Iwan Karatczenia

Іван Каратчэня

Pełne imię i nazwisko	Iwan Michajławicz Karatczenia
Data i miejsce urodzenia	13 sierpnia 1948 Tal
Koordynator Grupy Roboczej Rady Szefów Państw i Rady Szefów Rządów Wspólnoty Niepodległych Państw, sekretarz wykonawczy WNP
Okres	od 1992 do maja 1998
Poprzednik	stanowisko utworzone
Następca	Boris Bieriezowski
Deputowany do Izby Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi I kadencji
Okres	od 27 listopada 1996 do 21 listopada 2000
Poprzednik	stanowisko utworzone
Deputowany do Rady Najwyższej Republiki Białorusi XII i XIII kadencji (do 19 września 1991 – Rady Najwyższej Białoruskiej SRR)
Okres	od 1990 do 1992
Przynależność polityczna	bezpartyjny (XIII kadencja)
Okres	od 9 stycznia 1996 do 9 stycznia 2001 (od 27 listopada 1996 nie uczestniczył w pracach)
Następca	wybory nie odbyły się
Odznaczenia

Iwan Michajławicz Karatczenia (biał. Іван Міхайлавіч Каратчэня, ros. Иван Михайлович Коротченя, Iwan Michajłowicz Korotczenia; ur. 13 sierpnia 1948 w Talu) – białoruski polityk, w latach 1992–1998 koordynator Grupy Roboczej Rady Szefów Państw i Rady Szefów Rządów Wspólnoty Niepodległych Państw (WNP), później – sekretarz wykonawczy WNP; faktyczny twórca organów roboczych WNP; deputowany do Rady Najwyższej Republiki Białorusi XIII kadencji, w latach 1996–2000 deputowany do Izby Reprezentantów Republiki Białorusi I kadencji; doktor nauk ekonomicznych (odpowiednik polskiego stopnia doktora habilitowanego), pułkownik rezerwy.

Urodził się 13 sierpnia 1948 roku we wsi Tal, w rejonie lubańskim obwodu mińskiego Białoruskiej SRR, ZSRR. W 1975 roku ukończył Białoruską Państwową Akademię Gospodarstwa Wiejskiego, uzyskując wykształcenie agronoma, i w 1986 roku Mińską Wyższą Szkołę Partyjną, uzyskując wykształcenie politologa. W 1994 roku otrzymał stopień kandydata nauk ekonomicznych (odpowiednik polskiego stopnia doktora). Temat jego dysertacji kandydackiej brzmiał: Powstanie i warunki rozwoju integracyjnego związku ekonomicznego państw – członków WNP. W 1996 roku uzyskał stopień doktora nauk ekonomicznych (odpowiednik polskiego stopnia doktora habilitowanego). Temat jego dysertacji doktorskiej brzmiał: Strategia i perspektywy formowania związku ekonomicznego krajów WNP^[1].

Pracował jako główny agronom, przewodniczący kołchozu. Odbył służbę w szeregach Armii Radzieckiej. Od 1980 roku był I zastępcą przewodniczącego Uzdeńskiego Rejonowego Komitetu Wykonawczego – kierownikiem Wydziału Rolnictwa. W latach 1986–1990 pełnił funkcję I sekretarza Wilejskiego Komitetu Miejskiego Komunistycznej Partii Białorusi. W latach 1990–1992 był deputowanym do Białoruskiej SRR / Rady Najwyższej Republiki Białorusi XII kadencji. Pełnił w niej funkcję członka Prezydium i przewodniczącego Komisji ds. Jawności, Środków Masowego Przekazu i Praw Człowieka. W styczniu 1992 roku decyzją Rady Szefów Państw Wspólnoty Niepodległych Państw (WNP) na wniosek Stanisłaua Szuszkiewicza został mianowany koordynatorem Grupy Roboczej Rady Szefów Państw i Rady Szefów Rządów WNP, później – sekretarzem wykonawczym WNP. Był faktycznym twórcą organów roboczych WNP^[1].

W pierwszej turze wyborów parlamentarnych 14 maja 1995 roku został wybrany na deputowanego do Rady Najwyższej Republiki Białorusi XIII kadencji z lubańskiego okręgu Wyborczego nr 192^[2]. 9 stycznia 1996 roku został zaprzysiężony na deputowanego^[3]. Od 23 stycznia pełnił w Radzie Najwyższej funkcję członka Stałej Komisji ds. Międzynarodowych^[4]. Był bezpartyjny^[2]. Poparł dokonaną przez prezydenta Alaksandra Łukaszenkę kontrowersyjną i częściowo nieuznaną międzynarodowo zmianę konstytucji. 27 listopada 1996 roku przestał uczestniczyć w pracach Rady Najwyższej i wszedł w skład utworzonej przez prezydenta Izby Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi I kadencji^[5]. Zgodnie z Konstytucją Białorusi z 1994 roku jego mandat deputowanego do Rady Najwyższej zakończył się 9 stycznia 2001 roku; kolejne wybory do tego organu jednak nigdy się nie odbyły^[6]. Jego kadencja w Izbie Reprezentantów zakończyła się 21 listopada 2000 roku.

W maju 1998 roku został zwolniony ze stanowiska sekretarza wykonawczego WNP w związku w wyborem na to stanowisko Borisa Bieriezowskiego i mianowany jego I zastępcą^[1].

Iwan Karatczenia został w 1994 roku akademikiem Międzynarodowej Akademii Nauk Organizacji i Zarządzania, w 1995 roku – akademikiem Międzynarodowej Akademii Nauk Informacji, Procesów i Technologii Informacyjnych, w 1997 roku – akademikiem Międzynarodowej Akademii Nauk Szkół Wyższych. Posiada stopień pułkownika rezerwy^[1].

Iwan Karatczenia jest autorem ponad 40 artykułów naukowych^[1].

• Order Przyjaźni Narodów (Rosja);
• medal „5 Solagii Kuwwachoi Musallachi Czumrchurii Toczykiston” (Tadżykistan)^[1].

Iwan Karatczenia jest żonaty, ma dwoje dzieci^[1]. W 1995 roku mieszkał w Mińsku^[2].

• Centrum Naukowo-Analityczne „Białoruska Perspektywa”: Kto jest kim w Białorusi. Białystok: Podlaski Instytut Wydawniczy, 2000, s. 313, seria: Biblioteka Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska – Białoruś. ISBN 83-913780-0-4.