozwala rozpoznać wszystkich przedstawionych dowódców[3]. Najbardziej ożywionym elementem obrazu wydaje się grupa hiszpańskich żołnierzy, gdzie można zauważyć barwne gesty i ekspresje nadające postaciom realizm. Uwagę zwraca także broń przedstawiona na pierwszym planie, nawiązanie do żniw i kurz wzniecany przez zwyciężone oddziały[2].
Przypisy
↑ abAlessandro Bettagno, Christopher Brown, Francisco Calvo Serraller, Francis Haskell, Alfonso E. Pérez Sánchez: Muzeum Prado. Arcydzieła malarstwa. Warszawa: Arkady, 2011, s. 614-615. ISBN 978-83-213-4421-8.
.jpg)
.jpg)