PROFILPELAJAR.COM

John Knowles Paine
Data i miejsce urodzenia	9 stycznia 1839 ; Portland
Pochodzenie	amerykańskie
Data i miejsce śmierci	25 kwietnia 1906 ; Cambridge
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	kompozytor, organista, pedagog
	Multimedia w Wikimedia Commons

John Knowles Paine (ur. 9 stycznia 1839 w Portland w stanie Maine, zm. 25 kwietnia 1906 w Cambridge w stanie Massachusetts^[1]^[2]) – amerykański kompozytor, organista i pedagog.

Życiorys

Jego ojciec prowadził sklep muzyczny i dyrygował zespołem w Portland^[1]. John Paine uczył się gry na organach i fortepianie, harmonii i kontrapunktu u Hermanna Kotzschmara^[1]. W latach 1858–1861 studiował w Hochschule für Musik w Berlinie u Wilhelma Friedricha Wieprechta (orkiestracja i kompozycja) oraz Carla Augusta Haupta (organy)^[1]^[3]. W 1861 roku osiadł w Bostonie, gdzie grał jako organista w West Church i prowadził działalność jako pedagog^[1]^[3]. W 1862 roku został wykładowcą Uniwersytetu Harvarda, grał też jako organista w uniwersyteckiej Appleton Chapel^[1]^[3]. W latach 1866–1867 koncertował w Europie^[3]. W 1873 roku jego staraniem utworzono na Uniwersytecie Harvarda pierwszą w Stanach Zjednoczonych katedrę muzyki, w 1875 roku został jej profesorem^[3]. Działał jako organizator życia muzycznego, wykładał gościnnie na wielu uczelniach^[3]. Prowadził też działalność koncertową jako solista i członek licznych zespołów^[3]. Założył American Guild of Organists^[3]. W 1898 roku został członkiem National Institute of Arts and Letters^[1]^[3].

Do jego uczniów należeli John Alden Carpenter, Frederick Converse, Arthur Foote, Edward Burlingame Hill, Daniel Gregory Mason, Walter Spalding, Hugo Leichtentritt i Henry Lee Higginson^[1]^[3].

Twórczość

Początkowo tworzył w stylistyce klasycznej, z czasem jego muzyka zyskała na dramatyczności i pogłębieniu wyrazu, dostrzegalny stał się w niej wpływ Schumanna, Mendelssohna i Wagnera^[3]. W muzyce organowej wzorował się na twórczości Bacha^[3]. Utwory Paine’a odznaczają się rozwiniętą chromatyką, regularną metryką, figuracyjną melodyką i brzmieniem o urozmaiconej kolorystyce^[3]. Był pierwszym amerykańskim kompozytorem, który napisał oratorium (St Peter, 1872)^[2].

Opublikował pracę The History of Music to the Death of Schubert (wyd. Boston 1907)^[1].

Wybrane kompozycje

(na podstawie materiałów źródłowych^[1]^[3])

Utwory orkiestrowe

I Symfonia c-moll (1875)
II Symfonia A-dur „In the Spring” (1880)
uwertura As You Like It do sztuki Szekspira (1876)
Duo Concertante na skrzypce, wiolonczelę i orkiestrę (1877)
poematy symfoniczne The Tempest (ok. 1876), An Island Fantasy (ok. 1888) i Poseidon and Amphitrite (ok. 1903)
Lincoln: A Tragic Tone Poem (1904–1906, niedokończone)

Utwory kameralne

Kwartet smyczkowy D-dur (ok. 1885)
2 tria fortepianowe (d-moll i B-dur, ok. 1875)
Sonata skrzypcowa (1875)
Romanza and Scherzo na wiolonczelę i fortepian (ok. 1875)
Larghetto and Scherzo na skrzypce, wiolonczelę i fortepian (ok. 1877)

Pieśni solowe

Four Songs (1878)
Spring (1869)
The Fountain (1878)
The Clover Blossoms (1862)
A Bird upon a Rosy Bough (1884)
A Farewell (1885)
Beneath the Starry Arch (1885)

Utwory wokalno-instrumentalne

Domine salvum fac na chór męski i orkiestrę (1863)
Missa in D na solistów, chór, orkiestrę i organy (1865)
oratorium St Peter na solistów, chór, organy i orkiestrę (1872)
Centennial Hymn na chór, orkiestrę i organy (1876)
Columbus March and Hymn na chór, organy i orkiestrę (1892)
Hymn of the West na chór i orkiestrę (1903)

Kantaty

The Realm of Fancy na solistów, chór i orkiestrę (1882)
Phoebus, Arise! na tenora, chór męski i orkiestrę (1876)
The Nativity na solistów, chór i orkiestrę (1883)
Song of Promise na sopran, chór, organy i orkiestrę (1888)

Utwory sceniczne

opera komiczna Il pesceballo (1862, muzyka nie zachowała się)
opera Azara (wyst. Boston 1903)
muzyka do sztuk Sofoklesa Oedipus tyrannus (wyst. Cambridge 1881) i Arystofanesa The Birds (wyst. Cambridge 1901)

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2698–2699. ISBN 0-02-865529-X.
↑ ^a ^b Peter C. Holloran: Historical Dictionary of New England. Lanham: Rowman & Littlefield, 2017, s. 385.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 7. Część biograficzna n–pa. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2002, s. 272. ISBN 978-83-224-0808-7.