Istota szara okołowodociągowa (łac.substantia grisea periaqueductalis)[1], istota szara środkowa (łac.substantia grisea centralis)[2][1], PAG[a] – istota szaraśródmózgowia otaczająca wodociąg mózgu. Pełni funkcję przy zstępującej modulacji bólu. Włókna wstępujące przewodzące czucie bólu i temperatury biegnące w szlaku rdzeniowo-wzgórzowym również wysyłają projekcje do PAG za pośrednictwem szlaku rdzeniowo-śródmózgowiowego. Doświadczenia na zwierzętach przemawiają za rolą PAG w zachowaniach defensywnych; stymulacja grzbietowej lub bocznej części PAG powoduje u szczurów znieruchomienie, ucieczkę, skakanie, tachykardię i wzrost ciśnienia krwi oraz napięcia mięśniowego. Stymulacja doogonowej, brzuszno-bocznej części PAG wywołuje nieruchomą postawę określaną jako postawę przyzwolenia, a jej hamowanie stymuluje zwiększoną aktywność ruchową zwierzęcia.
Uwagi
↑Skrót pochodzący od angielskiej nazwy periaqueductal gray[3].
↑AdamA.BochenekAdamA., MichałM.ReicherMichałM., Anatomia człowieka. Tom IV. Układ nerwowy ośrodkowy, wyd. VI, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2019, s. 229, ISBN 978-83-200-4203-0.
↑Olivia K.O.K.FaullOlivia K.O.K. i inni, The midbrain periaqueductal gray as an integrative and interoceptive neural structure for breathing, „Neuroscience & Biobehavioral Reviews”, 98, 2019, s. 135–144, DOI: 10.1016/j.neubiorev.2018.12.020.
Bibliografia
D.M.D.M.ViannaD.M.D.M., J.J.Landeira-FernandezJ.J., M.L.M.L.BrandãoM.L.M.L., Dorsolateral and ventral regions of the periaqueductal gray matter are involved in distinct types of fear, „Neuroscience and Biobehavioral Reviews”, 25 (7–8), 2001, s. 711–719, PMID: 11801296.