Ten artykuł dotyczy rośliny. Zobacz też: inne znaczenia słów jabłko i jabłoń.Jabłoń niska, rajska jabłoń (Malus pumila Mill.) – gatunek drzewa z rodziny różowatych. Występuje w klimacie umiarkowanym w południowej Europie, na Kaukazie.
Morfologia
Jest gatunkiem niezwykle zmiennym, polimorficznym, często dzielonym na wiele podgatunków i odmian.
- Pokrój
- Niskie drzewo o wysokości do 2 m, tworzy liczne odrosty korzeniowe nadające mu pokrój krzewiasty.
- Pędy
- Młode pędy są pokryte kutnerem.
- Liść
- Kształt szerokoeliptyczny lub jajowaty o długości od 4,5-10 cm i szerokości 3-5,5 cm, u nasady zwykle szerokoklinowaty, na szczycie ostre, podwójnie lub nierównomiernie karbowanopiłkowaty, w młodym wieku obustronnie omszony w późniejszym wieku tylko spodem. Ogonki także omszone, zwykle krótkie (do 3 cm długości).
- Kwiaty
- Białe, płatki na zewnątrz z różowym rumieńcem. Szypułki do 2,5 cm długości i podobnie kutnerowate jak kielich. Szyjka słupka prawie do połowy zrośnięta i tak samo wysoko omszona.
- Owoc
- Kulistawy, obustronnie zagłębiony, średniej wielkości (około 2 cm średnicy), w kolorze żółtym, niekiedy także czerwonym.
Zmienność
- M. pumila var. paradisiaca Schneid. – niska forma najczęściej krzewiasta
- M. pumila var. mitis Dipp. – o dużych owocach, słodkich skąd też popularna nazwa jabłoń słodka
- M. pumila var. dasyphylla Borkh. – przez niektórych wyróżniana jako odrębny gatunek, o silnie kutnerowatych liściach i kwiatostanach
- M. pumila f. pendula Schneid. – ma duże owoce, dojrzewające jesienią, podobne do starej odmiany uprawnej 'Renety Landsberskiej'
- M. pumila f. translucens Schneid. – tworzy pełne kwiaty, a jej ozdobna odmiana 'Golden Gem' jest odporna na zarazę ogniową
Zastosowanie
Sadzona jako roślina ozdobna. Rozmnażana jest wegetatywnie z odrostów korzeniowych lub sadzonek. Szlachetne odmiany jabłoni szczepione na jabłoni niskiej odznaczają się niskimi wymiarami oraz wczesnym i obfitym owocowaniem.
Z odmian botanicznych M. pumila wyselekcjonowano cały szereg podkładek charakteryzujących się małą siłą wzrostu, które są podstawą współczesnego, intensywnego sadownictwa. Należą do nich m.in. wyselekcjonowane w angielskiej stacji badawczej East Malling - M9 (najpopularniejsza obecnie podkładka dla jabłoni na świecie), M4 czy M7 a także wyselekcjonowane w Merton Malling MM106, M26 i M27. Takie samo pochodzenie mają wyselekcjonowane w Instytucie Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach polskie podkładki o symbolach P2 i P22.
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-25] (ang.).
Bibliografia
- Bolesław Sękowski: Pomologia systematyczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993. ISBN 83-01-10859-2. Brak numerów stron w książce
- Rośliny użytkowe. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1966. Brak numerów stron w książce
Identyfikatory zewnętrzne (
takson):
