Kaczy Żleb

Widok z Doliny Litworowej

Kaczy Żleb (słow. Kačací žľab[1]) – duży żleb opadający spod przełęczy Zachodnie Żelazne Wrota (2280 m) w grani głównej Tatr do Doliny Kaczej. Wschodnie jego obramowanie w górnej części tworzy północna grań Śnieżnych Kop, niżej urwiska Zasłonistej Turni. Od zachodniej strony opada pod ścianami Zachodniego Szczytu Żelaznych Wrót, Żłobistego Szczytu i Rumanowego Szczytu do południowo-zachodniego końca dolnej części Doliny Kaczej. Śnieg zalega w nim zwykle do późnego lata. Ma kilka odgałęzień, jednym z nich jest Żłobiste Koryto[2].

Jest to potężny żleb przypominający kanion. Według Władysława Cywińskiego prawdopodobnie jest największym żlebem w całych Tatrach i prawdopodobnie także – najgroźniejszym. Zalegają w nim prawie wieczne śniegi. W. Cywiński pisał: Co się tu dzieje przy ulewnych deszczach czy wiosennych roztopach? Lepiej pozostawić to wyobraźni, niż bezpośrednim obserwacjom[3]. Żleb ma pionowe boczne ściany, a jego koryto osiąga szerokość do 20 m, jest wypełnione skalnym gruzem. Latem miejscami zalegają w nim płaty śniegu z pułapkowymi dziurami. Jest w nim kilka wymytych i wygładzonych przez lawiny progów, a na nich wodospady, które zanikają tylko przy długotrwałej suszy[4].

Witold Henryk Paryski w swoim przewodniku taternickim pisze, że w dolnej części Kaczy Żleb rozgałęzia się na dwa koryta. Przy oglądaniu z oddali tak to wygląda, jednak w rzeczywistości są to dwa oddzielne żleby. Ten drugi to Mały Kaczy Żleb będący przedłużeniem Rumanowego Koryta. Rozdziela je bula, w górnej części trawiasta i łatwa, w dolnej poderwana pionowymi, skalnymi ściankami. Górą przechodzi w grzędę wrastającą w podstawę czołowej ściany lewego filara Rumanowego Szczytu. Jej wysokość nad dnem Kaczego Żlebu w żadnym miejscu nie jest mniejsza od 10 m. Powyżej buli znajduje się Kaczy Taras[4].

Najniższa część Kaczego Żlebu tworzy piarżyste koryto dochodzące niemal do Zielonego Stawu Kaczego. Jego głębokość co roku się zwiększa, a brzegi koryta tworzą strome boczne wały złożone z otoczaków, w najniższej części zmielonych prawie na piasek[4].

Taternictwo

Pierwsze przejście
Droga wspinaczkowa

Kaczym Żlebem; 0+, krótki odcinek IV w skali tatrzańskiej, niebezpieczna kruszyzna, strome śniegi, czas przejścia 2 godz.[4]

Przypisy

  1. Grzegorz Barczyk, Adam Piechowski, Grażyna Żurawska, Bedeker tatrzański, Ryszard Jakubowski (red.), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, ISBN 83-01-13184-5.
  2. Witold Henryk Paryski, Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Rumanowa Przełęcz – Wschodnie Żelazne Wrota, t. 9, Warszawa: Sport i Turystyka, 1962.
  3. Władysław Cywiński, Tatry. Przewodnik szczegółowy. Rumanowy. Żłobisty, t. 17, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2012, ISBN 978-83-7104-042-9.
  4. a b c d e Władysław Cywiński, Ganek, t. 16, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2011, ISBN 978-83-7104-042-9.