José Ribamar Ferreira Sarney de Araujo Costa (ur. 24 kwietnia 1930 w Pinheiro w stanie Maranhão) – brazylijski polityk, prawnik, malarz, poeta, prezydent kraju w latach 1985–1990.
Życiorys
Z wykształcenia prawnik, adwokat; autor książek beletrystycznych, jest członkiem Brazylijskiej Akademii Literatury (od 1980). W latach 1956–1966 deputowany do Kongresu Narodowego, 1965–1970 pełnił funkcję gubernatora rodzinnego stanu Maranhão. Zasiadł następnie (1970) w Senacie. W latach 1980–1984 kierował rządzącą Partią Demokratyczno-Społeczną (PDS). Opuścił PDS w lipcu 1984 i utworzył nowe ugrupowanie – Partię Frontu Liberalnego (PFL). 15 stycznia 1985 został wybrany na wiceprezydenta Brazylii; w związku z ciężką chorobą prezydenta elekta Tancredo Nevesa objął w jego imieniu władzę 15 marca 1985. Po śmierci Nevesa w kwietniu tego roku został zaprzysiężony jako pełnoprawny prezydent (do końca czteroletniej kadencji Nevesa). Był pierwszym cywilnym szefem państwa od 21 lat.
Za jego kadencji wprowadzono początkowo poprawkę do konstytucji, ustanawiającą bezpośrednie wybory prezydenckie (wcześniej było to zadaniem kolegium elektorskiego), a w 1988 nową konstytucję. Złą sytuację gospodarczą prezydent (będący jednocześnie szefem rządu) próbował zwalczyć planem stabilizacyjnym (Plano Cruzado), ale bez powodzenia. W czerwcu 1988 Kongres wydłużył kadencję Sarneya o dodatkowy rok; jego następcą został wybrany w grudniu 1989 Fernando Collor de Mello, zaprzysiężony w marcu 1990.
Po odejściu z funkcji prezydenta ponownie zasiadł w Senacie, w latach 2003–2005 był przewodniczącym tej izby. Jego syn José Sarney Filho został ministrem środowiska w administracji prezydenta Lula da Silva.
Odznaczenia
- Brazylijskie
- Zagraniczne[1]
Przypisy
I (Stara) Republika (1889–1930) |
|
---|
Era Vargasa (1930–1946) |
|
---|
II Republika – Republika 1946 (1946–1964) |
|
---|
Dyktatura wojskowa (1964–1985) |
|
---|
III (Nowa) Republika (od 1985) |
|
---|
- ↑ a b nie objął urzędu
- ↑ zmarł przed objęciem urzędu