Jezioro Wulpińskie

Jezioro Wulpińskie
Tomaszkowskie, Dorotowskie
Ilustracja
Jezioro Dorotowskie, widok od strony Tomaszkowa
Położenie
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Miejscowości nadbrzeżne

Dorotowo, Tomaszkowo, Majdy (Mojdy), Kręsk

Region

Pojezierze Olsztyńskie

Wysokość lustra

105,8[1] m n.p.m.

Wyspy

Herta, Łórbonki, Sitowe Góry, Geców Ostrów, Wojdowski Ostrów, Kampa

Morfometria
Powierzchnia

683,5–706,7 ha[1]

Wymiary
• max długość
• max szerokość


8,32 km
2,33 km

Głębokość
• średnia
• maksymalna


10,5[1] m
54,6[1] m

Długość linii brzegowej

29,8 km

Objętość

76990,3 tys. m³[1]

Hydrologia
Klasa czystości wody

II (2004)[1]

Położenie na mapie gminy Stawiguda
Mapa konturowa gminy Stawiguda, u góry po lewej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Wulpińskie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na prawo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Wulpińskie”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, blisko centrum na lewo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Wulpińskie”
Położenie na mapie powiatu olsztyńskiego
Mapa konturowa powiatu olsztyńskiego, po lewej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Jezioro Wulpińskie”
Ziemia53°42′36″N 20°22′00″E/53,710000 20,366667

Jezioro Wulpińskie (Tomaszkowskie, Dorotowskie, dawniej Wulpynk) – jezioro na Pojezierzu Olsztyńskim, kilka kilometrów na południowy zachód od Olsztyna. Nad jeziorem znajdują się wsie: Dorotowo, Tomaszkowo, Majdy (Mojdy), Kręsk.

Charakterystyka

Podstawowe parametry akwenu:

  • gmina Stawiguda
  • dorzecze: Giłwa-Pasłęka
  • wysokość nad poziom morza: 105,8 m
  • powierzchnia: 706,7 ha
  • powierzchnia wysp: 23,6 ha
  • głębokość maksymalna: 54,6 m
  • głębokość średnia: 10,5 m
  • długość maksymalna: 8320 m
  • szerokość maksymalna: 2330 m
  • długość linii brzegowej: 29 800 m

Wyspy

Most na Petrykowski Ostrów
Jezioro składa się z dwóch części, połączonych cieśniną szerokości ok. 100 m. Cieśnina ta dawniej nazywana była "Szyja". We wschodniej części jeziora znajduje się osiem wysp i wysepek pokrytych lasem liściastym. Największą wyspę (7 ha) od najdawniejszych czasów nazywano Baciów Ostrów, później Petrykowski Ostrów. Z początkiem XX wieku na wyspie tej utworzono miejsce wycieczkowo-rozrywkowe i nadano nazwę wyspie "Herta" (Dorotowski Ostrów, niem. Herta-Insel). Wybudowano dwie sale taneczne, restaurację i muzeum regionalne.

Inne wyspy nazywano: Łórbonki, Sitowe Góry, Geców Ostrów, Wojdowski Ostrów, Kampa. Najważniejsze półwyspy nosiły nazwy: Klampa, Raczak, Kejsów Róg, Kraniki Ostrów. Nazwy zatok (z końca XIX w.): Zielski Kąt (wiejski), Szylków Kąt, Pelnoga.

Brzegi wschodniej części jeziora są płaskie lub lekko wzniesione, natomiast brzegi zachodniej strony są stosunkowo wysokie i strome. Od strony południowo-zachodniej wypływa rzeka Giłwa, na zachód od wsi Kręsk w głębokim jarze wypływa strumień. Jezioro otoczone jest polami uprawnymi i łąkami oraz działkami osadniczymi, tylko miejscami znajdują się kępy leśne.

Ichtiofauna

Jezioro Wulpińskie to sielawowy typ jeziora, występuje szczupak, węgorz, sieja.

[potrzebny przypis]

Bibliografia

  • Paweł Turowski: Sto siedemdziesiąt trzy lata walki o mowę ojczystą jednej wsi warmińskiej. Wstęp i opracowanie Danuta i Norbert Kasparkowie. UWM w Olsztynie, 2003.
  • "Jeziora okolic Olsztyna. Seria Przewodniki Wędkarskie, cz. 1", Olsztyn 1996, Wyd. IRŚ.

Przypisy

  1. a b c d e f Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 374. ISBN 83-232-1732-7.

Linki zewnętrzne