Hranická propast

Hranická propast

Hranická propast (Przepaść Hranicka) – studnia krasowa położona w granicach miasta Hranice na Morawach, w powiecie Przerów, w kraju ołomunieckim w Czechach.

Obszar wokół studni znajduje się na prawym brzegu rzeki Beczwy i chroniony jest w postaci narodowego rezerwatu przyrody Hůrka u Hranic[1]. Od stacji kolejowej w uzdrowisku Teplice nad Bečvou prowadzi do niej oznaczony szlak turystyczny. Przepaść mająca 69,5 m głębokości jest zabezpieczona ogrodzeniem mającym chronić turystów przed upadkiem oraz przed zejściem na dno studni, gdzie istnieje zagrożenie spadających głazów, kamieni i drzew. Obsuwanie to spowodowane jest wietrzeniem wskutek mrozu, wiatru, deszczu i intensywnego gniazdowania ptaków[2].

W oczku krasowym na dnie suchej części studni znajduje się wejście do jaskini podwodnej na poziomie 245,5 m n.p.m.[2] Jaskinia jest wypełniona mocno nasyconą wodą mineralną, będącą słabym, lecz na tyle stężonym kwasem węglowym, że powoduje oparzenia skóry[2][3]. Nad powierzchnią wody zalega 0,5–1,5-metrowa warstwa trującego w takim stężeniu dwutlenku węgla[2], obecna także w podwodnych grotach zwanych Rotunda, Niebo, Monika[2].

W wyniku pomiaru dokonanego 27 września 2016 przez polskiego nurka Krzysztofa Starnawskiego, ustalono głębokość podwodnej jaskini znajdującej się w studni na 404 m, co czyni ją najgłębszą zatopioną (podwodną) jaskinią na świecie[3][4], za jaką do tej pory uznawano jaskinię Pozzo del Merro(inne języki) (392 m). Biorąc pod uwagę wysokość bezwzględną powierzchni oczka, głębokość jaskini potwierdzono do 158,5 poniżej poziomu morza. Głębokość studni łącznie z częścią naziemną wynosi 472 m.

Starnawski zmierzył jaskinię, schodząc z butlą na głębokość 200 metrów do wąskiej szczeliny w formacji skalnej, a następnie przy pomocy skonstruowanego przez Bartłomieja Gryndę zdalnie sterowanego robota podwodnego GRALmarine (do końca jego przewodu zasilającego[5]) szacował jej wymiary. Robot nie osiągnął dna[5], a speleolodzy szacują, że głębokość jaskini może sięgać od 800 do 1200 m[6].

Przypisy

  1. Národní přírodní rezervace Hůrka u Hranic. cittadella.cz. [dostęp 2016-10-01]. (cz.).
  2. a b c d e Hranická propast. [w:] Česká speleologická společnost [on-line]. [dostęp 2016-10-03]. (cz.).
  3. a b Dominik Wardzichowski: Krzysztof Starnawski odkrył najgłębszą podwodną jaskinię świata! Wielki sukces Polaka. [w:] gazeta.pl [on-line]. 2016-09-30, 2016-09-30. [dostęp 2016-10-01].
  4. Kat Long. Exclusive: Deepest Underwater Cave Discovered. „National Geographic”. 2016 (2016-09-29), 2016-09-29. nationalgeographic.com. National Geographic Society. (ang.). 
  5. a b World's deepest underwater cave found in the Czech Republic (Update). [w:] Associated Newspapers [on-line]. 2016-09-30, 2016-09-30. [dostęp 2016-10-02]. (ang.). (z przekrojem jaskini)
  6. Lukáš Prchal. Hranická propast je až třikrát hlubší než hodnota nového rekordu, věří potápěči. „Hospodářské noviny”. 2016 (2016-09-29), 2016-09-30. domaci.ihned.cz/. Economia, a.s.. (cz.).