Jazowsko

Jazowsko
wieś
Ilustracja
Kościół w Jazowsku
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

nowosądecki

Gmina

Łącko

Wysokość

ok. 340 m n.p.m.

Liczba ludności (2022)

1767[2]

Strefa numeracyjna

18

Kod pocztowy

33-389[3]

Tablice rejestracyjne

KNS

SIMC

0444286

Położenie na mapie gminy Łącko
Mapa konturowa gminy Łącko, po prawej znajduje się punkt z opisem „Jazowsko”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Jazowsko”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Jazowsko”
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego
Mapa konturowa powiatu nowosądeckiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Jazowsko”
Ziemia49°31′56″N 20°31′01″E/49,532222 20,516944[1]
Nieoficjalny herb wsi Jazowsko

Jazowskowieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Łącko[4][5], na północnym brzegu rzeki Dunajec, poniżej przełomu rzeki, która przewija się pomiędzy masywem Lubania i lesistym pasem Radziejowej. Wieś położona jest w obszarze Beskidu Wyspowego.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Jazowsko. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Nazwa

Nazwa wsi pochodzi od jazu – tamy wodnej zbudowanej w celu połowu łososi płynących w górę rzeki. Nazwę miejscowości w zlatynizowanej staropolskiej formie Jazowszko wymienia w latach (1470–1480) Jan Długosz w księdze Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis.[6]. Jako właściciela Długosz podaje Wierenka Gabańskiego herbu Janina.

Integralne części wsi

Integralne części wsi Jazowsko[4][5]
części wsi Biedówka, Bielówka Niżna, Bielówka Wyżna, Cegielnia, Chałupina, Dołki, Garbowiec, Gorzków, Gruszów, Kliniec, Kozieńskie, Krawędy, Leonówka, Łąki, Migostów, Mostkówka, Nad Browarem, Nowakówka, Obłazy, Opijówka, Padoły, Pasternik, Podgwizdówka, Podkrzyzie, Pomietły, Potoki, Półanki, Przydomki, Ptaszniki, Równia Sopatówka, Stece, Tudzieńskówka, Turchałówka, Za Cmentarzem, Za Górką, Zagroda, Zarębek, Zawieśnia
Stare osiedle

Historia

Osiedle genezę swą bierze sprzed 1225 r. (jest jednym z najstarszych na Sądecczyźnie). Prowadzono tu gospodarkę rolną, leśną, rybacką i flisacką. Tu też istniały: huta szkła, tartak i browar, a do 1945 r. fabryka mebli giętych, spalona w czasie działań wojennych.

Zabytki

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[7].

Turystyka

W Jazowsku zaczyna się szlak wyjściowy na Przehybę (1175 m n.p.m.) w Paśmie Radziejowej (szlak zielony, ok. 3 h).

Sport

W Jazowsku istnieje klub piłki nożnej Budowlani Jazowsko, występujący w nowosądeckiej klasie A. Klub ma także sekcję juniorów starszych, występującą w nowosądeckiej 1 lidze.

Ochotnicza straż pożarna

Ochotnicza Straż Pożarna w Jazowsku działa od 1880 roku i jest jedną z najstarszych jednostek OSP na terenie powiatu nowosądeckiego. Działa poza krajowym systemem ratowniczo-gaśniczym[8].

Demografia

Ludność według spisów powszechnych, w 2009 według PESEL[9][10][11][12].

Budynki mieszkalne
Rok 1900 1921 1931 2002
Liczba 115 147 166 277
Zwierzęta hodowlane w 1900 roku[9]
Zwierzęta Konie Bydło Owce Świnie
Liczba 90 471 42 169

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 45774
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 387 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09]. 
  5. a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  6. Joannis Długosz Senioris Canonici Cracoviensis, „Liber Beneficiorum”, Aleksander Przezdziecki, Tom II, Kraków 1864, str.301
  7. Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-12-14].
  8. OSP Jazowsko [online], nowysacz112.pl [dostęp 2017-12-03] (pol.).
  9. a b Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder. Bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, tom XII, "Galizien", Wien 1907
  10. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom XII - Województwo Krakowskie i Śląsk Cieszyński, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1925
  11. Statystyka Polski, t. XXVI, Warszawa 1926, Główny Urząd Statystyczny
  12. Statystyka Polski seria C, z. 88 Warszawa 1938 Główny Urząd Statystyczny

Linki zewnętrzne