Jan Makowski

Jan Makowski
Johannes Maccovius
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1588
Łobżenica

Data i miejsce śmierci

24 czerwca 1644
Franeker (Holandia)

Zawód, zajęcie

filozof, duchowny ewangelicko-reformowany, teolog

Jan Makowski (ur. 1588 w Łobżenicy, zm. 24 czerwca 1644[1] we Franeker w Holandii) – polski filozof i teolog ewangelicko-reformowany.

Życie

Urodził się w kalwińskiej rodzinie. Naukę podjął w 1607, a więc już w dojrzałym wieku, wstępując do gimnazjum w Gdańsku, kierowanym wówczas przez Bartłomieja Keckermanna. W okresie nauki przysłuchiwał się prowadzonym wtedy w Gdańsku sporom pomiędzy jezuitami a socynianiami[2].

Następnie zatrudnił się u rodziny Sienieńskich (a później Gorajskich) jako nauczyciel synów szlacheckich i wraz z nimi podróżował po Europie (Praga, Lublin, Heidelberg, Marburg, Lipsk, Wirtembergia, Jena). Podczas podróży uczestniczył w licznych dyskusjach na tematy religijne, toczonym między katolikami, socynianami, luteranami i kalwinistami[3].

W 1613 rozpoczął studia na Uniwersytecie we Franekerze pod kierunkiem Sibrandusa Lubbertusa, zakończone uzyskaniem stopnia doktora teologii (1614), pierwszego na tej uczelni. Rok później został tam profesorem teologii, a jego wykłady gromadziły liczne grono studentów z Niderlandów, Niemiec i Europy Środkowo-Wschodniej[3].

Jan Makowski zasłynął z umiejętności szermierczych. Jego bratem był kalwiński lekarz i senior lubelskiej parafii kalwińskiej, Samuel Makowski, skazany w 1633 przez Trybunał Lubelski na karę śmierci, zamienioną na publiczną pokutę, za udział w obronie zboru podczas tumultu w 1633 roku. Trzeci z braci, Maciej, był przez pewien czas rektorem gimnazjum kalwińskiego w Bełżycach[4].

Twórczość

Makowski był głównym twórcą i przedstawicielem filozofii scholastycznej kalwinizmu. Filozoficznie opracował argumenty broniące kalwińskiej ortodoksji i tworzące jej teologię. Był reprezentantem nurtu kalwinizmu, starającego się łączyć argumenty rozumowe z wiarą religijną[3].

Początkowo, w 1616, został oskarżony przez Lubbertusa o brak ortodoksji kalwińskiej. Zarzuty wobec jego nauczania zostały zredagowane w 50 punktach. Zasadnicze kwestie dotyczyły doktryny predestynacji. Zarzuty były rozpatrywane przez synod w Dordrechcie (13 listopada 1618 – maj 1619). Synod uwolnił Makowskiego od zarzutów, wskazując, że błędy nie były jego poglądami, lecz wynikiem niejasnych pojęć i obcych teologii określeń[3].

Dzieła

Makowski pisał po łacinie. Większość jego dzieł wydana została pośmiertnie[3]. Prace Jana Makowskiego do czasów współczesnych są przedmiotem studiów w Holandii, przez wpływ jaki wywarły na tamtejszą myśl teologiczną.

  • (1623-1632) Collegium theologicum miscellanearum questionum (I-IV), Franecker;
  • (1627) Cursus theologicarum disceptationum de Trino vero Deo, Franecker; 2 ed. 1641 Collegia theologica (I-II), Franecker;
  • (1647) Johann Maccovius redivivus sive manuscripta ejus typis exscripta, Franecker; 2 ed 1659 Amstel;
    • (pl) fragment Teologia ujęta w kwestie (Theologia questiones), w: Filozofia i myśl społeczna XVII wieku, Warszawa 1979;
  • (1650) Loci communes theologici, Franecker;
  • (1650) Metaphysica, Leiden
  • (1652) Distinciones et regulae theologicae ac philosophicae, Franecker[5]; 2 ed 1656 Oxford
  • (1654) Dzieła zebrane: Macovius redivivus seu manuscripta ejus typis expressa, Franecker in-4; 2 ed. 1655; 3 ed. Amsterd. 1659.
  • (1655) Loci communes theologici, Amstel. in-4;
  • (1660) Opuscula philosophica omnia, Amstel.

Przypisy

  1. Gryżenia 2011 ↓, s. 27.
  2. Gryżenia 2011 ↓, s. 27–28.
  3. a b c d e Gryżenia 2011 ↓, s. 28.
  4. Gmiterek 2006 ↓, s. 162.
  5. Jan Makowski, Johannis Maccovii ss. theol. d. et professoris distinctiones et regulae theologicae ac philosophicae, Franeker: impensis Johannes Arcerii, 1652.

Bibliografia

Read other articles:

International law firm Skadden, Arps, Slate, Meagher & FlomHeadquartersOne Manhattan WestNew York CityUnited States[1]No. of offices21No. of attorneysc. 1,700[2]No. of employees3,500 (estimate, including partners)Major practice areasTransactions, litigation/controversy and regulatory[3]Key peopleEric J. Friedman (executive partner)[4]Claudia I. Joyce (executive director/strategy)[5]Noah J. Puntus (CFO)[4]R...

 

Disambiguazione – Se stai cercando la regione storica del Nordafrica, vedi Mauretania. Questa voce o sezione deve essere rivista e aggiornata appena possibile. Commento: il referendum del 2017 ha abolito il senato, a cui fa invece riferimento il testo Sembra infatti che questa voce contenga informazioni superate e/o obsolete. Se puoi, contribuisci ad aggiornarla. Questa voce o sezione sull'argomento Mauritania non cita le fonti necessarie o quelle presenti sono insufficienti. Commento...

 

This article is about the 2002 Joe Nichols song. For similarly titled songs, see Impossible (disambiguation). 2002 single by Joe NicholsThe ImpossibleSingle by Joe Nicholsfrom the album Man with a Memory B-sideCan't Hold a Halo to You[1]ReleasedMarch 11, 2002 (2002-03-11)GenreCountryLength4:05LabelUniversal SouthSongwriter(s)Kelley LovelaceLee Thomas MillerProducer(s)Brent RowanJoe Nichols singles chronology I Hate the Way I Love You (1997) The Impossible (2002) Brokenh...

Film studio Not to be confused with Canon Inc. Cannon Group redirects here. Not to be confused with Canyon Group. The Cannon Group, Inc.Company typePrivateIndustryFilm productionFoundedOctober 23, 1967; 56 years ago (1967-10-23)FoundersDennis FriedlandChristopher C. DeweyDefunctJanuary 21, 1994; 30 years ago (1994-01-21)FateRebranded as Pathé Communications and later folded into Metro-Goldwyn-MayerSuccessorLibrary:Metro-Goldwyn-MayerHeadquartersUnited Stat...

 

Italian academic and rector Franco Anelli (Piacenza, 26 June 1963) is an Italian academic and rector. Biography He has been a Professor of private law since 1993. He graduated in law at Università Cattolica del Sacro Cuore. After a PhD in commercial law, he became an associate professor of institutions of private law at the Faculty of Economics and Business. He has dealt mainly with the law of obligations and contracts and property rights of the family. He also updates the Torrente-Schlesin...

 

Pour les articles homonymes, voir Chaumont. Chaumont Chaumont, quartier historique. Blason Administration Pays France Région Grand Est Département Haute-Marne (préfecture) Arrondissement Chaumont(chef-lieu) Intercommunalité Communauté d'agglomération de Chaumont, du Bassin Nogentais et du Bassin de Bologne Vignory Froncles(siège) Maire Mandat Christine Guillemy (MoDem) 2020-2026 Code postal 52000 Code commune 52121 Démographie Gentilé Chaumontais Populationmunicipale 21 699...

This biography of a living person needs additional citations for verification. Please help by adding reliable sources. Contentious material about living persons that is unsourced or poorly sourced must be removed immediately from the article and its talk page, especially if potentially libelous.Find sources: David Schechter – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (March 2024) (Learn how and when to remove this template message) American journalis...

 

Perumusan singkat Teorema Bayes Dalam teori probabilitas dan statistika, teorema Bayes adalah sebuah teorema dengan dua penafsiran berbeda. Dalam penafsiran Bayes, teorema ini menyatakan seberapa jauh derajat kepercayaan subjektif seseorang harus berubah secara rasional ketika ada petunjuk atau informasi baru. Sebagai contoh di malam hari sebelum tidur, kita percaya secara subjektif bahwa besok akan cerah dan peluang hujan hanya 10%. Besok paginya kita bangun tidur dan mendengar berita ramala...

 

Primary election in Montana 2024 Montana Republican presidential primary ← 2020 June 4, 2024 2028 → ← ORNJ →31 Republican National Convention delegates   Candidate Donald Trump Home state Florida Elections in Montana Federal government Presidential elections 1892 1896 1900 1904 1908 1912 1916 1920 1924 1928 1932 1936 1940 1944 1948 1952 1956 1960 1964 1968 1972 1976 1980 1984 1988 1992 1996 2000 2004 2008 2012 2016 2020 2024 Presidential p...

La Ligue internationale pour l'Éducation Nouvelle (LIEN) fut créée en 1921 lors du premier congrès de l'éducation nouvelle à Calais. Au cours des années qui suivent et jusqu'à la Seconde Guerre mondiale, ses congrès rassembleront les militants de l'éducation nouvelle, permettant des échanges sur les pratiques et les travaux de recherche de chacun. Parmi les cofondateurs figurent John Dewey, Ovide Decroly, Jean Piaget, Maria Montessori, Beatrice Ensor, Adolphe Ferrière et Elisabeth...

 

رسم توضيحي لحدوث الكسوف الكلي للشمس. كسوف الشمس هو نوع من الكسوف يحدث عندما تكون الأرض والقمر والشمس على استقامة واحدة تقريبا ويكون القمر في المنتصف أي في وقت ولادة القمر الجديد عندما يكون في طور المحاق مطلع الشهر القمري بحيث يلقي القمر ظله على الأرض وفي هذه الحالة إذا كنا �...

 

Mehmet Scholl Scholl pada tahun 2016Informasi pribadiNama lengkap Mehmet Tobias Scholl[1]Tanggal lahir 16 Oktober 1970 (umur 53)Tempat lahir Karlsruhe, Jerman BaratTinggi 177 m (580 ft 9 in)Posisi bermain Gelandang serangKarier junior1976–1982 SV Nordwest Karlsruhe1982–1989 Karlsruher SCKarier senior*Tahun Tim Tampil (Gol)1989–1991 Karlsruher SC (A) 28 (7)1989–1992 Karlsruher SC 58 (11)1992–2007 Bayern München 334 (87)Total 420 (105)Tim nasional1991–1...

English football commentator (1945–2023) John MotsonOBEMotson in 2018BornJohn Walker Motson(1945-07-10)10 July 1945Salford, Lancashire, EnglandDied23 February 2023(2023-02-23) (aged 77)Little Brickhill, Buckinghamshire, EnglandOther namesMottyEducationCulford School, Bury St EdmundsOccupationFootball commentatorEmployersBBC SportTalksportSpouse Anne Jobling ​(m. 1976)​Children1 John Walker Motson OBE (10 July 1945 – 23 February 2023) was an English f...

 

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: The Don's Analyst – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (April 2020) (Learn how and when to remove this message) 1997 American filmThe Don's AnalystDirected byDavid JablinWritten byDavid HurwitzProduced byDavid JablinJames P. JimirroLarry RapaportStarri...

 

Head of state of the Portuguese Republic For a list, see List of presidents of Portugal. President of the Portuguese RepublicPresidente da República PortuguesaCoat of arms of the PresidencyPresidential StandardIncumbentMarcelo Rebelo de Sousasince 9 March 2016Presidential Office of the Portuguese RepublicStyleMr President (informal)His Excellency (diplomatic)TypeHead of stateMember ofCouncil of StateSuperior Council of National DefenseResidenceBelém PalaceSeatLisbon, PortugalAppointerD...

Historically racially segregated hospitals in Canada Part of a series onHealthcare in Canada Health Canada Minister of Health Canada Health Act Medicare Health Transfer Non-Insured Benefits Controlled Drugs andSubstances Act History of medicine Physicians Nursing Father of medicare Comparison with the US Indian hospitals Hospital Insurance andDiagnostic Services Act Topics Abortion Drug policy Euthanasia Refugees HIV/AIDS Murder Suicide Smoking Obesity Canada portalvte Indigenous peoplesi...

 

Publisher This article relies excessively on references to primary sources. Please improve this article by adding secondary or tertiary sources. Find sources: University of Texas Press – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (September 2020) (Learn how and when to remove this message) University of Texas PressParent companyUniversity of Texas at AustinFounded1950Country of originUnited StatesHeadquarters locationAustin, TexasDistributionSelf-dist...

 

سهل تنزروف الموقع البلد الجزائر مالي النيجر الإحداثيات 24°01′05″N 0°52′24″W / 24.018107°N 0.873266°W / 24.018107; -0.873266 الارتفاعات القصوى 310 تعديل مصدري - تعديل   سهل تنزروفت[1] جزء من الصحراء الكبرى في الجزائر يقع في غرب الهقار يغطيه الرق ويتكون من الحصى والعروق وهي كثبان ر...

Mexican racing driver (born 1999) Alexandra MohnhauptMohnhaupt (left) in 2018Nationality MexicanBorn (1999-11-25) 25 November 1999 (age 24)Puebla, MexicoNACAM Formula 4 Championship careerDebut season2015–16Current teamRam RacingCar number5Former teamsMomoF4Starts57Championships0Wins2Podiums9Poles0Fastest laps0Best finish5th in 2017–18Previous series2016–2017F4 British Championship Alexandra Mohnhaupt Quintana (born 25 November 1999 in Puebla) is a Mexican racing driver of Ger...

 

North American undergraduate mathematics award Not to be confused with De Morgan Medal. This article relies excessively on references to primary sources. Please improve this article by adding secondary or tertiary sources. Find sources: Morgan Prize – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (July 2020) (Learn how and when to remove this message) The Morgan Prize (full name Frank and Brennie Morgan Prize for Outstanding Research in Mathematics by an...