PROFILPELAJAR.COM

Inês de Castro
	księżna Portugalii
Okres	od 1346 lub 1354; do 1355
Jako żona	królewicza Piotra
Koronacja	24 kwietnia 1361
	Dane biograficzne
Data urodzenia	1320 lub 1325
Data śmierci	7 stycznia 1355
Miejsce spoczynku	Klasztor w Alcobaça
Ojciec	Pedro Fernández de Castro
Matka	Aldonza Lorenzo de Valladares
Mąż	Piotr I Sprawiedliwy
Dzieci	Alfons; Beatrycze (hrabina Albuquerque); Jan (książę Valencia de Campos); Dionizy (lord Villar-Dompardo)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Rzeźba Inês de Castro z jej nagrobka w Alcobaça

Inês de Castro (hiszp. i gal. Inés de Castro, ur. 1320 lub 1325, zm. 7 stycznia 1355 w Coimbrze) – galicyjska szlachcianka, dama dworu księżnej Konstancji Manuel i żona księcia Piotra (późniejszego króla Portugalii Piotra I Sprawiedliwego).

Życiorys

Inês była córką Pedro Fernándeza de Castro, pana Lemos i Sarri, i jego kochanki, Aldonzy Lorenzo de Valladares. Jej przodkowie pochodzili z galicyjskiej i portugalskiej szlachty, a pradziad Sancho IV Odważny był królem Kastylii-Leónu.

Do Portugalii przybyła jako dama dworu w orszaku księżnej Konstancji Manuel, która miała zostać żoną portugalskiego następcy tronu, Piotra. Małżeństwo to istotnie doszło do skutku, dość szybko jednak królewicz zakochał się - z wzajemnością - w Inês. Groźbę skandalu zażegnał jego ojciec, król Alfons IV, który zesłał Inês do zamku na granicy z Hiszpanią.

Po śmierci księżnej Konstancji w 1345 roku książę Piotr przestał ukrywać swój romans, a w rok później zawarł z Inês, z przyczyn politycznych, potajemny ślub w mieście Bragança na północy Portugalii. Z małżeństwa tego urodziło się czworo dzieci.

Ze względów politycznych, głównie możliwego w przyszłości wpływu Kastylijczyków na księcia za pomocą Inês, król Alfons po naradzie z doradcami w zamku Montemor-o-Velho zdecydował się zlecić zamordowanie synowej.

Morderstwa dokonano 7 stycznia 1355 roku w Coimbrze.

Wydarzenia po śmierci

Dwa lata później, po śmierci Alfonsa i koronacji na króla, Piotr ogłosił, że Inês była jego żoną od 1 stycznia 1354 roku. W 1361 roku nakazał ekshumować zwłoki, by przewieźć je do Alcobaça, gdzie ciało jej rozkazał ubrać w królewskie szaty i posadzić na tronie. 24 kwietnia Inês de Castro została pośmiertnie koronowana. Według podania król zmusił dwór do oddania hołdu i całowania jej dłoni.

Dwóch spośród morderców król rozkazał uwięzić i, zgodnie z jedną z wersji legendy, wyrwać im serca^[1].

Nagrobek Inês de Castro

Nagrobek tumbowy Inês de Castro znajduje się w kościele klasztornym cystersów w Alcobaça, w prawej części transeptu, natomiast grobowiec króla Piotra I w lewej części. Są to najważniejsze zabytki gotyckiej sztuki sepulkralnej w kraju. Postać królowej emanuje subtelnością i poezją, a figurę króla cechuje majestat. Obydwie postacie otaczają aniołowie, którzy usiłują je unieść. Po bokach obu tumb znajdują się sceny zaślubin, przedstawienia z życia Chrystusa i Marii (na nagrobku Inês de Castro) oraz św. Bartłomieja (na nagrobku królewskim). Czoło tumby Inês de Castro jest ozdobione płaskorzeźbą ze scenami Ukrzyżowania i Sądu Ostatecznego. Na nagrobku monarchy widnieje rozeta interpretowana jako wyobrażenie kręgu życia. Opisane płaskorzeźby znajdują analogie we francuskich dziełach z epoki i pozwalają przypuszczać, że anonimowy artysta znał sztukę mudéjar^[2]. Część płaskorzeźb z przedstawieniami postaci ludzkich pozbawiona jest głów, odłamanych w czasie napoleońskiej okupacji Portugalii.

Potomstwo

Alfons (zmarły w dzieciństwie)
Beatrycze (hrabina Albuquerque)
Jan (książę Valencia de Campos)
Dionizy (lord Villar-Dompardo)

Upamiętnienia

Motyw nieszczęśliwej miłości przyszłego króla i Inês de Castro jest obecny do dziś w folklorze Portugalii, literaturze i poezji oraz pieśniach fado.

Przypisy

↑ Przewodniki Wiedzy i Życia: Portugalia, wyd. Hachette Polska, Warszawa, 2010.
↑ F. de Vasconcelos, Sztuka portugalska, Warszawa 1984, s. 68-69.

Bibliografia

Ines de Castro (strona portalu Portugalia Online)
Diccionario histórico, genealógico y heráldico de las familias ilustres de la Monarquia Espanola, Ed. Luis Vilar y Pascual, Juan José Vilar Psayla, Imprenta de D.F. Sanchez A Cargo de Augustin Espinosa, 1859.